Santral Garaj
Santral Garaj, Bursa'da 1961'de hizmete giren ve Osmangazi ilçesinin Santral Garaj mahallesine adını veren, 1978'de bir yangınla yok olan yapı.
Şehirlerarası otobüs terminali olarak inşa edilen modern mimari örneği dört katlı bir yapı idi. Santral Garaj arazisi üzerinde 2008'de alışveriş merkezi inşa edilmiştir.
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bursa'nın ilçelerine ve Bursa'dan diğer şehirlere ulaşım için kulanlan kent merkezinde konumlanmış "Çınaraltı Garajı", "Anadolu Garajı", "Akın Garajı", "İstanbul Garajı" gibi noktalar kent içi ulaşımı olumsuz etkilediğinden, 1950'li yıllarda Bursa şehrine merkezi bir garaj yapılmasına karar verildi.[1] Terminalin inşaası için o sırada kentin dışında bulunan bir arazi belirlendi. Merkezi bir garaj yapılması için 5 Mayıs 1954'te T.C. Emekli Sandığı Umum Müdürlüğü ve Bursa Belediyesi 1954'te anlaşma imzalandı.[1] O dönemde Santral Garaj'ın kentin bu kadar dışında yapılması eleştiri konusu oldu.[2] İnşaatın yapılacağı alanın çevresinde oluşan yerleşimler 1955'ten itibaren Santral Garaj mahallesi olarak isimlendirildi.[2]
Yapının temeli 1957 yılında atıldı. Terminal 10 Şubat 1961 günü hizmete girdi. Dört katlı ana binanın ilk katında tamirciler, ikincisi kamyon parkı ve tütün deposu bulunuyordu. Üçüncü kat otobüs garajı, dördüncüsü taksi ve özel araç alanı idi. Yapı, dönemin en modern otobüs terminallerinden birisi olarak görülmekte idi.[2]
Garajın ana binası, 19 Ağustos 1978'de garajın tütün deposu bölümünde çıkan ve nedeni belirlenemeyen bir yangınla çöktü.[3] Santral Garaj'ın yolcu ve otobüs terminali yangından dört gün sonra kullanıma açıldı. Yanan binanın yenilenmesi için T.C. Emekli Sandığı ve Bursa Belediyesi 1986'da anlaşma imzalandı. 1987'de bir mimari proje yarışması yapıldı. Ancak ne 19867'de açılan mimari yarışmada kazanan proje, ne 1994'te hazırlanan proje uygulanabildi. 1994-1997 arasında Yalova Yolu'nda bir terminal binası inşa edildi şehirlerarası terminal oraya alındı. Eski Santral Garaj alanında ise 2008 yılında bir alışveriş merkezi hizmete girdi.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Yurdaön Aslan, Pınar (2012). "Söylem ve deneyimde kamusal mekanın dönüşümü: Bursa kent meydanı örneği". İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
- ^ a b c d Kurmut, Sema Nur (2020). "Bursa santral garaj 2 alanının canlandırılmasında kentsel dönüşüm yöntemi" (PDF). Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi.
- ^ "Ateşle büyüyen şehir". Dergi Bursa. 18 Ağustos 2017. 22 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024.