Psödoepigrafi
Psödoepigrafi veya Psödepigrafi (İngilizcede "pseudepigrapha" veya "pseudepigraphon" olarak bilinir), yanlış atfedilen bir eser, iddia edilen yazarı gerçek yazar olmayan bir metin veya gerçek yazarı geçmişte yaşamış bir kişiye atfedilen bir eserdir. Eserin yanlış atfedildiği yazarın adının önüne "Psödo-" edatı eklenir,[1] örneğin "Psödo-Aristoteles" veya "Psödo-Dionisius". Bu terimler, sırasıyla Aristoteles ve Areopagiteli Dionisius'a yanlış atfedilen eserlerin anonim yazarlarını ifade eder. Kitab-ı Mukaddes çalışmalarında, psödoepigrafi terimi, MÖ 300 ile MS 300 yılları arasında yazıldığı düşünülen çeşitli Yahudi dini eserleri koleksiyonunu ifade edebilir. Protestanlar tarafından, dördüncü yüzyılda veya sonrasında Septuaginta'nın mevcut kopyalarında[2] ve Vulgata'da görünen, ancak Tanah'ta veya Protestan Ahitinde görünmeyen kitaplar olan deuterokanonik kitaplardan (Katolik ve Ortodoks) veya Apokrifa'dan (Protestan) ayırt edilirler.[3] Katolik kullanımında, Katolik Kilisesi tarafından kabul edilen Eski Ahit kitapları deuterokanonik kitaplar olarak adlandırılır ve Katolik yazarlar genellikle apokrifa kelimesini deuterokanon yerine sahte veya kanonik olmayan yazılar için kullanırlar.[4][5] Ayrıca, Ortodoks Tevhîdî kiliselerinde kanonik kabul edilen iki kitap, Hanok Kitabı ve Yubile Kitabı, Katolik ve Doğu Ortodoks kiliselerinde kanonik değildir ve çoğu bilim insanı tarafından Eski Ahit'in psödoepigrafik metinleri arasında sınıflandırılır.[6][7][8]
Terologlar bu terimi, yazarlığını iddia eden ancak yazarlığı şüpheli olan bazı kanonik eserler için de kullanırlar. Örneğin, Daniel Kitabı'nın, peygamber Daniel'in yaşadığı varsayılan tarihten yaklaşık 400 yıl sonra, MÖ 2. yüzyılda yazıldığı ve bu anlamda psödoepigrafik olduğu yaygın olarak kabul edilir.[9][10] Sıkça tartışılan Yeni Ahit örneklerinden biri, birçok bilim insanının 2. yüzyılın başlarına tarihlediği 2. Petrus'tur. Origenes gibi ilk Hristiyanlar, kitabın yazarlığı konusunda şüphelerini dile getirmişlerdir.[11]
Bu terim, Kur'an alimleri tarafından hadisleri tanımlamak ve sınıflandırmak için de kullanılmıştır. Bir çok alim, hadislerin çoğunun (sahih hadislerin dışındakiler), Muhammed'e atfedilen 8. ve 9. yüzyıllardan kalma uydurmalar olduğunu ileri sürmektedirler.[12][13]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Özel
- ^ Bauckham, Richard (September 1988), "Pseudo-Apostolic Letters", Journal of Biblical Literature, 107 (3), ss. 469-494, doi:10.2307/3267581, JSTOR 3267581
- ^ Beckwith, Roger T. (2008), The Canon of the Old Testament, Eugene, OR: Wipf & Stock, ss. 62, 382–383, ISBN 9781606082492
- ^ Harris, Stephen L. (2010), Understanding the Bible, McGraw-Hill Education, ISBN 9780073407449
- ^ Allen, Joel, (Ed.) (2019), "Canons and Rules of Faith", The Oxford Handbook of Early Christian Biblical Interpretation (PDF), Oxford University Press, s. 61
- ^ Carson, D. A. (1997), The Apocryphal and Deuterocanonical Books: An Evangelical View (PDF), The Gospel Coalition
- ^ The canon of the Ethiopic Bible, Ethiopian Orthodox Tewahedo Church
- ^ Charlesworth, James H., (Ed.) (1983), The Old Testament Pseudepigrapha (PDF), Doubleday
- ^ Wanger, Anke (2011), The Biblical Canon of the Ethiopian Orthodox Tewahdo Church (PDF), EUCLID University
- ^ Collins, John J. (1992), Freedman, David Noel (Ed.), "Daniel, Book of", The Anchor Bible Dictionary, New York: Doubleday, 2, ss. 29-37
- ^ Ryken, Leland; Wilhoit, Jim; Longman, Tremper (1998), Dictionary of Biblical Imagery, InterVarsity Press, ISBN 9780830867332
- ^ Ehrman, Bart D. (2012), Forgery and Counterforgery: The Use of Literary Deceit in Early Christian Polemics, Oxford University Press, ss. 83-88, ISBN 9780199928033
- ^ Musa, Aisha Y. (2010), "The Quranists", Religion Compass, 4 (1), ss. 12-21, doi:10.1111/j.1749-8171.2009.00189.x
- ^ Musa, Aisha Y. (2008), Hadith as Scripture: Discussions on the Authority of Prophetic Traditions in Islam, Palgrave Macmillan, ISBN 9780230605350
Genel
- Cueva, Edmund P.; Martínez, Javier, (Ed.) (2016), Splendide Mendax: Rethinking Fakes and Forgeries in Classical, Late Antique, and Early Christian Literature, Groningen: Barkhuis
- DiTommaso, Lorenzo (2001), A Bibliography of Pseudepigrapha Research 1850–1999, Sheffield: Sheffield Academic Press
- Ehrman, Bart D. (2013), Forgery and Counterforgery: The Use of Literary Deceit in Early Christian Polemics, Oxford: Oxford University Press
- Kiley, Mark (1986), "Colossians as a non deceptive school product", Colossians as Pseudepigraphy, Bible Seminar, 4, Sheffield: JSOT Press
- Metzger, Bruce M. (1972), "Literary forgeries and canonical pseudepigrapha", Journal of Biblical Literature, 91 (1), ss. 3-24, doi:10.2307/3262916, JSTOR 3262916
- von Fritz, Kurt, (Ed.) (1972), "Contributions on pseudopythagorica, the Platonic Epistles, Jewish Hellenistic literature, and features of religious forgeries", Pseudepigraphica 1, Geneva: Foundation Hardt
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Online Critical Pseudepigrapha Online texts of the Pseudepigrapha in their original or extant ancient languages
- Smith, Mahlon H. Pseudepigrapha entry in Into His Own: Perspective on the World of Jesus online historical source book, at VirtualReligion.net
- Journal for the Study of the Pseudepigrapha official website
