Prunus - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Morfolojik özellikleri
  • 2 Sınıflandırma
    • 2.1 Tarih
    • 2.2 Modern
  • 3 Kullanımı
  • 4 Türler

Prunus

  • Аԥсшәа
  • Aragonés
  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Català
  • Cebuano
  • Čeština
  • Чӑвашла
  • Dansk
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Gaeilge
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Hornjoserbsce
  • Magyar
  • Հայերեն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • ГӀалгӀай
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Адыгэбзэ
  • Қазақша
  • 한국어
  • Kurdî
  • Latina
  • Lëtzebuergesch
  • Lombard
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Македонски
  • Bahasa Melayu
  • Nedersaksies
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Ирон
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Scots
  • Davvisámegiella
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Српски / srpski
  • Sunda
  • Svenska
  • Kiswahili
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Tagalog
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • West-Vlams
  • Winaray
  • 吴语
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikitür
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek madde içeriğinin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir.
Kaynak ara: "Prunus" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR
(Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)
Prunus
Prunus spinosa
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Tracheophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Rosales
Familya: Rosaceae
Oymak: Amygdaleae
Cins: Prunus
L., Sp. Pl.: 473 (1753).
Türler
metne bakınız.
  • Vikitür'de Prunus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.

Prunus, gülgiller (Rosaceae) familyasından kiraz, karayemiş, kayısı, şeftali, badem ve erik gibi meyve ağaçlarını içeren cins.

Morfolojik özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çiçekler genellikler pembe ile beyaz renkli, beş taç yaprak ve beş çanak yapraklıdır, tekli veya iki, altı ya da daha fazla salkımdan oluşan şemsiye çiçek kuruludur. Meyve bütün türlerde oldukça büyük bir çekirdekten oluşan drupadır. Yapraklar basit, genellikler mızraksı, lopsuz ve yaprak kenarı tamamen dişlidir.

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tüylü kiraz (Prunus tomentosa)

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

Prunus cins ismi ilk olarak Linnaeus'un Species Plantarum adlı eserinde kullanılmıştır. Linnaeus 1737 yılındaki çalışmasında modern Prunus'u 4 ayrı cinse ayırdı: Amygdalus, Cerasus, Prunus ve Padus. fakat 1758 yılında Amygdalus ve Prunus'a indirgedi. Linnaeus'un o zamanlarda kullandığı cins adları bugünkü Prunus cinsinin birer alt cinsi olarak kabul edilmektedir.

Modern

[değiştir | kaynağı değiştir]

Prunus'un 48 türü üzerinde yapılan DNA çalışması tamamlanmıştır. Prunus monofiletiktir ve bazı Avrasyalı soylardan gelir. Modern sınıflandırmada bazı morfolojik farklılardan dolayı Prunus 6 alt cinse ayrılır.

Alt cinsleri:

  • Alt cins Amygdalus : Badem ve şeftaliler.
  • Alt cins Cerasus : Kirazlar.
  • Alt cins Laurocerasus : Karayemişler.
  • Alt cins Lithocerasus : Bodur kirazlar.
  • Alt cins Padus : Kuş kirazları.
  • Alt cins Prunus : Erik ve kayısılar.

Kullanımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ticari meyve üretimi amacıyla badem, kayısı, kiraz, şeftali ve erik kültivarları geliştirilmiştir. Bademin yenebilir kısmı tohumdur; badem sert çekirdekli bir meyvedir, nuks değildir. Birkaç kültivar ve melez türü süs bitkisi olarak yetiştirilir, genellikle çiçekleri bazen de kabuk ve yaprakları için peyzaj çalışmalarında kullanılırlar.

Türler

[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Afrika kirazı (Prunus africana)
  • Prunus alabamensis
  • Prunus alleghaniensis
  • Prunus americana
  • Prunus andersonii
  • Prunus angustifolia
  • Kayısı (Prunus armeniaca)
  • Kiraz (Prunus avium)
  • Prunus caroliniana
  • Kiraz eriği (Prunus cerasifera)
  • Himalaya yabani kirazı (Prunus cerasoides)
  • Vişne (Prunus cerasus)
  • Erik (Prunus domestica)
  • Badem (Prunus dulcis)
  • Prunus emarginata
  • Prunus fasciculata
  • Prunus fremontii
  • Step kirazı (Prunus fruticosa)
  • Prunus geniculata
  • Prunus glandulosa
  • Prunus gracilis
  • Japon kuş kirazı (Prunus grayana)
  • Prunus havardii
  • Prunus hortulana
  • Prunus ilicifolia
  • Fuji kirazı (Prunus incisa)
  • Damson eriği (Prunus insititia)
  • Japon kirazı (Prunus japonica)
  • Karayemiş (Prunus laurocerasus)
  • Portekiz karayemişi (Prunus lusitanica)

  • Amur kirazı (Prunus maackii)
  • Mahlep (Prunus mahaleb)
  • Prunus maritima
  • Prunus mexicana
  • Prunus minutiflora
  • Prunus mume
  • Prunus munsoniana
  • Prunus murrayana
  • Prunus myrtifolia
  • Prunus nigra
  • Prunus occidentalis
  • Kuş kirazı (Prunus padus)
  • Prunus pensylvanica
  • Şeftali (Prunus persica)
  • Prunus pleuradenia
  • Dağ kirazı (Prunus prostrata )
  • Prunus pumula
  • Prunus rivularis
  • Japon eriği (Prunus salicina)
  • Kara kiraz (Prunus serotina)
  • Prunus serrulata
  • Çakal eriği (Prunus spinosa)
  • Oregon eriği (Prunus subcordata)
  • Prunus subhirtella
  • Prunus tenella
  • Prunus texana
  • Tüylü kiraz (Prunus tomentosa)
  • Prunus triloba
  • Prunus umbellata
  • Prunus virginiana

Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4235438-9
  • LCCN: sh85108043
  • LNB: 000125859
  • NKC: ph257843
  • NLI: 987007543790305171
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q190545
  • APDB: 194043
  • APNI: 112448
  • BioLib: 39509
  • BOLD: 121560
  • eFloraSA: Prunus
  • EoL: 39934521
  • EPPO: 1PRNG
  • FloraBase: 21506
  • FNA: 126865
  • FoC: 126865
  • Fossilworks: 157342
  • GBIF: 3020559
  • GRIN: 9887
  • iNaturalist: 47351
  • IPNI: 33984-1
  • IRMNG: 1359441
  • ITIS: 24762
  • NBN: NHMSYS0000462080
  • NCBI: 3754
  • NZOR: 40459a69-3737-4326-9166-f8aa5bb9ec23
  • PLANTS: PRUNU
  • POWO: urn:lsid:ipni.org:names:30003057-2
  • Tropicos: 40016726
  • VASCAN: 1593
  • VicFlora: 7238d77c-bfd9-451e-abdc-2e687ca3074b
  • WFO: wfo-4000031284
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Prunus&oldid=33573617" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Prunus
  • Carl Linnaeus tarafından adlandırılmış taksonlar
Gizli kategoriler:
  • Kaynakları olmayan maddeler Temmuz 2024
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • 20'den fazla ID'ye sahip taksonçubukları
  • 25'den fazla ID'ye sahip taksonçubukları
  • Sayfa en son 02.56, 28 Temmuz 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Prunus
Konu ekle