Sağlık ocağı

(Solda) Türkiye'de bir sağlık ocağı ve (sağda) bir sağlık ocağının planı.

Sağlık Ocağı, sosyal devlet olmanın getirdiği ve gerekliliğini doğurduğu bir hizmettir. Gelişmemiş, gelişmekte, kalkınmakta olan bölgelerde veya nüfus bakımından çok fazla kalabalık olmayan bölgelerde kurulan ve birinci basamak sağlık hizmetleri veren kuruluşlardır. Sağlık ocakları; hastaneler kadar personel, ekipman ve kaynağa sahip olan hizmetlerini bölgesel olarak veren sağlık hizmet kurumlarıdır.

Görev ve sorumlulukları

Sağlık ocakları her türlü koruyucu hekimlik hizmetleri, hastaların muayene ve tedavisi, sağlık ocağına kayıtlı şahısların sağlık sicillerini tutmak ile mükelleftir. Sağlık ocağı hekimleri tedavi edemedikleri vakaları, hastaneye sevki gereken acil vakaları vb. durumlarda hastaları hastaneye sevk ederler.

Tarihçesi

Sağlık Ocakları ilk kez, 1961 tarihli 224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun ile ülkemizdeki sağlık teşkilatı içerisinde yer almışlardır. İlk Sağlık Ocağı, 1963 yılında Muş ilinde açılmış olup, 1976 yılına kadar kademeli olarak bütün yurda yaygınlaştırılması öngörülmüştür. Ancak, 1981 yılı sonunda sadece 45 ilde sağlık ocağı kurulabilmiş olup, 1983 yılında geriye kalan iller de sosyalleştirme kapsamına alınmıştır.

Sağlık Ocakları, 5.000 – 10.000 kişilik nüfusa göre kurulmuş olup; hekim, halk sağlığı hemşiresi, sağlık memuru, tıbbi sekreter, köy ebeleri, şoför, sıtma sürveyans memuru ve hizmetlilerden oluşan ekipler ile bölge tabanlı hizmet sunmakta idiler. Sağlık Ocaklarında çalışan personel, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/A maddesine tabi Devlet Memuru, 4/B maddesine bağlı Sözleşmeli Personel veya 4924 sayılı Kanuna tabi Sözleşmeli Personeller idi.

2010 yılında, ülke genelinde Aile Hekimliği uygulamasının başlaması ile sağlık ocakları kapatılmıştır.

Sağlık ocaklarının topluma ve çevreye yönelik görevleri Toplum Sağlığı Merkezlerine (TSM) verilmiştir.

Aile Hekimleri ise, kişiye yönelik sağlık hizmetleri vermektedir.

Birden fazla aile hekiminin bir araya gelip işlettiği merkezlere Aile Sağlığı Merkezi ismi verilmektedir.