Simo Häyhä

Simo Häyhä
Doğum	17 Aralık 1905(1905-12-17) Rautjärvi
Ölüm	1 Nisan 2002 (96 yaşında)
Milliyet	Fin
Meslek	Asker, keskin nişancı
Etkin yıllar	1925–1926, 1939–1940
Tanınma nedeni	Kış Savaşı'ndaki üstün başarıları

Simo Häyhä, (17 Aralık 1905 - 1 Nisan 2002), Kızıl Ordu tarafından "Beyaz Ölüm" (Rusça: Белая смерть - Belaya smert, Fince: Valkoinen kuolema) lakabıyla anılan Fin bir keskin nişancıydı.

Kış Savaşı'nda çoğunlukla Sovyet imalatı Mosin-Nagant kurmalı tüfeğinin Fin versiyonu M/28 kullanan Häyhä, 500'den fazla Sovyet askerini öldürmüş ve böylece bir savaşta tespit edilmiş en fazla düşman askeri öldürme rekoruna sahip olmuştur. Ayrıca daha sonrasında hafif makineli bir tüfek olan 9 mm'lik Suomi ile 200 düşman askeri daha öldürdü. Häyhä'nın toplam öldürme sayısı muhtemelen 700'ün üzerindedir ve bu rakam, bir savaşta tek bir keskin nişancı tarafından öldürüldüğü teyit edilen en yüksek rakamdır.

Çocukluğu ve gençlik yılları

Häyhä, bugünkü Finlandiya-Rusya sınırına yakın Rautjärvi kasabasında doğdu ve askeri hizmeti 1925 yılında başladı. Savaşa girmeden önce Häyhä, bir çiftçi ve avcıydı. 20 yaşına gelince Fin milis kuvvetlerine katıldı ve Viipuri ilindeki atıcılık sporlarında keskin nişancılık yeteneğiyle birçok başarı elde etti. Çiftlikteki evini atıcılık kupaları ile doldurdu.

Kış Savaşı hizmeti

Simo Häyhä'nın fahri tüfekle ödüllendirilmesi sonrası, 17 Şubat 1940 Kolla

Kış Savaşı boyunca (1939-1940) keskin nişancı olarak Fin Ordusunda 6. Bölük 34. Piyade Alayı Kollaa'da Kızıl Orduya karşı görev yaptı. Hava sıcaklığının -40 ile -20 °C arasında iken beyaz kamuflajı ile doğrulanmış 505 doğrulanmamış 37 Sovyet askerini öldürmüştür.

Ayrıca gün ışığının sadece birkaç saat sürdüğü, kutup dairesindeki uzun kış gecelerinde günlük ortalama 7 düşman askeri öldürerek (bir günde en fazla 25 Sovyet askeri vurmuştur) kayda değer bir başarı elde etmiştir. Rus yapımı olan Mosin-Nagant tüfeğinde ayrı bir dürbün kullanmayıp, tüfeğin bayağı gez-göz-arpacık düzeneğini kullanmıştır. Bunun nedenleri; hedef olma ihtimalini zayıflatmak. Çünkü bir keskin nişancı dürbünle bakabilmek için başını daha fazla kaldırmak zorundadır.

Tüfek dürbününün camı kolayca buğulanabileceği için görüş sorunlarından kaçınmak istemiştir.

Saklandığı yeri gizlemek istedi; karla kaplı bembeyaz bir arazide parlak güneş ışığının dürbünün merceğindeki yansıması keskin nişancının konumunu ele verebilir.

Häyhä, -40 derecelere varan soğuk havada nefesi ile oluşan buharın görünmesini engellemek için her seferinde ağzına bir parça kar koyuyordu.

Sovyetler, başka keskin nişancılar ve topçu atışı desteği ile Häyhä'yı durdurmaya çalışmışlardır. Bunun sonucunda 6 Mart 1940'ta bir Rus askeri tarafından çenesinin sol altından vuruldu. Askerler tarafından bulunduğunda yüzünün altı parçalanmış ama ölmemişti. Kendine geldiği gün olan 13 Mart günü ilan edilen barış antlaşması ile savaş sona erdi. Bu olayın sonrasında aldığı yaralanmalar yüzünden öldüğü söylentisi yayıldı. Jyväskylä ve Helsinki'de uzun tedaviler ve ameliyatlar geçirdi. Savaştan kısa bir süre sonra Häyhä, Mareşal Carl Gustaf Emil Mannerheim tarafından onbaşı ve ardından da asteğmen rütbesine terfi ettirilmiştir. Finlandiya ordusu tarihinde daha önce ve daha sonra hiç kimse bu kadar hızlı bir şekilde terfi almamıştır.

II. Dünya Savaşı'ndan sonra

Bu resimde Simo Häyhä'nın mezarı görülmektedir.

II. Dünya Savaşı'ndan sonra başarılı bir geyik avcısı ve köpek yetiştiricisi oldu ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Urho Kekkonen ile dahi ava çıktı. 1998 yılında nasıl böyle iyi bir atıcı olduğu sorulduğunda "Çok tâlim ederek!" cevabını vermiştir. Bir diğer soruda ise öldürdüğü kişiler için pişman olup olmadığı sorulmuştur. Cevap olarak "Ben sadece bana verilen görevi en iyi şekilde yerine getirmeye çalıştım. Herkes benim gibi yapmasaydı, bugün Finlandiya bir yer olamazdı!" demiştir.

Simo Häyhä, Güneydoğu Finlandiya'da, Ruokolahti'de, Rus sınırına yakın bulunan küçük bir köyde ömrünün son yıllarını geçirdi.