Stereotipi
Stereotipi ya da Basmakalıp davranış, zekâ geriliği, otistik spektrum bozukluğu, geç diskinezi ve stereotipik hareket bozukluğu olan hastalarda görülen yineleyici ya da törensel hareket, duruş ya da ifadedir. Stereotipiler vücudu sallamak gibi basit ya da kendini okşama, bacak bacak üstüne atma ve yerinde yürüme gibi karmaşık olabilir.[1] Stereotipi için çeşitli nedenler önerilmiştir ve değişik tedavi seçenekleri bulunmaktadır.
Önerilen nedenler
[değiştir | kaynağı değiştir]Stereotipi için çeşitli olası açıklamalar bulunmaktadır ve farklı stereotipik davranışların farklı açıklamaları bulunabilir. Bir açıklamaya göre özel bir stereotipik davranışın algısal bir girdiye göre bir işlevi olduğudur. Diğer açıklamalara göre stereotipi gerginliği azaltır, hayal kırıklığını gösterir, dikkat gösterilmesi gerekliliğini bildirir, algısal uyaranlara ihtiyaç olduğunu gösterir, öğrenilmiş olduğu ya da nöropatolojik olduğu ya da bunların bir bileşkesi olduğu belirtilir ya da özel bir açıklama gerektirmeyen normal bir davranış olduğu şeklinde tanımlanır.[2]
Tedavisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tedavi seçenekleri arasında yineleyici davranışı toplumda daha kabul görebilen bir davranışla değiştirmek, egzersiz yapmak ya da ilaç vermek bulunur. Algısal tamamlama bozukluğu varsa, algısal tamamlama terapisi kullanılabilir.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Jankovic J (2001). "Differential diagnosis and etiology of tics". Adv Neurol. Cilt 85. ss. 15-29. PMID 11530424. (İngilizce)
- ^ Nind M, Kellett M (2002). "Responding to individuals with severe learning difficulties and stereotyped behaviour: challenges for an inclusive era". Eur J Spec Needs Educ. 17 (3). ss. 265-82. doi:10.1080/08856250210162167. (İngilizce)
