Suyun Öte Yanı (roman)
| Yazar | Feride Çiçekoğlu |
|---|---|
| Ülke |  Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Konu | Roman |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1992 |
| Yayımcı | Can Yayınları |
| Medya türü | Basılı |
| ISBN | 9789755103952 |
Suyun Öte Yanı, Feride Çiçekoğlu'nun 1992'de yayımlanan romanıdır.
1924 nüfus mübadelesi; 1967-1974 yılları arasında Yunanistan, 1980-1983 yılları arasında ise Türkiye'deki askerî cunta yönetimleri sırasında ve sonrasında Cunda adasında farklı karakterlerin yaşadıklarını anlatır.[1]
Suyu Öte Yanı, Türk edebiyatında Türk-Yunan nüfus mübadelesinin ana tema olduğu ilk romandır.[2] Başlıca kahramanları; Girit göçmenlerinden Sıdıka Hanım ve göçmen bir aileden gelen Nihal ile kocası Ertan ve yıllar önce adaya kaçmış Yunan bir avukat; Sıdıka'nın sevdalısı Arap Mustafa'dır.[3] Roman, bu şahısların yaşadıkları ayrılık, özlem, sevgi duygularının etrafında kurgulamıştır.
Romanın öyküsü, Çiçekoğlu tarafından romana dönüşmeden önce ilk olarak bir film senaryosu olarak kaleme alındı. Yazar, Uçurtmayı Vurmasınlar filminin senaryosunu yazmak için Cunda adasına gittiği sırada bir haftada Suyun Öte Yanı senaryosunu tamamladı.[4] 1988 yılı Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülleri'nde senaryo dalında birinciliğe değe görülen ve TRT tarafından bir televizyon dizisi yaptırılan senaryo, ardından kısaltılarak ve yeniden kurgulanarak aynı adla Tomris Giritlioğlu yönetmenliğinde sinema filmine dönüştürüldü.[1] Çiçekoğlu, Temmuz 1991'de, senaryoyu bu kez roman olarak yazdı ve eser, 1992'de yayımlandı.
Roman, 1997'de Yunancaya çevrilmiştir.[4]
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Ailesi Karaferye'den göçmen olarak gelmiş Nihal, kocası Ertan ile birlikte 1982 yılının Temmuz'unda Cunda'ya tatile gider. Çift, 15-16 yaşlarında iken mübadele ile Girit'ten göç etmiş Sıdıka Hanım'ın Cunda adasında işlettiği pansiyonda kalır. Sıdıka Hanım'ın pansiyonu ve Cunda'nın sakladığı anılar, Nihal'e geçmişi hatırlatır ve Sıdıka Hanım ile ortaklıklar bulur. Kocası Ertan, üniversitede öğretim üyesidir; devrimci olması ve görüşlerini yüksek sesle ifade etmesi nedeniyle 1980 askeri darbesi'nden sonra hapse girmiş; işkenceye maruz kalmış, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmıştır.
Nihal ve Ertan, Sıdıka Hanım'ın hatırladıklarından ve verdiği ipuçlarından yola çıkarak geçmişte adaya gelmiş, aynı pansiyonun aynı odasında kalmış Yunan bir avukat hakkında bilgi sahibi olur. İlk defa 1968-1969 yıllarında geldiği Cunda'ya, Kıbrıs Harekâtı öncesi tekrar gelen Yunan avukat, Sıdıka Hanım'ın sevdalısı Arap Mustafa'nın yardımıyla ülkesinden kaçmıştır. Ertan da beş yıl sonra mahkemeler zinciri sonuçlanıp hapse mahkûm edilince Nihal'i ve dört yaşındaki çocuğunu bırakarak ülkeden kaçmak zorunda kalır ve kaçış için tek başına adaya gider.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Kablamacı, A. Morva (9 Temmuz 2015). "Gurbet Ne Yana Düşer: Suyun Öte Yanına". Kadın Araştırmaları Dergisi. 1 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi1 Ocak 2025.
- ^ Kolakoğlu, Ayşe Sümeyye (30 Haziran 2024). "Fügen Ünal Şen'in Bir Avuz Mazi Adlı Mübadele Romanında Yapı, Tema ve Anlatım". Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi. 1 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi1 Ocak 2025.
- ^ Tunç, Aslı (12 Şubat 2022). "Suyun Öte Yanı'nı Yeniden Okumak". Mikroscope. Erişim tarihi: 1 Ocak 2025.
- ^ a b "Feride Çiçekoğlu (hayatı, sanatı, eserleri)". Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 2006.