Stoclet Sarayı

Stoclet Evi
UNESCO Dünya Mirası
Konum	Belçika
Kriter	Kültürel: i, ii
Referans	1298
Tescil	2009 (33. oturum)
Bölge	Avrupa ve Kuzey Amerika

Stoclet Sarayı (Fransızca: Palais Stoclet), Brüksel'in Sint-Pieters-Woluwe belediyesi'nin Tervurenlaan Caddesinde bir villadır. Villanın tasarımı Avusturyalı mimar Josef Hoffmann tarafından 1911'de çizilmiştir. Binanın kendisi mimarın ustalık eseri (magnum opus) ve Jugendstil sanat akımının da kapanış dönemi olarak kabul edilir.

İkametgâh sahibinin hikâyesi

Adolphe Stoclet bir Belçikalı bankacı ailesinin çocuğu olarak 1871'de doğmuştur. Sivil mühendislik bölümünden mezun olduktan sonra o zamanın Société Générale bankasının başına müdür olarak tayin edilir. 1902-1904 yıllarında sık sık Viyana'ya iş görüşmeleri için seyahat eden Stocklet, Viyana Secession ve Josef Hoffman'ın mimarisi ile tanışır. Stoclet, Hoffman'ın kendisine bir kent rezidansı inşa etmek için, sınırsız bütçe yanında konsepti konusunda tasarım serbestliğinden inşaatın bitimine kadar, bu görevi verir.

O dönemin toplumların üst sınıf içinde bulunan Jean Cocteau, Anatole France, Sacha Guitry, Darius Milhaud, Serge Diaghilev ve Igor Stravinsky Stocklet Sarayını da ziyaret etmişlerdir. 2000'li yıllarda da eski ABD başkanı George W. Bush da – hala daha geniş topluma kapalı olan – sarayı ziyaret edenlerden olmuştur. 2002'ye kadar bina ikamet edilmiş olup, o yıl Stocklet'in gelini olan Anny'nın ölmesiyle birlikte, artık ikamet olarak kullanılmıyor.

Mimarisi

Bina 1905 ve 1911 arası tamamlanmıştır. Hoffmann'ın yanında başka Wiener Werkstätte üyeleri de önemli katkılar yapmışlardır. Wiener Werkstätte'nın en önemli ana feslefelerinden birisi de sanat ve sanat endüstrisinin entegrasyonundan oluşmasını sağlamaktı. Stock Sarayı ile birlikte aslında Gesamtkunstwerk oluşturulmuştur; bu da mimarlık, iç tasarım, dekorasyon ve bahçe peyzajı unsurların bir araya gelmesiyle Beraberlilik Sanat Eseri olarak tanımlanmıştır. Hoffman ve görevi üstlenen ekip finansal manada hiçbir engel ile karşılaşmadan en uçuk materyalleri (mermer, altınsuyuna bandırılmış metaller ve deri) uygulayabilmişlerdir. 1902 yılında Viyana'da tanıdığı Hoffman sayesinde bankacı çocuğu olan Stocklet, sarayı inşaat bitiminden sonra hanımıyla ikamet etmeye başlamıştır.

Mermer ile döşenmiş dış cephede göze çarpan bir element mevcuttur. Kulenin tepesindeki heyek grubu Franz Metzner'ın kreasyonudur.^[1] Gustav Klimt isimli ressam yemek salonundaki mozaikleri üretmiştir ve Fernand Khnopff da dekorasyon işlerini üstlenmiştir. Sarayın içindeki mobilyalar o dönemde üretilen orijinal mobilyalardır.^[2]

Brüksel'de doğup hayat bulan art nouveau stili Binanın geometrik şekilleri ile tezatlık oluşturmasıyla birlikte Viyanalı sanatçıların bu sarayın inşası ile birlikte, daha sonra piyasaya çıkacak olan art deco ve kübizm akımlarına göre çok çok ileride olduğunu kanıtlıyor.

Binanın kendisi 1976 yılından itibaren koruma altında olan sanat eseridir ve 2004 yılından itibaren de sarayın bahçesi korunmuş doğa peyzajıdır. 2006'da sarayın birer parçası olan mobilyalar ve nesneler de koruma altında alınmıştır. Bugün ise saray özel hane olduğundan dolayı topluma açık değildir ve 2002'den beri de kimse bu bina da ikamet etmiyor.^[3] Stocklet Sarayı 27 Haziran 2009 yılında Dünya Miras Listesine eklenmiştir.^[4]

Çeviri kaynağı

Wikimedia Commons'ta Stoclet Sarayı ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Kaynakça

^ Sembach, Klaus-Jurgen (2002). Art Nouveau. Köln: Taschen. ss. sf. 225. ISBN 3822820229. 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2010.
^ Honnef, Klaus (2000). Art of the 20th Century. Köln: Taschen. ss. sf. 754. ISBN 3822859079. 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2010.
^ Paul Depondt (2006):Een Oostenrijkse bonbon in Brussel 30 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., de Volkskrant, 27 Şubat.
^ "De Standaard, 27 Haziran 2009, Brussels Stocletpaleis wordt werelderfgoed". 29 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2010.

Dış bağlantılar

www.mak.at
Sarayın UNESCO sayfası11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Sembach, Klaus-Jurgen (2002). Art Nouveau. Köln: Taschen. ss. sf. 225. ISBN 3822820229. 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2010.

[2] Honnef, Klaus (2000). Art of the 20th Century. Köln: Taschen. ss. sf. 754. ISBN 3822859079. 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2010.

[3] Paul Depondt (2006):Een Oostenrijkse bonbon in Brussel 30 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., de Volkskrant, 27 Şubat.

[4] "De Standaard, 27 Haziran 2009, Brussels Stocletpaleis wordt werelderfgoed". 29 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2010.

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d Belçika'daki Dünya Mirası listesi
Brüksel Başkent Bölgesi	Grand-Place (1998) • Mimar Victor Horta'nın Major Kenti Evleri (2000) • Stoclet Sarayı (2009) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017)	Belçika Bayrağı
Flaman Bölgesi	Belçika ve Fransa'daki Çan Kuleleri ¹ (1999) • Beginaj yapıları (1998) •Tarihi Brugge Şehri (2000) • Plantin-Moretus Müze Kompleksi (2005) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017)
Valon Bölgesi	Belçika ve Fransa'daki Çan Kuleleri ¹ (1999) • Canal du Centre'deki Gemi Asansörleri (1998) • Spiennes'deki Neolitik Çakmaktaşı Madenleri (2000) • Tournai Katedrali (2000) • Valon Bölgesi'ndeki Ana Maden Sahaları (2012) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017)
Anvers Bölgesi	Le Corbusier'in Mimari Çalışmaları, Modern Hareket'a Üstün Bir Katkı ² (2012) • Karpatlardaki ve Avrupa'nın Diğer Bölgelerindeki İlkel Kayın Ormanları (2017)
¹Fransa ile ortak paylaşılan eserler, ²6 ülke ile ortak paylaşılan eserler