Tek evcikli
Tek evcikli (Monoecious veya Monoecy) bir bitki üzerinde her iki cinsiyete (erkek ve dişi) çiçeklerin veya kozalakların bulunması durumudur. İki evcikli bitkilerin aksine bu türde iki cinsiyete ait üreme organları yanı çiçek üzerinde farklı yerlerde konumlanmıştır.[1] Kabak, kavun, karpuz, salatalık ve balkabağı gibi kabakgiller familyasına ait sebze grubunda oldukça yaygın bir bitki türüdür. Fındık, ceviz, kestane da tek evcikli yapıya sahiptir.[2][3]
Genellikle bitki üzerinde önce erkek organ daha sonra dişi çiçekler oluşur. Bu bitki türü de tıpkı iki evcikli bitkiler gibi nektar salgılamazlar, stigmaları çok parçalı, pürüzlü ve geniştir. Kelebek ve arı gibi hayvanları kendilerine çekecek nektardan mahrum olmaları nedeniyle rüzgar aracılığıyla tozlanma (Anemophyl) ile üreme gerçekleştirirler.[2] Erkek organları büyük ve üretebildikleri polen sayısı oldukça fazladır ve rüzgarla taşınmalarını kolaylaştırmak için düzgün yüzlü, hafif ve kuru iki tane baloncukları bulunmaktadır. Dişi çiçeklerde rüzgarla taşınan çiçek tozlarını kolayca tutabilmek için çiçeğin uzun ince bir iğnesi ve ince geniş bir tepeciği bulunur. Dişi çiçek bu sayede rüzgarla taşınan çiçek tozlarını kendi bölmesinde depolar.[2]
Rüzgar aracılığıyla tozlanma yapan bitkilerin büyük bir kısmını tek evcikli ve çift evcikli çiçekler oluşturur.[1][2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ DERS NOTU" (PDF). T.C Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2023.
- ^ a b c d "MEYVE AĞAÇLARINDA ÇİÇEK YAPISI – CİNSİYET DAĞILIŞI" (PDF). Ankara Üniversitesi. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2023.
- ^ "BAHÇE BİTKİLERİNİN BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ" (PDF). Ankara Üniversitesi. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2023.