Tırazlar, Sarıgöl
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Kasım 2022) |
| Tırazlar | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Manisa | |
Koordinatlar: 38°15′32″N 28°42′29″E / 38.259°K 28.708°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Manisa |
| İlçe | Sarıgöl |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Nüfus (2000)[1] | 1.268 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0482 |
| Posta kodu | 45470 |
Resmî site [2] | |
Tırazlar, Manisa ilinin Sarıgöl ilçesine bağlı bir mahalledir.
Coğrafyası
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, Gediz Ovası'nın güneydoğu ucunda bulunur. Kuzeyinde Kula Dağı, güneyinde Bozdağlar'ın başlangıcı olan Sarıgöl Dağı bulunur.Tipik Akdeniz iklimi görülür. Çimentepe,Çanakçı ve Sığırtmaçlı köylerine komşudur. İlçe merkezine uzaklığı 3 km, il merkezine uzaklığı ise 145 km'dir
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yerleşimin Başlaması
Manisa'nın Sarıgöl ilçesine bağlı olan Tırazlar'a ilk yerleşimin ne zaman gerçekleştiği bilinmemektedir. Halk arasındaki rivayetlere göre yerleşim alanının eskiden göl olduğu, gölün kurumasından sonra gerçekleşen sel taşkınlarını önlemek için bir bent inşa edildiği ve zamanla yerleşime başlandığı anlatılmaktadır. Bölgede yapılan kazı çalışmalarında ortaya çıkan eserler Lidyalıların bölgede hâkim olduğunu kanıtlamaktadır.[3]
Bizans ve Beylikler Dönemi
395 yılında Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılmasıyla bölge, Doğu Roma İmparatorluğu’nun hâkimiyetine geçti. Alaşehir’e bağlanan Sarıgöl ve çevresi, Selçukluların Anadolu’ya girmesiyle gerçekleşen fetihlere rağmen Türk hâkimiyetine girmedi.
Ayrıca rivayete göre 1211'de Alaşehir Muharebesi sırasında şehit olan Gıyaseddin Keyhüsrev'in organları buraya defnedilip türbeleştirilmiş, ancak zaman içinde tahrip edildiğinden günümüze ulaşamamıştır.
Osmanlı Dönemi
1391 yılında Osmanlı hükümdarı Yıldırım Bayezid’in Alaşehir ve çevresini Osmanlı topraklarına katmasıyla Tırazlar da Osmanlı hâkimiyetine geçti. 18.yüzyılda Uysal Dağı'nın eteklerinde yerleşen köyde "Iraz" adında bir hanımağa bulunduğu ve köyün "Irazlar" olarak adlandırıldığı halk arasında rivayet edilmektedir.
Köylüler, köyün şimdiki yerleşim yerini harman yeri olarak kullanıp tarım ile geçinmekteydi. İmam Ali Çavuş şimdiki yerleşim yerine ilk evleri inşa etmiştir. Zamanla buraya yerleşen köylüler tarafından yerleşim yeri genişlemiştir. 1891 yılında Tırazlar karyesinin 256 nüfus ve 35 haneye sahip olduğu görülmektedir.[2] Günümüzde köyün kurucu aileleri İmam Aliler, Hacı Abdullahlar, Molla Ahmetler, Hacı Hüseyinler, Molla Osmanlar sülaleleri olarak bilinmektedir.
Milli Mücadele Dönemi
25 Haziran 1920 tarihi itibarıyla işgal altında olan, topraklarını terk etmek zorunda kalan Tırazlarlılar eski köyün bulunduğu mevkiye doğru çekilmiştir. İşgale tepkisiz kalmak istemeyen Kara İbrahim ve arkadaşları, o dönemde Sarıgöl Karakol Komutanı olan Yakup Çavuş önderliğinde Demirci Mehmet Efe’nin çetesine katılmış ve düşmanla mücadele etmiştir. 4 Eylül 1922 sabahı Çolak İbrahim Bey komutasındaki Türk süvari birlikleri Sarıgöl’ü kurtarmak için harekete geçmiştir[3]. Uşak yönünden gelen düşman ordusu Tırazlar halkına zulmetmiş, köylünün canına ve malına yönelik saldırılarda bulunmuştur. Düşmanın peşinde olan Türk ordusu halkın imdadına yetişmiş ve Tırazlar’ı kurtarmıştır. Tırazlar halkı ise savaştan yorgun düşmüş askerimize köy meydanında yemekler pişirmiş, ocaklarda gözleme ve ekmekler yaparak Mehmetçik için elinden gelen yardımı yapmıştır. Kapana kısılan Yunan ordusu Alaşehir’e doğru kaçmış ancak 5 Eylül 1922 günü Alaşehir de tamamen düşmandan kurtarılmıştır. Böylece 2 yıl 2 ay 9 gün süren zulüm, Türk ordusu ve halkın direnişi sayesinde son bulmuştur.[4]
Cumhuriyet Dönemi
Osmanlı İmparatorluğu döneminde bir karye olarak kalan Tırazlar, 4 Eylül 1957’ de çıkan kanun ile Sarıgöl'ün ilçe olmasıyla buraya bağlı bir köy olmuştur. 2012 yılındaki yasa değişikliğinden sonra ise mahalle statüsü kazanmıştır.
Nüfusu
[değiştir | kaynağı değiştir]
| 1891 | 256[5] |
| 2007 | 1244 |
| 2020 | 1204 |
| 2023 | 1188 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ Aydın Vilayet Sâlnâmesi. Türk Tarih Kurumu Yayınları. 2010.
- ^ Yüzüncü Yılında Milli Mücadele Döneminde Manisa ( Salihli-Sarıgöl-Saruhanlı-Selendi-Soma-Turgutlu). Berikan Yayınevi. 2020.
- ^ Kurtuluş Savaşı'nda Manisa (1919-1922). Manisa Kültür Sanat Kurumu Yayını. 1991.
- ^ Cavid, İbrahim (2010). Aydın Vilayet Salnâmesi. Türk Tarih Kurumu Yayınları. s. 439.
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |