Themiskira
Yunanca: Θεμίσκυρα | |||||||||||||||||
  Themiskira Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||||||||||
| Konum | Terme, Samsun, Türkiye | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Pontus | ||||||||||||||||
| Koordinatlar | 41°12′33″K 36°58′26″D / 41.20917°K 36.97389°D | ||||||||||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||||||||
Temiskira 
 | |||||||||||||||||
.jpg)
Themiskira (Yunanca: Θεμίσκυρα), Thermodon (Terme çayı) kıyısındaki Themiskira Ovası üzerinde yer alan antik Yunan şehridir.[1] Şehrin modern tarihçilikte varlıkları tartışmalı olan Amazonların yurdu olduğu düşünülmektedir.[2] Herodot şehirden Amazon adındaki kadın savaşçıların yaşadığı köy olarak bahsetmektedir.[3]
Themiskira'nın günümüzde Samsun ilinin doğusunda yer alan ilçesi Terme'nin bulunduğu yerde kurulduğu sanılmaktadır.[4]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kasabadan Herodot zamanından (iv. 86; krş. Karyalı Skilaks, s. 33; Pausanias i. 2. § 1) beri bahsedilmektedir; Herodot aynı zamanda Themiskyra'dan gelen Amazon kadın savaşçılardan da söz eder.[5] Aiskhylos, "Zincire Vurulmuş Prometheus" adlı oyununda, Amazonların asıl vatanını Maeotis Gölü (günümüz Azak Denizi) çevresindeki topraklara yerleştirir ve daha sonra Themiskyra'ya taşındıklarını belirtir.[6][7] Pseudo-Plutarkhos'a göre, Amazonlar Themiskyra'ya taşınmadan önce, eskiden Amazonların içinde yıkandıkları için Amazonik veya Amazon (Grekçe: Ἀμαζόνιος) olarak adlandırılan Tánais (Grekçe: Τάναϊς, günümüz Don Nehri) içinde ve çevresinde yaşarlarmış.[8] Ayrıca, Strabon, "Geographica" adlı eserinde, Themiskyra'nın Amazonların vatanı olduğunu ancak daha sonra bu yerlerden sürüldüklerini belirtir.[9]
Batlamyus (v. 6 § 3), şehri daha batıya, İris (Yeşilırmak) ile Heraklion Burnu'nun tam ortasına yerleştirmekle şüphesiz yanılmaktadır. Skylaks burayı bir Yunan kasabası olarak adlandırır; ancak Diodorus Siculus (ii. 44), buranın Amazonlar krallığının kurucusu tarafından inşa edildiğini belirtir. Üçüncü Mithridates Savaşı sırasında VI. Mithridates'in Kizikos'tan geri çekilmesinin ardından Themiskyra, Lucullus tarafından kuşatıldı. Bu vesileyle sakinleri büyük bir cesaretle kendilerini savundular; surları oyulduğunda ise Lucullus'un işçilerine karşı ayılar ve diğer vahşi hayvanlar, hatta arı sürüleri bile gönderdiler (Appian, Mithrid. 78). Ancak yiğitçe savunmalarına rağmen, kasaba o olayda yok olmuş gibi görünmektedir; zira Pomponius Mela ondan artık var olmayan bir yer olarak bahseder (i. 19) ve Strabon da ondan hiç söz etmez.[10]
Bazıları, Thermodon'un ağzındaki Terme (Therme) kasabasının antik Themiskyra'nın yerini işaret ettiğine inanır; ancak Hamilton (Researches, i. s. 283) haklı olarak, şehrin biraz daha içeride konumlanmış olması gerektiğini belirtir. Buranın kalıntıları var gibi görünmemektedir; zira Texier'in Themiskyra'nın yerini gösterdiğini düşündüğü, Halys'ten (günümüzde Kızılırmak Nehri olarak adlandırılır) iki günlük yolculuk mesafesinde, Galatya sınırındaki kalıntılar ona ait olamaz, büyük olasılıkla Tavium kalıntılarıdır. Barrington Atlas of the Greek and Roman World'ün editörleri, Themiskyra'yı Terme'de veya yakınında konumlandırır.[11] Antik zamanlarda, Themiskyra'nın arıları ballarıyla ünlüydü.[12]
Themiskyra'nın daha önce bir piskoposluk makamı olduğu düşünülüyordu,[13] ancak artık Katolik Kilisesi'nin itibari piskoposluk listesinde yer almamaktadır.[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Themiskyra, at or near Terme – Digital Atlas of the Roman Empire". imperium.ahlfeldt.se. 17 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.
- ^ "Amazonlar gerçekten yaşadı mı?". focusdergisi.com.tr. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2014.
- ^ Öztürk, Özhan (2005). Karadeniz Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Heyamola Yayıncılık. ISBN 9756121009.
- ^ "Terme'nin Tarihi". terme.gov.tr. 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2014.
- ^ Sue Blundell, Women in Ancient Greece (1995), s. 60 : "Diğer antik yazarlara göre Amazonlar, ayrılıkçı alışkanlıklarına rağmen, cinsel arzunun çekiciliğine bağışık değillerdi. MÖ beşinci yüzyıl tarihçisi Herodot, Themiskyra'dan bazı Amazonların bir ... tarafından esir alındığını anlatır."
- ^ "THE AMAZONS IN GREEK LEGEND". 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.
- ^ "AESCHYLUS, PROMETHEUS BOUND". 18 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.
- ^ "Pseudo-Plutarch-XIV, TANAIS". 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.
- ^ Strabo, Geography, Book XI, Chapter 5
- ^ Comp. Anon. Peripl. P. E. p. 11; Stephanus of Byzantium, Ethnica s.v. Chadisia 10 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Şablon:Barrington
- ^ Tobias Fischer-Hansen; Birte Poulsen (2009). From Artemis to Diana: The Goddess of Man and Beast. Museum Tusculanum Press. s. 333. ISBN 978-87-635-0788-2.
- ^ "Themiscyra". Catholic Encyclopedia. 16 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2025.
- ^ Annuario Pontificio 2013 (Libreria Editrice Vaticana, 2013; 978-88-209-9070-1), pp. 985-986