Proje Yönetimi Bilgi Tabanı

Proje Yönetimi Bilgi Tabanı (İng. A Guide to the Project Management Body of Knowledge; kısaca PMBOK Guide) merkezi ABD'nde bulunan Proje Yönetimi Enstitüsü (İng. Project Management Institute; kısaca PMI) tarafından yayınlanan, proje yönetimi konusunda kılavuz niteliği taşıyan bir kitaptır. Kılavuzluk özelliği nedeniyle, kitap yöntembilimsel bir kaynak olmaktan ziyade, standart bir başvuru kaynağı işlevi görmektedir. Kitabın içeriğine hakimiyet, mevcut proje yöneticileri için olduğu kadar, Profesyonel Proje Yöneticisi (İng. Project Management Professional; kısaca PMP) ve Sertifikalı Proje Yöneticisi (İng. Certified Associate in Project Management; kısaca CAPM) sınavlarına hazırlananlar açısından da yararlı bulunmaktadır.

Proje Yönetimi Bilgi Tabanı, sistem yaklaşımını kullanmakta; proje yönetimini süreçler ve bilgi alanları olarak iki ana başlık altında incelemektedir. Esasen kitapta yer alan bilgi alanlarının her biri, kendisini meydana getiren bir dizi süreçten oluşmaktadır.

Tarihçe

Kitabın ilk basımı 1996 yılında yapılmıştır. 2. ve 3. basımlar sırasıyla 2000 ve 2004 yıllarında yayınlanmıştır. Yürürlükteki son basımı 2013 yılında yayınlanmış olan 5. basımdır. Kitabın 4. basımı Almanca, Arapça, Çince, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Japonca, Korece, Portekizce ve Rusça dillerinde yayınlanmıştır. Kitabın 4.baskısı 2009 yılında PMI Türkiye (PMI TR) tarafından Türkçeye de Proje Yönetimi Bilgi Birikimi Kılavuzu (PMBOK Kılavuzu) adıyla çevrilmiştir. 2013 yılında da Proje Yönetimi Bilgi Birikimi Kılavuzu 5.baskısı PMI TR tarafından Türkçeye çevirilmiştir.

Proje Yönetimi Bilgi Tabanı Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (İng. American National Standards Institute; kısaca ANSI) tarafından standart olarak kabul edilmiş ve ilk olarak 2000 yılında ANSI/PMI 99/001/2000 numarası ile yürürlüğe konmuştur. Standartın güncel son sürümü olan ANSI/PMI 99/001/2008, 2008 yılında yayınlanmıştır.

Proje yönetim süreçleri

Proje Yönetimi Bilgi Tabanı, 42 proje sürecini beş grupta toplamaktadır: 1) Başlama süreçleri; 2) planlama süreçleri; 3) icra süreçleri; 4) gözetim ve dentim süreçleri; ve 5) kapanış süreçleri. Süreç grupları ve bu gruplara ait süreçler şunlardır:

Başlangıç süreçleri

1. Proje sözleşmesini hazırla.
2. Projenin paydaşlarını belirle.

Planlama süreçleri

1. Proje yönetim planını hazırla.
2. Proje gereksinmelerini topla.
3. Proje kapsamını tanımla.
4. Proje aşamalarının ve görevlerin listesini yap.
5. Görevleri tanımla.
6. Görevleri sıraya diz.
7. Görevler için kaynak tahmini yap.
8. Tahmini görev sürelerini belirle.
9. Zaman çizelgesini oluştur.
10. Görevler için maliyet tahmini yap.
11. Proje bütçesini oluştur.
12. Proje kalite planını yap.
13. Proje insan kaynakları planını yap.
14. Proje iletişim planını yap.
15. Proje risk planını yap.
16. Proje risklerini belirle.
17. Nitel risk çözümlemesi yap.
18. Nicel risk çözümlemesi yap.
19. Risk tepkilerini planla.
20. Proje satınalma planını yap.

Yürütme süreçleri

1. Projenin uygulamasını yönlendir ve yönet.
2. Proje kalite güvencesini yönet.
3. Proje takımının çalışanlarını işe al.
4. Proje takımını yetiştir.
5. Proje takımını yönet.
6. Projenin paydaşlarını ve çalışanlarını bilgilendir.
7. Paydaşların beklentilerini yönet.
8. Gerekli satınalma işlemlerini gerçekleştir.

İzleme ve Kontrol süreçleri

• Proje sürecini gözetle ve denetle.
• Tümleşik değişim dentimi yap.
• Proje kapsamını doğrula.
• Proje kapsamını denetle.
• Proje zaman çizelgesini denetle.
• Proje maliyetini denetle.
• Proje kalitesini denetle.
• Proje performansını raporla.
• Proje risklerini gözetle ve denetle.
• Satınalma işlemlerini yönet.

Kapanış süreçleri

1. Proje aşamalarını ya da projeyi bitir.
2. Satınalma işlemlerini bitir.

Proje yönetimi bilgi alanları

Proje Yönetimi Bilgi Tabanı'na göre proje yönetimi başlıca dokuz alandan meydana gelmektedir. Bu alanların her biri de bir dizi süreç içermektedir. Bilgi alanları ve bu alanlara ait süreçler şunlardır:

Entegrasyon yönetimi

1. Proje sözleşmesini hazırla.
2. Proje yönetim planını hazırla.
3. Proje sürecini gözetle ve denetle.
4. Proje sürecini gözetle ve denetle.
5. Tümleşik değişim denetimi yap.
6. Proje aşamalarını ya da projeyi bitir.

Kapsam yönetimi

1. Proje gereksinmelerini topla.
2. Proje kapsamını tanımla.
3. Proje aşamalarının ve görevlerin listesini yap.
4. Proje kapsamını doğrula.
5. Proje kapsamını denetle.

Zaman yönetimi

1. Görevleri tanımla.
2. Görevleri sıraya diz.
3. Görevler için kaynak tahmini yap.
4. Tahmini görev sürelerini belirle.
5. Zaman çizelgesini oluştur.
6. Proje zaman çizelgesini denetle.

Maliyet yönetimi

1. Görevler için maliyet tahmini yap.
2. Proje bütçesini oluştur.
3. Proje maliyetini denetle.

Kalite yönetimi

1. Proje kalite planını yap.
2. Proje kalite güvencesini yönet.
3. Proje kalitesini denetle.

İnsan kaynakları yönetimi

1. Proje insan kaynakları planını yap.
2. Proje takımının çalışanlarını işe al.
3. Proje takımını yetiştir.
4. Proje takımını yönet.

İletişim yönetimi

1. Projenin paydaşlarını belirle.
2. Proje iletişim planını yap.
3. Projenin paydaşlarını ve çalışanlarını bilgilendir.
4. Paydaşların beklentilerini yönet.
5. Proje performansını raporla.

Risk yönetimi

1. Proje risk planını yap.
2. Proje risklerini belirle.
3. Nitel risk çözümlemesi yap.
4. Nicel risk çözümlemesi yap.
5. Risk tepkilerini planla.
6. Proje risklerini gözetle ve denetle.

Satınalma yönetimi

1. Proje satınalma planını yap.
2. Gerekli satınalma işlemlerini gerçekleştir.
3. Satınalma işlemlerini yönet.
4. Satınalma işlemlerini bitir.

Ayrıca bakınız

• Proje yönetimi

Dış bağlantılar

• Project Management Institute10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• PMI TR Chapter 1 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.