Trigonometrik polinom - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Tanım
  • 2 Özellikler
  • 3 Fejér-Riesz teoremi
  • 4 Notlar
  • 5 Kaynakça

Trigonometrik polinom

  • العربية
  • Български
  • Català
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Français
  • עברית
  • İtaliano
  • 日本語
  • Polski
  • Русский
  • Simple English
  • Українська
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şekil, Fourier serisinin f ( x ) = 5 sin ⁡ ( x ) cos 2 ⁡ ( 2 x ) + sin 14 ⁡ ( 12 x ) {\displaystyle f(x)=5\sin(x)\cos ^{2}(2x)+\sin ^{14}(12x)} {\displaystyle f(x)=5\sin(x)\cos ^{2}(2x)+\sin ^{14}(12x)} trigonometrik polinomuna yakınsadığını gösterir. Yakınsama tamdır, ancak birçok katsayı gerekir.

Sayısal analiz ve matematiksel analiz alt alanlarında, bir trigonometrik polinom, sin(nx) ve cos(nx) fonksiyonlarının sonlu bir doğrusal kombinasyonu olup n bir veya daha fazla doğal sayı değerini alır. Gerçel değerli fonksiyonlar için, katsayılar gerçel sayılar olarak alınabilir. Kompleks katsayılar için, böyle bir fonksiyon ile sonlu bir Fourier serisi arasında bir fark yoktur.

Trigonometrik polinomlar, örneğin periyodik fonksiyonların interpolasyonuna uygulanan trigonometrik interpolasyonda yaygın olarak kullanılır. Ayrıca ayrık Fourier dönüşümünde de kullanılırlar.

Gerçel değerli durum için trigonometrik polinom terimi analoji kullanmak olarak görülebilir: sin(nx) ve cos(nx) fonksiyonları polinomlar için monomial basise benzer. Karmaşık durumda trigonometrik polinomlar e i x {\displaystyle e^{ix}} {\displaystyle e^{ix}}'in pozitif ve negatif kuvvetleri tarafından yayılır, yani x ↦ z := e i x {\displaystyle x\mapsto z:=e^{ix}} {\displaystyle x\mapsto z:=e^{ix}} değişkenlerin değişimi altında z {\displaystyle z} {\displaystyle z}'de Laurent polinomudur.

Tanım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki biçimde herhangi bir T fonksiyonu,

T ( x ) = a 0 + ∑ n = 1 N a n cos ⁡ ( n x ) + ∑ n = 1 N b n sin ⁡ ( n x ) ( x ∈ R ) {\displaystyle T(x)=a_{0}+\sum _{n=1}^{N}a_{n}\cos(nx)+\sum _{n=1}^{N}b_{n}\sin(nx)\qquad (x\in \mathbb {R} )} {\displaystyle T(x)=a_{0}+\sum _{n=1}^{N}a_{n}\cos(nx)+\sum _{n=1}^{N}b_{n}\sin(nx)\qquad (x\in \mathbb {R} )}

katsayıları a n , b n ∈ C {\displaystyle a_{n},b_{n}\in \mathbb {C} } {\displaystyle a_{n},b_{n}\in \mathbb {C} } ve en yüksek dereceli katsayılardan en az biri a N {\displaystyle a_{N}} {\displaystyle a_{N}} ve b N {\displaystyle b_{N}} {\displaystyle b_{N}} sıfır olmayan, N dereceli bir “karmaşık trigonometrik polinom” olarak adlandırılır.[1] Euler formülü kullanılarak polinom, c n ∈ C {\displaystyle c_{n}\in \mathbb {C} } {\displaystyle c_{n}\in \mathbb {C} } olmak üzere şu şekilde yeniden yazılabilir:

T ( x ) = ∑ n = − N N c n e i n x ( x ∈ R ) . {\displaystyle T(x)=\sum _{n=-N}^{N}c_{n}e^{inx}\qquad (x\in \mathbb {R} ).} {\displaystyle T(x)=\sum _{n=-N}^{N}c_{n}e^{inx}\qquad (x\in \mathbb {R} ).}

Benzer şekilde, a n , b n ∈ R {\displaystyle a_{n},b_{n}\in \mathbb {R} } {\displaystyle a_{n},b_{n}\in \mathbb {R} } katsayıları ve a N {\displaystyle a_{N}} {\displaystyle a_{N}} ve b N {\displaystyle b_{N}} {\displaystyle b_{N}} katsayılarından en az birinin sıfır olmaması veya eşdeğer olarak, c n ∈ R {\displaystyle c_{n}\in \mathbb {R} } {\displaystyle c_{n}\in \mathbb {R} } ve c n = c ¯ − n {\displaystyle c_{n}={\bar {c}}_{-n}} {\displaystyle c_{n}={\bar {c}}_{-n}} tüm n ∈ [ − N , N ] {\displaystyle n\in [-N,N]} {\displaystyle n\in [-N,N]} için,

t ( x ) = a 0 + ∑ n = 1 N a n cos ⁡ ( n x ) + ∑ n = 1 N b n sin ⁡ ( n x ) ( x ∈ R ) t(x)=a_{0}+\sum _{n=1}^{N}a_{n}\cos(nx)+\sum _{n=1}^{N}b_{n}\sin(nx)\qquad (x\in \mathbb {R} ) t(x)=a_{0}+\sum _{n=1}^{N}a_{n}\cos(nx)+\sum _{n=1}^{N}b_{n}\sin(nx)\qquad (x\in \mathbb {R} )

N dereceli bir reel trigonometrik polinom olarak adlandırılır.[2][3]

Özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir trigonometrik polinom, reel doğru üzerinde periyodu 2 π {\displaystyle 2\pi } {\displaystyle 2\pi }'nin bir böleniyle periyodik bir fonksiyon veya birim çember üzerinde bir fonksiyon olarak düşünülebilir.

Trigonometrik polinomlar, birim çember üzerindeki sürekli fonksiyon uzayında düzgün norm ile yoğundur;[4] bu Stone-Weierstrass teoreminin özel bir durumudur. Daha somut olarak, her sürekli f {\displaystyle f} {\displaystyle f} fonksiyonu ve her ϵ > 0 {\displaystyle \epsilon >0} {\displaystyle \epsilon >0} için bir trigonometrik T {\displaystyle T} {\displaystyle T} polinomu vardır, öyle ki | f ( z ) − T ( z ) | < ϵ {\displaystyle |f(z)-T(z)|<\epsilon } {\displaystyle |f(z)-T(z)|<\epsilon } tüm z {\displaystyle z} {\displaystyle z} değerleri için. Fejér teoremi, f {\displaystyle f} {\displaystyle f} Fourier serisinin kısmi toplamlarının aritmetik ortalamalarının, f {\displaystyle f} {\displaystyle f}'nin çember üzerinde sürekli olması koşuluyla f {\displaystyle f} {\displaystyle f}'ye düzgün bir şekilde yakınsadığını belirtir; bu kısmi toplamlar f {\displaystyle f} {\displaystyle f}'ye yaklaşmak için kullanılabilir.

Derecesi N {\displaystyle N} {\displaystyle N} olan bir trigonometrik polinom, sıfır fonksiyonu olmadığı sürece [ a , a + 2 π ) {\displaystyle [a,a+2\pi )} {\displaystyle [a,a+2\pi )} reel aralığında maksimum 2 N {\displaystyle 2N} {\displaystyle 2N} köke sahiptir.[5]

Fejér-Riesz teoremi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fejér-Riesz teoremi, tüm x ∈ R {\displaystyle x\in \mathbb {R} } {\displaystyle x\in \mathbb {R} } için t ( x ) > 0 {\displaystyle t(x)>0} {\displaystyle t(x)>0}'ı sağlayan her pozitif reel trigonometrik polinom t ( x ) = ∑ n = − N N c n e i n x , {\displaystyle t(x)=\sum _{n=-N}^{N}c_{n}e^{inx},} {\displaystyle t(x)=\sum _{n=-N}^{N}c_{n}e^{inx},} için, başka bir (genellikle “karmaşık”) trigonometrik q ( x ) {\displaystyle q(x)} {\displaystyle q(x)} polinomunun modül karesi olarak temsil edilebileceğini belirtir, öyle ki:[6] t ( x ) = | q ( x ) | 2 = q ( x ) q ¯ ( x ) . {\displaystyle t(x)=|q(x)|^{2}=q(x){\bar {q}}(x).} {\displaystyle t(x)=|q(x)|^{2}=q(x){\bar {q}}(x).} Ya da eşdeğer olarak, tüm ζ ∈ T {\displaystyle \zeta \in \mathbb {T} } {\displaystyle \zeta \in \mathbb {T} } için w ( ζ ) ≥ 0 {\displaystyle w(\zeta )\geq 0} {\displaystyle w(\zeta )\geq 0} koşulunu sağlayan w n ∈ C {\displaystyle w_{n}\in \mathbb {C} } {\displaystyle w_{n}\in \mathbb {C} } olmak üzere, her Laurent polinomu w ( z ) = ∑ n = − N N w n z n , {\displaystyle w(z)=\sum _{n=-N}^{N}w_{n}z^{n},} {\displaystyle w(z)=\sum _{n=-N}^{N}w_{n}z^{n},} bazı p ( z ) {\displaystyle p(z)} {\displaystyle p(z)} polinomları için aşağıdaki şekilde yazılabilir:[7]

w ( ζ ) = | p ( ζ ) | 2 = p ( ζ ) p ¯ ( ζ ¯ ) , {\displaystyle w(\zeta )=|p(\zeta )|^{2}=p(\zeta ){\bar {p}}({\bar {\zeta }}),} {\displaystyle w(\zeta )=|p(\zeta )|^{2}=p(\zeta ){\bar {p}}({\bar {\zeta }}),}

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Rudin 1987, s. 88
  2. ^ Powell 1981, s. 150.
  3. ^ Hussen & Zeyani 2021.
  4. ^ Rudin 1987, Thm 4.25
  5. ^ Powell 1981, s. 150
  6. ^ Riesz & Szőkefalvi-Nagy 1990, s. 117.
  7. ^ Dritschel & Rovnyak 2010, ss. 223-254.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Dritschel, Michael A.; Rovnyak, James (2010). "The Operator Fejér-Riesz Theorem". A Glimpse at Hilbert Space Operators. Basel: Springer Basel. doi:10.1007/978-3-0346-0347-8_14. ISBN 978-3-0346-0346-1. 
  • Hussen, Abdulmtalb; Zeyani, Abdelbaset (2021). "Fejer-Riesz Theorem and Its Generalization". International Journal of Scientific and Research Publications (IJSRP). 11 (6). ss. 286-292. doi:10.29322/IJSRP.11.06.2021.p11437. 
  • Powell, Michael J. D. (1981), Approximation Theory and Methods, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-29514-7 
  • Riesz, Frigyes; Szőkefalvi-Nagy, Béla (1990). Functional analysis. New York: Dover Publications. ISBN 978-0-486-66289-3. 
  • Rudin, Walter (1987), Real and complex analysis, 3rd, New York: McGraw-Hill, ISBN 978-0-07-054234-1, MR 0924157 .
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Trigonometrik_polinom&oldid=34236627" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Yaklaşıklama kuramı
  • Fourier analizi
  • Polinomlar
  • Trigonometri
  • Sayfa en son 23.07, 20 Kasım 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Trigonometrik polinom
Konu ekle