Bir Rüya İçin Ağıt

Bir Rüya İçin Ağıt
Requiem for a Dream
	Filmin afişi
Yönetmen	Darren Aronofsky
Yapımcı	Eric Watson; Palmer West
Senarist	Hubert Selby Jr.; Darren Aronofsky
Hikâye (eser)	Hubert Selby Jr.
Oyuncular	Ellen Burstyn; Jared Leto; Jennifer Connelly; Marlon Wayans
Müzik	Clint Mansell
Görüntü yönetmeni	Matthew Libatique
Kurgu	Jay Rabinowitz
Yapım şirketi	Thousand Words; Protozoa Pictures
Dağıtıcı	Artisan Entertainment; (ABD, sinemalar); Summit Entertainment; (ABD dışı, tüm ortamlar)
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram, psikolojik, gerilim
Renk	Renkli
Yapım yılı	2000
Çıkış tarih(ler)i	14 Mayıs 2000 (Cannes); 6 Ekim 2000 (ABD)
Süre	102 dakika
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Bütçe	4,5 milyon $
Hasılat	7,4 milyon $

Görsel tekniklerden biri, hızlı kesmelerin ya da hip hop montajının kullanılmasıdır. Karakterler uyuşturucu kullandığında, art arda gelen hızlı görüntüler, ayık hâlden sarhoşluğa geçişlerini görselleştirir. Bu sahnede Harry ve Tyrone uyuşturucu satar, Marion ise kıyafet tasarlarken uyuşturucu kullanır. Görüntülerin hızı ve kesmeler, karakterlerin sarhoşluk ve ayıklık hâlleri arasında gidip gelmesine paralel olarak değişir.

Bir Rüya İçin Ağıt (İngilizce: Requiem for a Dream), yönetmenliğini Darren Aronofsky'nin yaptığı ve başrollerinde Ellen Burstyn, Jared Leto, Jennifer Connelly ve Marlon Wayans'ın yer aldığı 2000 yapımı dram, psikolojik, gerilim ve suç filmidir.^[2] Film, Hubert Selby Jr.'ün 1978 tarihli romanından uyarlanmıştır. Ellen Burstyn, filmdeki performansıyla En İyi Kadın Oyuncu dalında Akademi Ödülü ve Altın Küre Ödülü'ne aday gösterildi.^[2]

Filmin ana çekimleri Nisan-Haziran 1999 tarihleri arasında Brooklyn, New York'ta gerçekleştirildi. Post-prodüksiyon sürecinde filmin müzikleri Clint Mansell tarafından bestelendi; kurgusu ise Jay Rabinowitz tarafından yapıldı. 2000 Cannes Film Festivali'nde yarışma dışı seçkide prömiyerini yaparak 6 Ekim 2000 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nde sinemalarda gösterime girdi. Film 4.5 milyon dolarlık bir bütçeyle çekildi,^[3] dünya genelinde 7.4 milyon dolar hasılat elde etti^[4] ve eleştirmenlerden olumlu yorumlar aldı.

Selby'nin aynı adlı romanının sinema hakları, Darren Aronofsky ve yapımcı Eric Watson tarafından satın alındı. Selby, romanını her zaman bir filme uyarlamayı amaçlamış ve Aronofsky kendisiyle iletişime geçmeden yıllar önce bir senaryo kaleme almıştı. Aronofsky hikâyeye büyük bir ilgi gösterdi ve filmin yapımı için gerekli finansmanı bulmakta yaşanan başlangıçtaki zorluklara rağmen Selby ile birlikte senaryoyu geliştirdi. Aronofsky ve oyuncu kadrosu, filmin yalnızca uyuşturucu bağımlılığıyla değil, genel anlamda bağımlılık olgusuyla ilgili olduğunu; insanların hayallerini gerçekleştirme çabalarının, farklı biçimlerde yalnızlık ve gerçeklikten kaçış temalarıyla birleşerek bağımlılığı nasıl besleyebileceğini ele aldığını ifade etmiştir.

Konu

Film, uyuşturucu bağımlılığından etkilenen dört karakteri ve bu bağımlılığın onların fiziksel ve duygusal durumlarını nasıl değiştirdiğini konu alır. Bağımlılıkları, karakterlerin yanılsama ve umutsuzlukla çevrili bir dünyanın içine hapsolmalarına neden olur. Film ilerledikçe her bir karakter giderek çöküşe sürüklenir; hayallerle beslenen yanılsamaları, içinde bulundukları durumun sert gerçekliğiyle parçalanır ve bu süreç nihayetinde felaketle sonuçlanır.

Sara Goldfarb, Brighton Beach'teki bir apartman dairesinde tek başına yaşayan bir duldur ve günlerini televizyon izleyerek geçirir. Oğlu Harry, arkadaşı Tyrone ile birlikte uyuşturucu bağımlısıdır. İkili, hayallerini gerçekleştirebilmek umuduyla uyuşturucu satar; Harry ve sevgilisi Marion, Marion'un tasarımlarını satacağı bir giyim mağazası açmayı planlarken, Tyrone annesinin onayını kazanmayı ve gettodan kurtulmayı arzulamaktadır. Sara, en sevdiği yarışma programına davet edildiğine dair bir telefon aldığında, Harry'nin mezuniyetinde giydiği kırmızı elbiseye yeniden sığabilmek için katı bir şok diyetine başlar.

Arkadaşı Rae'nin tavsiyesi üzerine bir doktora giden Sara'ya, iştahını kontrol etmesi için amfetamin reçete edilir. Sara hızla kilo vermeye başlar ve sahip olduğu yüksek enerjiden büyük heyecan duyar. Harry, annesinin madde bağımlılığına dair belirtileri fark edip amfetaminleri bırakması için yalvardığında, Sara televizyonda görünme ihtimalinin ve arkadaşları Ada ile Rae'den gördüğü ilginin elinde kalan son nedenler olduğunu savunur. Zamanla daveti beklerken giderek daha huzursuz hâle gelen Sara, dozunu artırır ve bunun sonucunda amfetamin psikozu geliştirir.

Tyrone, uyuşturucu tacirleri ile Sicilya Mafyası arasındaki bir silahlı çatışma sırasında yakalanır ve masum olmasına rağmen tutuklanır. Harry, kefalet bedelini ödeyebilmek için biriktirdikleri paranın büyük kısmını harcamak zorunda kalır. Çete savaşları nedeniyle yerel uyuşturucu arzı azalır ve uyuşturucu bulamaz hâle gelirler. Sonunda Tyrone, Florida'dan New York'a gelecek büyük bir sevkiyattan haberdar olur; ancak fiyat iki katına çıkmıştır ve asgari alım riski yüksektir. Harry, Marion'u fuhuş yapmaya, özellikle de psikiyatristi Arnold'ı müşteri olarak kabul etmeye teşvik eder. Bu talep ve artan yoksunluk belirtileri, ilişkilerini ciddi biçimde zedeler.

Sara'nın artan amfetamin kullanımı gerçeklik algısını bozar; yarışma programının sunucusu ve seyircileri tarafından alaya alındığını, hatta buzdolabının kendisine saldırdığını halüsinasyonlar hâlinde görmeye başlar. Dairesinden kaçan Sara, televizyonda ne zaman yer alacağını teyit etmek için Manhattan'daki seçme ajansına gider. Psikolojik durumunun ağırlaşması üzerine bir psikiyatri servisine yatırılır ve çeşitli ilaçlara yanıt vermemesi nedeniyle elektrokonvülsif terapi uygulanır. Bu sırada, uyuşturucu sevkiyatının bir arbedeye dönüşmesinin ardından Harry ve Tyrone, uyuşturucuyu doğrudan toptancıdan satın almak için Miami'ye gider. Ancak Harry'nin kolu uyuşturucu kullanımına bağlı olarak kangren olmuştur; bu nedenle bir hastaneye uğrarlar. Doktor, Harry’nin uyuşturucu bağımlısı olduğunu fark eder ve polisi arar; bunun sonucunda Harry ve Tyrone tutuklanır.

New York'ta çaresizlik içinde kalan Marion, bir pezevenk olan Big Tim için çalışmaya başlar ve uyuşturucu karşılığında grup seksine katılır. Sara'nın tedavisi, onu dissosiyasyon içeren katatonik bir duruma sürükler; Ada ve Rae, hastane dışındaki bir bankta ağlayarak birbirlerini teselli etmeye çalışır. Harry'nin kolu dirseğin üstünden kesilir ve Marion'un kendisini ziyaret etmeyeceğini fark ettiğinde gözyaşlarına boğulur. Tyrone ise ırkçı cezaevi görevlilerinin psikolojik baskısı ve ağır işlerine maruz kalırken, acı verici bir uyuşturucu yoksunluğu yaşar. Marion eve döner, kanepesine uzanır ve aldığı dozu sıkıca tutar; etrafı buruşturulmuş kıyafet tasarımlarıyla çevrilidir. Dört karakterin her biri fetal pozisyondadır. Filmin son sahnesinde Sara, kendisini yarışma programının kazananı olarak hayal eder; başarılı ve nişanlı Harry de konuk olarak gelir. Sara ile Harry sevgiyle birbirlerine sarılır.

Oyuncular

Oyuncu	Rol
Ellen Burstyn	Sara Goldfarb
Jared Leto	Harry Goldfarb
Jennifer Connelly	Marion Silver
Marlon Wayans	Tyrone C. Love
Christopher McDonald	Tappy Tibbons
Louise Lasser	Ada
Marcia Jean Kurtz	Rae
Janet Sarno	Mrs. Pearlman
Suzanne Shepherd	Mrs. Scarlini
Joanne Gordon	Mrs. Ovadia
Charlotte Aronofsky	Mrs. Miles
Mark Margolis	Mr. Rabinowitz
Keith David	Big Tim
Sean Gullette	Arnold The Shrink
Hubert Selby Jr.	Gardiyan

Film müzikleri

Filmde kullanılan müzikler, Clint Mansell ve Kronos Quartet tarafından derlenmiştir. Albümdeki parçalar çeşitli haber bültenlerinde ve bazı diğer filmlerin fragmanlarında kullanılmaktadır. "Winter: Lux Aeterna" müziği, Da Vinci Şifresi ve Yüzüklerin Efendisi filmlerinin fragmanlarında kullanılmıştır.

Kaynakça

^ "REQUIEM FOR A DREAM (18)". British Board of Film Classification. November 23, 2000. April 16, 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: January 1, 2013.
^ ^a ^b The Oxford history of world cinema. Oxford: Oxford University Press. 2020. ISBN 978-0198742425.
^ Cox, Dan (19 March 1999). "Artisan, Aronofsky in tune on 'Requiem'". Variety. Budget on "Requiem" is roughly $4.5 million.
^ "Requiem for a Dream (2000)". Box Office Mojo. January 1, 2002. February 13, 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: February 28, 2022.

Dış bağlantılar

Vikisöz'de Bir Rüya İçin Ağıt ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Film müzikleri 18 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[BBFC-1] "REQUIEM FOR A DREAM (18)". British Board of Film Classification. November 23, 2000. April 16, 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: January 1, 2013.

[tar1-2] The Oxford history of world cinema. Oxford: Oxford University Press. 2020. ISBN 978-0198742425.

[3] Cox, Dan (19 March 1999). "Artisan, Aronofsky in tune on 'Requiem'". Variety. Budget on "Requiem" is roughly $4.5 million.

[mojo-4] "Requiem for a Dream (2000)". Box Office Mojo. January 1, 2002. February 13, 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: February 28, 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]