Sulpiz Boisserée
Sulpiz Boisserée | |
|---|---|
 Peter von Cornelius'un Sulpiz Boisserée çizimi | |
| Doğum | 2 Ağustos 1783 Köln, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu |
| Ölüm | 2 Mayıs 1854 (70 yaşında) Bonn, Prusya Krallığı |
| Meslek | Sanat koleksiyoncusu, sanat tarihçisi |
| Tanınma nedeni | Orta Çağ sanat eseri koleksiyonculuğu, Köln Katedrali restorasyonu çabası |
Sulpiz Boisserée (2 Ağustos 1783 – 2 Mayıs 1854), Alman bir sanat koleksiyoneri ve sanat tarihçisidir. Kardeşi Melchior Boisserée ile birlikte oluşturduğu koleksiyon, daha sonra Alte Pinakothek’in temelini teşkil etmiştir. Boisserée, ayrıca Köln Katedrali’nin tamamlanması sürecinde önemli bir rol oynamıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Boisserée, 2 Ağustos 1783’te Köln’de doğdu.[1] Ailesi, kökenleri günümüzde Belçika sınırları içinde yer alan Huy kentinden gelen, 18. yüzyılda Köln’e yerleşmiş varlıklı bir aileydi. Anne ve babasının sırasıyla 1790 ve 1792 yıllarında ölmesinin ardından, Napolyon döneminde Fransız işgali altındaki Köln’de büyükannesi tarafından yetiştirildi. 1799 yılında, 16 yaşında iken Hamburg’da öğrenim gördü ve burada sanata ilgisini keşfetti. Köln’e döndükten sonra, kardeşi Melchior ve yakın dostu Johann Baptist Bertram ile birlikte, dönemin laikleşme politikaları nedeniyle elden çıkarılan Orta Çağ tablolarını sistemli biçimde toplamaya başladı. Bu ilk koleksiyon girişimleri, özellikle Alman ve Felemenk ekollerine ait eserleri kapsıyordu.[2] 1803 yılında kardeşler Paris’e giderek Napolyon’un savaş ganimetleriyle zenginleştirdiği Louvre’daki Musée Napoléon koleksiyonlarını incelediler.[2] Paris’te, romantik sanat kuramcısı Friedrich Schlegel’in düşüncelerinden etkilenerek onun öğrencileri arasında yer aldılar.[3] 1804–1805 yıllarında Schlegel ile birlikte Belçika ve İsviçre’ye seyahat ettiler.[2]
Koleksiyonculuk
[değiştir | kaynağı değiştir]1804 yılında, kilise mallarının kamulaştırılması ve sanat eserlerinin satılması nedeniyle ortadan kaybolmaya başlaması üzerine Boisserée kardeşler, Orta Çağ sanatını koruma amacıyla bir koleksiyon toplamaya başladılar. Melchior daha çok eserlerin satın alımına, Sulpiz ise bilimsel incelemelerine ilgi gösterdi.[2]
Sulpiz Boisserée, Alman resim tarihine ilişkin özgün bir kuram geliştirdi. Dönemin yaygın görüşü olan “ilkel biçimlerden evrilerek geliştiği” tezini reddederek, Alman sanatının köklerinin Bizans sanatından türemiş incelikli bir Orta Çağ üslubuna gittiğini ve bu üslubun Jan van Eyck’in yenilikleriyle köklü bir dönüşüm geçirdiğini ileri sürdü.[3]
1810 yılında kardeşler, Heidelberg’de bir sarayda koleksiyonlarını halka açtılar. Bu sergi, özellikle Romantik çevreler arasında büyük yankı uyandırdı. Schlegel büyük bir hayranlık gösterirken, Goethe daha klasik eğilimleri nedeniyle mesafeli davransa da Boisserée’nin 1817 tarihli Altdeutsche Baukunst (Türkçe: Eski Alman Mimarlığı) adlı eserine bir önsöz yazdı. Kardeşler 1819’da müzelerini kapattılar. Sulpiz Boisserée, koleksiyonun ayrıntılı bir kataloğunu hazırladı ve eserlerin Johann Nepomuk Strixner tarafından litografilerle belgelenmesini sağladı; bu taş baskı diziler 1821–1840 yılları arasında yayımlandı. 1827’de Bavyera Kralı I. Ludwig’in kraliyet koleksiyonlarının direktörü Georg von Dillis, koleksiyonun tamamını satın aldı. Boisserée kardeşler ve Bertram, koleksiyonla birlikte Münih’e taşındı; 1835’te Sulpiz Boisserée, Bavyera’daki heykel anıtlarının genel küratörlüğüne atandı. Koleksiyon, daha sonra Alte Pinakothek adıyla halka açıldı.[2]
Günümüzde halen Alte Pinakothek’te yer alan Boisserée koleksiyonu, Rogier van der Weyden’in "Columba Sunağı" (1455)[4] (Boisserée bu eseri yanlış olarak van Eyck'e atfetmiştir),[3] Moulins Ustası’nın "Lyon Başpiskoposu Kardinal Charles de Bourbon" portresi, Hans Memling’in "Bakire’nin Yedi Sevinci" (1480) ve Yaşlı Dieric Bouts’un "Brabant’ın İncisi" (1465) adlı tablolarını içermektedir.[2]
Köln Katedrali
[değiştir | kaynağı değiştir]
Boisserée, yaşamının büyük bölümünü Köln Katedrali'nin restorasyonuna ve tamamlanması için harcadı. Reform döneminde durmuş olan inşaatı yeniden başlatmak amacıyla çeşitli girişimlerde bulundu.[2][5] 1810'da Heidelberg'e yerleşmesinin ardından,[1] yapının durumunu belgelemek üzere bir ölçüm ve çizim çalışması yaptırdı; bu çizimler daha sonra gravür olarak yayımlandı. Napolyon Savaşları’nın sona ermesinden sonra, katedralin 13. yüzyıla ait özgün batı cephesi çizimlerinin tamamlanmamış kuzeybatı kulesi, batı alınlığı ve kısmen inşa edilmiş güneybatı kulesi bulunan iki parçasını ayrı ayrı elde ederek birleştirdi.[5][6] Boisserée, projeyle Prusya Veliaht Prensi Friedrich Wilhelm'in (daha sonra IV. Friedrich Wilhelm) ilgilenmesini sağladı ve 1817'de prens, mimar Karl Friedrich Schinkel’den bir rapor hazırlamasını istedi.[1] Katedraldeki çalışmalar 1842'de yeniden başladı[1] ve yapı 19. yüzyılın sonlarına doğru tamamlandı.[2]
Son yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kardeşler, Münih'ten Ren bölgesine geri dönerek 1845'te Bonn’a yerleştiler. Sulpiz Boisserée, kardeşi Melchior'un ölümünden üç yıl sonra, 2 Mayıs 1854'te Bonn'da yaşamını yitirdi.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Ennen, Leonhard (1876). "Boisserée, Sulpiz und Melchior". Allgemeine Deutsche Biographie (Almanca). 3. Historischen Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften. ss. 87-90.
- ^ a b c d e f g h "Boisserée, Sulpiz [Melchior Damiticus]". Dictionary of Art Historians. Erişim tarihi: 28 Şubat 2014.
- ^ a b c Gombrich, E. H. "The values of the Byzantine Tradition: A Documentary History of Goethe's Response to the Boisserée Collection" (PDF). Gombrich Archive.
- ^ "Boisserée, Sulpiz [Melchior Damiticus]". Dictionary of Art Historians. Erişim tarihi: 28 Şubat 2014.
- ^ a b "Schinkel and the Cathedral of Cologne". The Quarterly Review: 445-9. 1852.
- ^ "Plan F, End of the 13th Century". Cologne Cathedral. Erişim tarihi: 6 Mart 2014. Bu çizim günümüzde "Plan F" olarak isimlendirilmektedir.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Susanne Kiewitz (1999). "Boisserée, (Johann) Sulpiz (Melchior Dominikus)". Bautz, Traugott (Ed.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL)
(Almanca). 15. Herzberg: Bautz. cols. 246–250. ISBN 3-88309-077-8.
