Samiu Vaipulu
| Samiu Vaipulu | |
|---|---|
_Sep_2022.jpg)
| |
| Geçici Başbakan | |
| Görev süresi 9 Aralık 2024 - 22 Ocak 2025 | |
| Yerine geldiği | Siaosi Sovaleni |
| Yerine gelen | ʻAisake Eke |
| Adalet ve Cezaevleri Bakanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 25 Ocak 2021 | |
| Yerine geldiği | Sione Vuna Fa'otusia |
| Ticaret ve Ekonomik Kalkınma Bakanı | |
| Görev süresi 10 Ekim 2019 - 25 Ocak 2021 | |
| Yerine geldiği | Tevita Tu'i Uata |
| Yerine gelen | Tatafu Moeaki |
| Başbakan Yardımcılığı | |
| Görev süresi 5 Ocak 2011 - 30 Aralık 2014 | |
| Yerine geldiği | Viliami Tangi |
| Yerine gelen | Siaosi Sovaleni |
| Altyapı Bakanı | |
| Görev süresi 7 Ocak 2013 - 30 Aralık 2014 | |
| Yerine geldiği | kendisi (Ulaşım ve Çalışma Bakanı olarak) |
| Yerine gelen | ‘Etuate Lavulavu |
| Adalet Bakanı | |
| Görev süresi 10 Kasım 2009 - 1 Eylül 2011 | |
| Yerine gelen | Clive Edwards |
| Meclis Üyesi | |
| Görevde | |
| Makama geliş 26 Kasım 2010 | |
| Yerine geldiği | boş (anayasal olarak oluşturuldu) |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 24 Aralık 1952 |
| Partisi | Bağımsız |
Samiu Kuita Vaipulu (d. 24 Aralık 1952) [1] Tongalı siyasetçi. Vaipulu, Okyanusya ada ülkesi Tonga'da 9 Aralık 2024 - 22 Ocak 2025 tarihleri arasında geçici olarak başbakanlık görevini yürütmüştür. 2010-2014 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüten Vaipulu, 25 Ocak 2021 tarihinden bu yana da Ticaret ve Ekonomik Kalkınma Bakanı olarak görev yapmaktadır.
Kişisel yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Vaipulu, Ovaka adasındandır.[2] Tur operatörü ve Polinezya Nakliye Şirketi'nde yönetici olarak çalıştı.[2] 1989 yılında Güney Pasifik Üniversitesi'nde Hukuk Çalışmaları alanında mezun oldu.[2] Vava'u adasında turizm sektöründe faaliyet göstermeye devam ediyor.[2]
Siyasi kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Vaipulu ilk kez 1987 yılında meclise seçildi.[1] 1990 seçimlerinde koltuğunu kaybeden Vaipulu, 1993 seçimlerinde sandalyesini geri kazandı.[1] 2002 seçimlerine kadar sandalyesini korumuş olsa da söz konusu yıl yapılan seçimlerde seçilemedi. 2005 seçimlerinde yeniden meclise girmeyi başardı.[1] 2008 seçimlerinde altıncı dönem için yeniden seçildi. Vaipulu, Mecliste Tüm Meclis Komitesi'nin başkanı olarak görev yaptı.[1]
Vaipulu, Kasım 2009'da Adalet Bakanı olarak kabineye atandı. Önceki kabine atamalarının aksine, koltuğundan istifa etmeye zorlanmadı ve Halk Temsilcisi olarak görevine devam etti.[3] Şubat 2010'da Vaipulu, küçük suç işleyen kişilerin kırbaçlanmasını destekledi.[4]
Vaipulu 2010 seçimlerinde yeniden seçildi. Daha sonra Lord Tuʻivakanō'nun kabinesinde başbakan yardımcısı, Adalet Bakanı ve Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı olarak atandı.[5] 1 Eylül 2011'de bakanlığın Adalet kısmı Clive Edwards'a devredildi ve Vaipulu diğer bakanlık görevlerini yürütmeye devam etti.
Ekim 2011'de, yurt dışında hastalık izninde olan milletvekillerine verilecek ödeneklerin büyük oranda artırılması yönünde oy kullanan on iki milletvekilinden biriydi. Böylesi ödeneklerin verilmesinin nadir görülen durumlar olduğunu ve bu nedenle haklı olduğunu savundu. Öneri kabul edildi ve Vaipulu, ekonomik sıkıntı döneminde milletvekillerinin kamu parasını kendileri için harcamalarına karşı protesto amacıyla karşı oy kullanan sekiz milletvekilinin söz konusu ödeneklerden mahrum bırakılıp bırakılmayacağını sordu. Söz konusu sekiz kişiden biri olan milletvekili Sione Taione'nin, "Vaipulu'nun ne hakkında konuştuğunu sorarak" yanıt verdiği bildirildi.
2014 seçimlerinden sonra Vaipulu başbakan adayı olarak öne çıktı ancak 15'e karşı 11 oyla yenildi [6] 2019 yılında ʻAkilisi Pōhiva'nın ölümünün ardından Pohiva Tuʻiʻonetoa kabinesine Ticaret ve Ekonomik Kalkınma Bakanı olarak atandı.[7] 25 Ocak 2021'de, Aralık 2020'de istifa eden Sione Vuna Fa'otusia'nın yerine Adalet ve Cezaevleri Bakanı olarak atandı.[8]
2021 seçimlerinde yeniden seçildi.[9] 28 Aralık 2021'de Siaosi Sovaleni kabinesine Adalet ve Cezaevleri Bakanı olarak atandı.[10]
Dönemin başbakanı Siaosi Sovaleni kendisi aleyhine verilmesi planlanan gensoru nedeniyle istifa etmesi sonucu Vaipulu 9 Aralık 2024 tarihinde geçici olarak başbakanlık makamını üstlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e "Samiu Kuita Vaipulu". Parliament of Tonga. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ a b c d "Hon. Samiu Vaipulu - Deputy PM / Justice & Transport Minister". Ministry of Information and Communications. 3 Ocak 2011. 31 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ "Vava'u MP becomes Tonga's new Justice Minister". RNZ. 10 Kasım 2009. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.
- ^ "Tonga Justice Minister says whipping a deterrent to aberrant deportees". Radio New Zealand International. 19 Şubat 2010. 9 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2010.
- ^ "Tonga's prime minister names his cabinet". Radio New Zealand International. 31 Aralık 2010. 6 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2010.
- ^ "Tongan democracy activist becomes first commoner elected as PM". ABC. 30 Aralık 2014. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ ""Prime Minister Announces New Cabinet Ministers"". Government of Tonga. 10 Ekim 2019. 21 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ Kalino Latu (25 Ocak 2021). "King appoints new Minister for Trade and Economic Development; Ha'apai has new governor". Kaniva Tonga. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
- ^ "Tonga elects all-male parliament with nine new People's Reps". Matangi Tonga. 18 Kasım 2021. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
- ^ "PM names new government". Matangi Tonga. 29 Aralık 2021. 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2021.