Türkmenistan'daki koruma alanları

Türkmenistan'ın korunan bölgeleri arasında dokuz doğa rezervi (zapovednik)^[1] ve toplam alanı 19.750 km² veya Türkmenistan topraklarının %4'ünden fazlasını kapsayan 13 barınak (zakaznik) bulunmaktadır.

Koruma alanlarını gösteren bir harita mevcuttur.^[2]

Doğa Koruma Alanları

Repetek Biyosfer Devlet Tabiatı Koruma Alanı, Doğu Karakum Çölü'nün Lebap ili nde, Amu Derya yakınlarında yer alır. 1927 yılında kum-çöl ekosisteminin incelenmesi ve korunması için kurulmuştur. Yüzölçümü 346 km²dir.
Hazar Devlet Tabiatı Koruma Alanı, Hazar Denizi'nin güneydoğu kıyısında, Balkan ilinde yer alır. Yüzölçümü 2.690 km²dir.
Batız Devlet Tabiatı Koruma Alanı, Merv ilinde, Kuşka ve Hari nehirleri arasında yer almaktadır. 1941 yılında Batız Platosu ekosisteminin korunması için kuruldu. Yüzölçümü 877 km²dir.
Köpetdağ Tabiatı Koruma Alanı, Kopet Dağları'nın (Ahal Eyaleti) orta kesiminde yer almaktadır. Yerli flora ve faunanın korunması amacıyla 1976 yılında kuruldu. Yüzölçümü 497 km²dir.
Sünt-Hasardağ Tabiatı Koruma Alanı, Güney Batı Kopetdağ'da (Balkan ili) yer almaktadır. 1977 yılında yerli flora ve faunanın restorasyonu ve çalışması için kurulmuştur. Yüzölçümü 303 km²dir.
Kaplankır Tabiatı Koruma Alanı, Türkmenistan'ın kuzeybatısında, Kazakistan ve Özbekistan sınırında (Daşoğuz ilinde) yer almaktadır. 1979 yılında Kaplkankır Platosu ve Kuzey Türkmenistan çevresindeki yerli flora ve faunanın korunması ve rehabilitesi için kurulmuştur. Yüzölçümü 2.822 km²dir.
Amuderya Devlet Tabiatı Koruma Alanı, Amu Derya kıyısındaki Lebap ilinin kuzey doğusunda yer almaktadır. 1982 yılında kurulmuştur. Yüzölçümü 495 km²dir.
Köýtendag Tabiatı Koruma Alanı (eski adıyla Kugitang Tabiatı Koruma Alanı), ülkenin en doğusunda, Kötitendağ Dağları'nda (Lebap ilinde) yer almaktadır. 1986 yılında kurulmuştur. Yüzölçümü 271.4 km²dir.
Bereketli Karakum Tabiatı Koruma Alanı, 2013 yılında kuruldu.

Barınaklar

Çemenebit (Çemenebit Barınağı) (Batız Devlet Tabiatı Koruma Alanı)
Kızılcar (Kızılcar Barınağı) (Batız Devlet Tabiatı Koruma Alanı)
Pulkhatın (Pulhatın Barınağı) (Batız Devlet Tabiatı Koruma Alanı)
Meana-Chaаcha (Mäne-Çäçe Barınağı) (Köpetdağ Tabiatı Koruma Alanı)
Kurykhovdan (Guryhowdan Barınağı) (Köpetdağ Tabiatı Koruma Alanı)
Sünt-Hasardağ (Sünt-Hasardağ Barınağı) (Sünt-Hasardağ Tabiatı Koruma Alanı)
Sarıkamış (Sarıkamış Barınağı) (Sarıkamış Gölü'nde, Kaplankır Tabiatı Koruma Alanı)
Şasenem (Şasenem Barınağı) (Sarıkamış Gölü yakınında, Kaplankır Tabiatı Koruma Alanı)
Kelif Barınağı (güneydoğu Lebap, Amuderya Devlet Tabiatı Koruma Alanı)
Khodzhabuzhybelent (Hojaburjybelent Barınağı) (Köýtendag Tabiatı Koruma Alanı)
Hocapil (Hocapil Barınağı) (Köýtendag Tabiatı Koruma Alanı)
Karlık (Karlık Barınağı) (Köýtendag Tabiatı Koruma Alanı)
Hojagarawul Barınağı (Köýtendag Tabiatı Koruma Alanı)
Oğurcalı (Oğurcalı Barınağı) (Hazar Denizi'nin batı kıyısındaki Oğurca Adası bölgesi, Balkan İli, Hazar Devlet Tabiatı Koruma Alanı)

Barınakların toplam alanı 11.560 km²dir (Türkmenistan topraklarının %2,6'sı).

Kaynakça

^ "Nature Reserves of Turkmenistan :: About Turkmenistan Reserves". Oriental Express Central Asia. 30 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2014.
^ "Turkmenistan map". Turkmenistan.orexca.com. 22 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2014.

Konuyla ilgili yayınlar

Çevrenin Korunması Ulusal Programı, Aşkabat, 2002, s. 149-151 (Rusça)

Dış bağlantılar

Türkmenistan doğa koruma alanlarının haritası 13 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Türkmenistan Doğa Bakanlığı
UNESCO Dünya Mirası 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Nature Reserves of Turkmenistan :: About Turkmenistan Reserves". Oriental Express Central Asia. 30 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2014.

[2] "Turkmenistan map". Turkmenistan.orexca.com. 22 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2014.

[1]

[2]