Sarp, Kemalpaşa
| Sarp | |
|---|---|
 | |
 Köyden görünüm, 2025 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Sarp Sarp'ın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Kemalpaşa |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 252 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 181 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08620 |
Sarp, Artvin ilinin Kemalpaşa ilçesine bağlı bir köydür. Türkiye-Sovyetler Birliği sınırının belirlendiği 1921'de tek köyün ikiye bölünmesi sonucunda iki köy ortaya çıkmıştır. Bu köyün Gürcistan'da kalan bölümü Sarpi adını taşır. Türkiye ve Gürcistan arasındaki Sarp Sınır Kapısı bu iki köyün ortasında yer alır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1835 tarihli Arhavi Nüfus Defterinde adı "Sarp" olarak geçer.[4] 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra Çarlık Rusyası sınırlarında kaldı. 1918-1921 arasında Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti sınırları içinde yer aldı. 1921'de Türkiye-Sovyetler Birliği sınırı belirlenirken köy ikiye bölündü. Türkiye tarafında kalan köyün adı Sarp, Gürcistan tarafında kalan köyün adı Sarpi oldu. Köy ikiye bölünürken sınır olarak Tibaşi Deresi referans alındı. Köyün bölünmesiyle beraber aynı ailenin üyelerinin bir kısmı Türkiye'de, bir kısmı ise Sovyetler Birliği'nde kaldı. Şahinoğulları, Battaloğulları ve Tuzcuoğulları adlı 3 ailenin 1400 dönümlük tapulu arazisi sınırın Sovyetler Birliği tarafından kaldı. 1921 yılından 1937 yılına kadar köylüler, Pasavan belgesi ile sınırın diğer tarafına geçebiliyordu. 1937 yılında Sovyetler Birliği ve Türkiye arasındaki ilişkilerin kötüleşmesiyle beraber Sarpi ve Sarp köyünde yaşayan aileler arasındaki iletişim tamamen kesildi. Tibaşi Deresinin iki tarafına 2.5-3 metre yüksekliğinde teller çekildi ve her iki tarafa da 3 tane gözetleme kulesi eklendi. Köyler arasında birbirine bakmak ve el ile selam vermek yasaklandı. Sovyetler Birliği'ndeki tel örgünün arka tarafına yaklaşık 5 metre genişliğinde, ayak izlerini tespit etmekte kullanılacak iz tarlası yapıldı. Sarp ve Sarpi köyleri arasındaki iletişim yasağı 1988 yılına kadar devam etti.[5] Türkiye ile Gürcistan arasında, 1989'da açılan sınır kapısı, bu iki köyün adıyla anılmaktadır.
Sarp (صارپ) köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Rize vilayetinin Hopa kazasına bağlı Kemalpaşa nahiyesinde yer alıyordu.[6] 1935 genel nüfus sayımında, daha sonra kurulmuş olan Çoruh vilayeti içinde aynı idari konuma sahipti ve bu tarihte köyün nüfusu 428 kişiden oluşuyordu.[7]
Sarp, Hopa ilçesinde yer alırken, 2017 yılında kanun hükmünde kararnameyle ilçe olan Kemalpaşa'ya bağlanmıştır.[8]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Sarp köyü, Kemalpaşa ilçe merkezine 5 km, Artvin il merkezine 86 km uzaklıktadır.[9]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 181[2] |
| 2019 | 181[2] |
| 2018 | 202[2] |
| 2017 | 213[2] |
| 2016 | 211[2] |
| 2015 | 213[2] |
| 2014 | 217[2] |
| 2013 | 202[2] |
| 2012 | 194[2] |
| 2011 | 211[2] |
| 2010 | 212[2] |
| 2009 | 233[2] |
| 2008 | 245[2] |
| 2007 | 237[2] |
| 2000 | 523[9] |
| 1990 | 749[9] |
| 1985 | 452[9] |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sarp, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 29 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Kemalpaşa Sarp Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ "1165 no.lu Arhavi Nüfus Defteri". 1835.
- ^ Biryol, Uğur (2012). Karardı Karadeniz. İletişim Yayınları. s. 146-151. ISBN 9789750510700.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 622.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 326" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Yeni KHK ile iki belde ilçe yapıldı!". milliyet.com.tr. 11 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020.
- ^ a b c d "Sarp Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir] | Türkiye'deki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |