THK-13
| THK-13 | |
|---|---|
| Türü | Kuyruksuz araştırma planörü |
| Ulusal köken |  Türkiye |
| Üretici | Türk Hava Kurumu |
| İlk uçuş | 1948 |
| Durumu | Proje iptal edildi |
| Üretim sayısı | 1 |
THK-13, Etimesgut Uçak Fabrikası (THK) tarafından 1940'ların sonlarında Türkiye'de inşa edilen deneysel kuyruksuz bir planördü.[1]
Tasarım ve gelişim
[değiştir | kaynağı değiştir]THK-13, ağırlıklı olarak kumaş kaplamalı ahşaptan inşa edilmiş, pilotun kanat orta hattına açık bir kokpitte yer aldığı kuyruksuz bir planördü. İniş takımı, birçok planördeki gibi tek tekerlekliydi, ancak alt kanatçıklardaki destek tekerleği, yerdeyken uçağı düz tutuyordu.[2]
Operasyonel geçmiş
[değiştir | kaynağı değiştir]Tasarımı doğrulamak için bir THK-5 tarafından çekilen %10 ölçekli bir model, tasarım değerlerini doğrulamak için uçan bir rüzgar tüneli olarak kullanıldı.[3] THK-13'ün başlangıçta küçük bir piston motoruna veya turbojete sahip olması planlanmıştı, ancak öncelikle bir Focke-Wulf Fw 44'ün arkasındaki havada çekili olarak fırlatılan bir planör olarak tamamlandı. İlk uçuş 1948'in ortalarında, Kadri Kavukçu komutasında yaklaşık 30 dakika sürdü. Ağustos 1948'de Cemal Uygun tarafından uçuldu. Bu uçuşta havalanmasının ardından 150-200 metre irtifada kontrol kilitlenmesi sebebiyle uçak sağ kanadı aşağı yönlenecek şekilde döndü; Uygun'un gerçekleştirdiği acil iniş esnasında uçak bir miktar hasar gördü. Onarımların ardından sürdürülen uçuş testleri, uçağın zayıf sapma stabilitesini ve ağır kontrol kuvvetlerini ortaya çıkardı. İstikamet dümeni, THK-13'ün 1949 Paris Hava Gösterisinde sergilenmesinden kısa bir süre önce küçültüldü. THK'nın önceliklerinin değişmesi sebebiyle THK-13'ün geliştirilmesi terk edildi.[2]
Özellikler (THK-13)
[değiştir | kaynağı değiştir]- Genel özellikler
- Mürettebat: 1
- Uzunluk: 5.04 m
- Kanat açıklığı: 20 m
- Yükseklik: 1.94 m
- Kanat alanı: 34.5 m2
- Kanat açısı: 20°
- Kanat bükümü: -4°
- Oran: 11.6
- Boş ağırlık: 430 kg
- Yüklü ağırlık: 520 kg
- Performans
- Stall hızı: 48 km/sa (30 mil/sa, 26 kn)
- Alçalma hızı: 0.96 m/s (189 ft/dak)
- Kaldırma-sürüklenme oranı: 24:1
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Yavuz, İsmail. "THK Etimesgut Uçak Fabrikası 1939-1950" (PDF). 54 (636). TMMOB Makina Mühendisleri Odası. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)18 Mart 2024.
- ^ a b "THK-13". www.j2mcl-planeurs.net (Fransızca). 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2019.
- ^ "THK-13 uçan kanat, Türk hayalet bombardıman uçağı". İsa Koç. 12 Haziran 2014. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2019.
- ^ "thk-13". ekşi sözlük. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2019.
- ^ Cebeci, Uğur (7 Mart 2010). "Bir zamanlar uçan kanat yapmıştık". Hurriyet.com.tr. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2020.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bridgman, Leonard, (Ed.) (1949). Jane's all the World's Aircraft 1949-50. Londra: Sampson Low, Marston & Co. s. 183c.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- fotoğraflar30 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- [1]30 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
![[1]](http://i.imgur.com/lrh2g.jpg){kind=link}
