Strongilah

Strongilah (1548'de öldü) Yahudi bir Osmanlı iş kadınıydı. Hafsa Sultan'ın ve muhtemelen Hürrem Sultan'ın etkili gözdesi ve Kira'sıydı.^[1]^[2]

Biyografi

Strongilah, Kırım'dan Karaim Yahudisi Eliyah Gibor'un kızıydı.^[1] Harem-i Hümayun'da hakkında bilgi bulunan ilk kiradır.^{[kaynak belirtilmeli]}. Tüccar kocasının mallarını harem kadınlarına sunarak kira oldu. Kira olarak aracılık yaptı ve lüks eşyalar, ilaçlar ve mektuplar sağladı.

Strongilah, hizmetlerinden dolayı Hafsa Sultan'ın gözdelerinden oldu. Muhtemelen kimliği bilinmeyen bir padişahın annesinin göz hastalığını iyileştiren ve bunun için büyük ödüller alan kira ile aynı kişiydi.^[3] Hafsa Sultan 1520'de padişahın annesi olduğunda, oğlundan Strongilah'ın torunlarına kadar her türlü vergiden muaf olma ve köle sahibi olma hakkını vermesini istedi. Bu izin 1867'ye kadar beş kez yenilendi.^[1] Strongilah'ın haremde bir odası olduğu bilinmektedir. Çünkü 1541'de harem yangını nedeniyle kişisel maddi kayıplara uğradığı belirtiliyor.^{[kaynak belirtilmeli]}

Bunların İmparatorluk Hareminde benzer olarak çalışan birkaç kira olması ve nadiren isimleriyle belgelenmesi nedeniyle (farklı kiralar normalde sadece kira, kyra veya Kyra Yahudisi olarak anılır), bireysel olarak kimliklerini belirlemek zordur. 1532'de Hafsa Sultan, Venedik büyükelçisi Pietro Zen'e haberci olarak bir kira göndermişti ve kiranın kişisel adı belirtilmese de muhtemelen Strongilah'tı.^{[kaynak belirtilmeli]}

1541'de haremde bir odası olduğundan bahsedildiği ve Hafsa'nın 1534'te öldüğü göz önüne alındığında, Strongilah'ın Hafsa'nın ölümünden sonra kariyerine haremde devam ettiği anlaşılıyor. Hürrem Sultan'ın yardım programlarında sekreterlik yaptığı belirtilen ve Mihrimah Sultan ile bağlantılı olarak adı geçen kimliği belirsiz kira ile aynı olabilir. Ancak Esther Handali de bu kira olabilir. Daha sonraki kariyeri Esther Handali'nin ilk kariyeri ile bir şekilde örtüşmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Strongilah, ölümünden kısa bir süre önce Fatma adıyla Müslüman oldu.^[1]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d Minna Rozen: A History of the Jewish Community in Istanbul, The Formative Years, 1453 – 1566 (2002) pp. 204-205
^ "OSMANLI DÜNYASİNDA YAHUDİ KİRA KADINLAR". 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
^ Abraham Danon, “The Karaites in European Turkey,”The Jewish Quarterly Review, New Series 15, no. 3(1925): 323-324

[Rozen-1] Minna Rozen: A History of the Jewish Community in Istanbul, The Formative Years, 1453 – 1566 (2002) pp. 204-205

[2] "OSMANLI DÜNYASİNDA YAHUDİ KİRA KADINLAR". 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.

[autogenerated1925-3] Abraham Danon, “The Karaites in European Turkey,”The Jewish Quarterly Review, New Series 15, no. 3(1925): 323-324

[1]

[2]

[3]