Türkiye'de referandumlar
| Makale serilerinden |
| Türkiye'de siyaset |
|---|
 |
| Siyaset serisinin bir parçası |
| Doğrudan demokrasi |
|---|
 |
Türkiye Cumhuriyeti'nin 1923 yılında kurulmasından bu yana ulusal düzeyde yedi referandum düzenlenmiştir. İlk iki referandumda (1961 ve 1982), yeni anayasalar askerî rejimler tarafından halkın onayına sunulmuştur. Kalan beş referandum ise 1987, 1988, 2007, 2010 ve 2017 yıllarında sivil hükûmetler tarafından önerilen anayasa reformları ve yasama değişiklikleriyle ilgiliydi.[1]
Referandumların halk oylamasına sunulma süreçleri, Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) yönetimi ve denetimi altında seçim kurulları tarafından yürütülmektedir.
Referandum sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]1988 referandumu dışındaki bütün referandumlar "evet" olarak sonuçlanmıştır. Ancak askerî rejim koşullarında gerçekleştirilen 1961 ve 1982 referandumları hariç, geri kalan beş referandumdan ikisi iktidar partilerinin istediği şekilde sonuçlanmadı. Bu referandumlarda hükûmetlerin sunduğu önerilerin halk tarafından kabul edilme oranı ortalama %52.6'dır.[2]
| # | Tarih | Konu | Seçmen katılımı (%) | Sonuç | |
|---|---|---|---|---|---|
| "Evet" (%) | "Hayır" (%) | ||||
| 1 | 9 Temmuz 1961 | 1961 Anayasası'nın kabulü | 81.0 | 61.7 | 38.2 |
| 2 | 7 Kasım 1982 | 1982 Anayasası'nın kabulü | 91.3 | 91.4 | 8.6 |
| 3 | 6 Eylül 1987 | 1982 Anayasası'nın getirdiği 5 ve 10 yıllık siyasi yasakların kaldırılması | 93.6 | 50.2 | 49.8 |
| 4 | 25 Eylül 1988 | Yerel seçimlerin 1 yıl erken alınması | 88.8 | 35.0 | 65.0 |
| 5 | 25 Ekim 2007 | 5 anayasa değişikliğinin kabulü | 67.5 | 69.0 | 31.0 |
| 6 | 12 Eylül 2010 | 26 anayasa değişikliğinin kabulü | 73.7 | 57.9 | 42.1 |
| 7 | 16 Nisan 2017 | 18 anayasa değişikliğinin kabulü | 85.4 | 51.4 | 48.6 |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kalaycıoğlu, Ersin (1 Mart 2012). "Kulturkampf in Turkey: The Constitutional Referendum of 12 September 2010". South European Society and Politics. 17 (1). ss. 1-22. doi:10.1080/13608746.2011.600555. ISSN 1360-874618 Mart 2023.
- ^ Akar, Fatma (2021). Türkiye'nin demokrasi serüveni ve referandumlar. Konya. ISBN 978-6057481344.
