Scandinavium

Scandinavium

Mayıs 2009'da Scandinavium
Konum	Valhallagatan 1 Göteborg, İsveç
Koordinatlar	57°41′57″K 11°59′16″D
Sahibi	Idrotts- och kulturcentrum Scandinavium i Göteborg AB
Kapasite	Hentbol: 12.312 Buz hokeyi: 12.044 Konser: 14.000
Seyirci rekoru	14.606 (Whitney Houston; 29 Mayıs 1988)
İnşaat
Yapılış	Mayıs 1969 - Mayıs 1971
Açılış	18 Mayıs 1971
Yenileme	2001, 2006
Genişletme	1990
Maliyet	31 milyon İsveç kronu
Kullanıcılar
Frölunda HC (Svenska Hockeyligan) (1971-günümüz)

Scandinavium, İsveç'in Göteborg kentinde bulunan bir kapalı spor salonudur. Scandinavium'un inşasına onlarca yıl süren aksiliklerin ardından 1969 yılında başlanmış ve 18 Mayıs 1971 tarihinde açılışı yapılmıştır.

Scandinavium, hentbol ve buz hokeyi Dünya Şampiyonaları, Avrupa şampiyonaları, Davis Kupası finalleri ve 1985 Eurovision Şarkı Yarışması gibi etkinliklere ev sahipliği yaparak en az elli kez şampiyona arenası olarak seçilmiştir. Scandinavium, Svenska Hockeyligan takımlarından Frölunda HC'nin ana arenası ve her yıl düzenlenen Göteborg Horse Show'un yapıldığı yerdir. Frölunda, SHL'nin galibine verilen Le Mat Trophy'yi, en son 2019'da olmak üzere, bu salonda oynamaya başladığından beri dört kez kazanmıştır.

Tarihçe

Sahada bir arena inşa etme planları, 1931 yılında İsveç Sergi Evi sergi merkezinin yanında bir havuz ve spor ve rekreasyon için belediyeye ait diğer tesislerin inşa edilmesi önerisinin bir parçasıydı. 1936 yılında yüzme salonu ve ek alan için bir ön planlama süreci başlatıldı, ancak o dönemde Avrupa'daki istikrarsız durum nedeniyle beklemeye alındı ve sonunda İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesinin ardından iptal edildi. 1948 yılında Valhalla Inomhusarena proje adıyla kapalı bir arena için mimari tasarım yarışması ilan edilmiş, kazanan tasarım Göteborg'da Nils Olsson'un mimarlık firmasında çalışan mimar Poul Hultberg liderliğindeki bir çalışma grubu tarafından sunulmuştur. Arena ve önerilen diğer tesislerin finansmanı kamuoyunda ve siyasette tartışma konusu olunca, arena inşa etme planları süresiz olarak ertelendi. 1931'deki önerinin ana binası olan Valhalla Yüzme Salonu, diğer merkezi yüzme tesislerindeki kapasite sorunları nedeniyle 1950'ler boyunca inşa edilmesi önerilen tek tesis oldu.

1962 seçim kampanyasında İsveç Sosyal Demokrat Partisi, seçimi kazanmaları halinde arenayı inşa edeceklerini garanti etti. Sosyal Demokratlar seçimi kazandı ve bir ön planlama süreci başlatıldı ancak finansman hala bir sorundu ve planlar bir kez daha askıya alındı. 1968 yılında Göteborg'un 350. yıl kutlamalarını planlamakla görevlendirilen bir komite, arenanın 1971 yılındaki kutlamalar için zamanında inşa edilmesinin ve böylece yıldönümünün kalıcı bir hatırası haline getirilmesinin iyi bir fikir olduğunu düşündü. Belediye ve özel yatırımcılar tarafından inşaattan sorumlu bir şirket kurulurken, Hultberg'den 23 yıllık tasarımlarını revize etmesi istendi. Yirmi üç milyon kronluk tahmini inşaat maliyeti, şiddetli protestolara ve yoğun tartışmalara neden olsa da ilerlemeyi geciktirmedi. Mayıs 1969'da arena için inşaat izni olmadığının anlaşılması inşaatın başlamasını birkaç hafta geciktirdi. İnşaatın sonuna doğru tartan pistler kurulduğunda, binadaki yanıcı gaz konsantrasyonu o kadar yüksekti ki, bir kıvılcım tüm yapıyı havaya uçurabilirdi. İnşaat Mayıs 1971'de tamamlandığında, Scandinavium 14.000 seyirci kapasitesiyle Kuzey Avrupa'nın en büyük kapalı arenası oldu. İnşaatın toplam maliyeti 31 milyon SEK olup, bu da sekiz milyon SEK bütçe açığına neden olmuştur.

Mayıs 2023'te Göteborg Belediye Meclisi, Valhalla Yüzme Salonu'nun yerine yeni bir spor tesisinin inşa edilmesini onayladı ve bunu mevcut arenanın yıkılması izleyecek.

Yapı ve tesisler

Scandinavium'un “geniş görünümü”, Calgary'deki Saddledome gibi diğer arenalara benzeyen hiperbolik paraboloid şekilli eyer çatısından gelmektedir. Çatı, 3,5 x 1,2 metre (11,5 ft × 3,9 ft) dikdörtgen kesitli, boşluk kavisli betonarme halka kirişe sabitlenmiş, her iki yönde de neredeyse sabit dört metre aralıklı öngerilmeli bir kablo ağı ile desteklenmektedir. Asma kabloları eyer noktasından tepeye doğru on metre yükselmekte ve destek kabloları halka kirişin vadisine dört metre düşmektedir. Bina, etkinlik zemininden çatının zirvesine kadar 14 metre (46 ft) yüksekliğindedir. Halka kiriş kırk adet dairesel kolon ve arenanın dış cephesinde görülebilen dört adet sert pilon tarafından desteklenmektedir. Direkler, havalandırma ekipmanını depolayan 3,5 metre (11 ft) uzunluğunda radyal olarak yönlendirilmiş beton duvarlardan oluşmaktadır. Video panosu, ışıklar ve ses sistemi, dört direğe sabitlenmiş radyal olarak yönlendirilmiş bir kablo sisteminde asılıdır. Renkli yayın için bu bileşenlerin doğrudan çatıya bağlanması yeterince sağlam bulunmamıştır. Kablo sistemi aynı zamanda halka kiriş için gergi çubuğu görevi de görmektedir.

Scandinavium'daki oturma düzeni tek katlı yekpare bir tribün şeklinde düzenlenmiştir. Yapının yuvarlak tasarımı ve 4.100 m2 (44.000 sq ft) arena zemininin simetrik oval şekli, zeminin uzunluğu boyunca daha fazla sıra ile sonuçlanır. İlk altı sıra elektrikli olarak geri çekilebilen teleskopik oturma düzenine sahiptir. Arenada, iki kuzey direği arasında yer alan kırk dört yönetici locası bulunmaktadır.

Buz hokeyi pisti standart uluslararası boyut olan 61'e 30 metre (200 ft × 98 ft) ölçülerindedir. Yeni çift çerçeveli yarım panolar 2001 yılında kurulmuş olup NHL pisti boyutlarına geçecek veya buz hokeyi dışında başka etkinlikler düzenlendiğinde kolayca kaldırılabilecek şekilde tasarlanmıştır. Seyircilerin görüşünü en üst düzeye çıkarmak için, metal bölücülü geleneksel Pleksi yerine, üst köşelerinden şeffaf plastik braketlerle birbirine tutturulmuş temperli cam panellerden oluşan kesintisiz bir koruyucu cam bariyer kullanılmıştır.

2011 Göteborg Horse Show için iki milyon SEK karşılığında yeni bir binicilik yüzeyi satın alınmıştır.

Arena'da bir McDonald's restoranı da bulunuyor ve tanıdık altın kemerler Arena'nın sokak tabelasının üzerinde yer alıyor.

Konum ve ulaşım

Scandinavium, Göteborg'un merkezinde, Centrum ilçesinin Heden bölgesinde yer almaktadır. Scandinavium, yakınlardaki Ullevi Stadyumu, Liseberg, Universeum, Dünya Kültür Müzesi ve Bergakungen ile birlikte Evenemangsstråket adlı etkinlik bölgesinin merkez parçalarından biridir. Toplu taşıma araçlarına kolayca erişilebilir; hemen dışında arenanın adını taşıyan ve iki, altı, sekiz, on üç ve on dört numaralı tramvay hatlarına hizmet veren bir tramvay durağı bulunmaktadır. Dördüncü ve beşinci tramvay hatları, on beşten fazla farklı otobüs hattına hizmet veren ve Västlänken tamamlandığında bir yeraltı hızlı transit istasyonuna sahip olacak önemli bir toplu taşıma merkezi olan Korsvägen'de arenaya 250 metre mesafede durmaktadır. Scandinavium'un yaklaşık bir buçuk kilometre kuzey batısında Göteborg Merkez İstasyonu ve Nils Ericson Terminali, bir buçuk kilometre güney doğusunda ise Göteborg banliyö trenine hizmet veren Liseberg istasyonu yer almaktadır.

Frölunda ve Ottawa Senators takımları 2 Ekim 2008 tarihinde bir gösteri maçı oynadığında, seyirciler maç biletlerini kullanarak Göteborg Belediyesi sınırları içerisinde maç öncesi ve sonrasında toplu taşıma araçlarıyla ücretsiz seyahat edebildiler. Bu süre zarfında ekstra tramvay ve otobüsler trafiğe çıktı. Bu kampanya, gelecekteki etkinliklerin biletlerine toplu taşıma ücretinin dahil edilmesinin mümkün olup olmayacağını görmek için bir test niteliğindeydi.

Scandinavium'un merkezi konumu nedeniyle arena alanında halka açık park yeri bulunmamakta, park yeri sadece sponsorlar, basın ve etkinlik personeli için Valhalla IP'nin yanındaki güvenlikli bir otoparkta sağlanmaktadır. Ziyaretçiler, etkinlik bölgesinin park yönlendirme ve bilgilendirme sistemi tarafından toplam 7.000 park yeri bulunan yakındaki on sekiz otoparka ve kapalı otoparklara yönlendirilmektedir. Sistemde, otoyollarda bulunan ve hangi çıkışın kullanılacağı hakkında bilgi veren ve şehirdeki caddelerde yönler ve mevcut park yeri sayısı hakkında daha ayrıntılı bilgi veren toplam 130 dijital işaret bulunmaktadır.

Kayda değer etkinlikler

Arena ayrıca 2002, 2021 ve 2022 yılları hariç (son ikisi COVID-19 pandemisi nedeniyle) mevcut formatın uygulanmaya başlamasından bu yana her yıl Melodifestivalen'in bir yarışmasına ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca 2010 Melodifestivalen finaline de ev sahipliği yapması düşünülmüş, ancak program çakışmaları nedeniyle bu gerçekleşmemiştir. Arena 1977 yılından bu yana her yıl düzenlenen Göteborg Horse Show'a ev sahipliği yapmaktadır.

Arena pek çok ünlü sanatçının farklı türlerdeki konserlerine ev sahipliği yapmıştır. Salonda gerçekleşen ilk büyük konserlerden bazıları The Who, Deep Purple ve Led Zeppelin tarafından sırasıyla 1972 ve 1973 Avrupa Turneleri sırasında gerçekleştirilmiştir. Mayıs 1988'de pop/R&B süperstarı Whitney Houston, Moment of Truth Dünya Turnesi kapsamında 14.606 bilet satarak seyirci rekoru kırmıştır. Iron Maiden, sonuncusu 2006 yılında olmak üzere toplam dokuz kez ile arenada en çok sahne alan grup olmuştur.

Arena, 2013 yılında ve 2024 yılında Eurovision Şarkı Yarışmasına ev sahipliği yapmak için potansiyel aday mekanlardan biriydi. Sonunda, Malmö Arena her iki durumda da yarışmaya ev sahipliği yapmak üzere seçildi. Ancak, mekan sonunda Melodifestivalen 2024'ün ikinci aşamasına ev sahipliği yaptı.