Selâhattin Kantar
Ömer Selahattin Kantar (1878 - 17 Kasım 1949); Türk müzeci, arkeolog, gazeteci ve yazar. İzmir Arkeoloji Müzesi kurucu müdürü. 1932-1941 yılları arasında Rudolf Naumann ile birlikte Smyrna Agorası kazılarını yürüttü.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]İzmir'in tanınmış ailelerinden Kantarağasızadelerin[1] çocuğu olarak 1878 yılında İzmir'de dünyaya geldi. Babası Kantarağasızade Mehmet Tevfik Bey, 1880'lerde İzmir Ticaret Mahkemesi ikinci reisi idi ve gayet sert ve o nisbette nükteci bir kişi olması, duruşma sırasında dahi nükteleri ile şöhret olmuştu.[kaynak belirtilmeli]
Kariyerine gazetecilik ve yazarlıkla başladı. Efeler temasını ele alan ilk tiyatro eseri olan "Kara Dana"yı yazdı.[2] II. Meşrutiyet döneminde bir yandan İzmir'de yayınlanan Hizmet gazetesinde yazıları yayınlanırken, bir yandan da o dönemde Aydın vilayetinde (Ege Bölgesi) yayınlanan en uzun ömürlü (1908-1913) gazete olan ve Nazilli'de basılan Mülakat gazetesinin başyazarlığını yaptı.[3] 1911'den sonra yine İzmir'de Muharrir gazetesini çıkararak nev-i şahsına münhasır mizah yazıları ve hicviyeleri ile dikkati çekti. Aynı dönemde İzmirli aydınlar tarafından oluşturulan Heveskaran Heyeti tiyatro temsil grubunun faaliyetleri içinde yer aldı.
Selahattin Kantar, dönemin İzmir Valisi Kazım Dirik'in öncülüğünde ve İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Aziz Ogan ile işbirliği içinde İzmir'in ilk arkeoloji müzesini "Asar-ı Antikâ Müzesi" adı altında Basmane (Kapılar) semtinde, 1886 yılında inşa edilmiş olan Ayavukla Kilisesi'nin (Gözlü Kilise) mekanında 1927'de kurdu.
Müzeyi 1931 yılında Atatürk de ziyaret etmiş ve müze hatıra defterine "İzmir Asar-ı Antikâ Müzesi'ni gezdim. Büyük himmet ve dikkatle istifadeli hale getirilmiş. Memnun oldum." cümlelerini yazmıştır.
Bu müze, yine Selâhattin Kantar'ın müdüriyet döneminde, 1943 yılında, "İzmir Arkeoloji Müzesi" adını almıştır.
Selahattin Kantar 1932-1941 yılları arasında İzmir-Efes Müzeleri Müdürü sıfatıyla, Hakkı Gültekin ve Alman arkeolog Rudolf Naumann ile birlikte Smyrna Agorası'nın önemli bir bölümünün ortaya çıkarılmasını sağlayan kazıları gerçekleştirdi.[a][4] Kazı çalışmalarının sonuçlarını Naumann ve Avusturyalı arkeolog Franz Miltner ile bir arada ilk olarak 1934'te yayınladılar. Bu çalışmalar Kantar'ın ölümünden sonra 1950 yılında tekrar yayınlandı.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kantar ve Naumann'ın çalışmaları öncesinde Smyrna antik kent sitinde bilimsel nitelikli ilk ve tek araştırma 1830'larda Charles Texier tarafından gerçekleştirilmişti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Wikisözlük 26 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kantarağası: Çarşı ve pazarlarda tartı araçlarını denetleyen görevli.
- ^ Müberra Bağcı (2004). "Prof. Dr. Ö. Faruk Huyugüzel'in "İzmir'de Edebiyat ve Fikir Hareketleri Üzerine Araştırmalar" (İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayını, Kent Kitaplığı Dizisi: 46, İzmir, 2004, VIII+271 s.) adlı eseri". Ege-Edebiyat. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Günver Güneş (7 Temmuz 2008). "Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Aydın'da Basın Yayın Hayatı" (PDF). Flaş Gazetesi. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).Günver Güneş. "II. Meşrutiyet dönemi Aydın basın tarihi üzerine gözlemler". Ankara Üniversitesi. 26 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Çitlembik ağacı ve Agora". karsiyakahaber.com. 3 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2025.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Rudolf Naumann - Selahattin Kantar (1950). "Die Agora von Smyrna. Bericht Äuber die in den Jahren 1932-1941 auf dem Friedhof Namazgah zu Izmir von der Museumsleitung in Verbindung mit der Tuerkischen Geschichtskommission durchgefuehrten Ausgrabungen" (PDF) (Almanca). Istanbuler Forschungen 17, s. 69 - 114, Berlin. 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).