Tuna Vilayeti

Tuna Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir vilayetiydi. 1864 yılında kurulmuş olan bu vilayet, 19. yüzyılın sonlarında 34.120 mil karelik bir alana sahipti. Vilayet, Silistre Eyaleti'nin Tuna Nehri boyunca uzanan kuzey kesimlerinden ve Niş, Vidin ve Silistre gözlerinden oluşturuldu.

Nüfus

Tuna Vilayeti'nin büyük bölümünü Bulgarlar ve Türkler oluşturuyordu. Kuyûd-ı Atîk'e göre 1865'te, Niş Sancağı dışında, Tuna Vilâyeti'nde kadınlar dâhil 658.600 (%40,51) Müslüman ve 967.058 (%59,49) Gayrimüslim mevcuttu. Ayırca yapılan bu nüfus sayımı Osmanlı'da modern nüfus sayımının öncülerindendir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Sancaklar

1864 yılında kurulan Tuna Vilâyeti, Rusçuk, Varna, Tulça, Vidin, Tırnova, Sofya ve Niş sancaklarından oluşuyordu.

Devlet

Midhat Paşa, vilayetin ilk valisiydi (1864-1868) Vali olarak görev yaptığı süre içerisinde Tuna Nehri üzerinde buharlı gemi hatları kuruldu; Rusçuk-Varna demiryolu tamamlandı; çiftçilere düşük faizli kredi sağlayan tarım kredi kooperatifleri tanıtıldı; Yeni Sanayi girişimlerini teşvik etmek için vergi teşvikleri de sunuldu. Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk resmi vilayet gazetesi olan Tuna / Dunav, hem Osmanlı Türkçesi hem de Bulgarca yayınlandı ve hem Osmanlı hem de Bulgar editörleri vardı. Genel yayın yönetmenleri arasında İsmail Kemal ve Ahmed Midhat Efendi vardı.^[1]

Vilayette, Osmanlı hükûmeti tarafından atanan devlet görevlilerinin yanı sıra Vilayet sakinleri arasından seçilen altı temsilcinin (üç Müslüman ve üç Müslüman olmayan) yer aldığı bir İdari Meclis vardı. Gayrimüslimler de laik hukuk ve adalet kanununa dayanan il ceza ve ticaret mahkemelerine katıldılar. Karma Müslüman-Hristiyan okulları da başlatıldı, ancak bu reform halkın güçlü muhalefetiyle karşılandıktan sonra kaldırıldı.^[2]

Kaynakça

^ Balkanlarda Tanzimat: Midhat Paşa'nın Tuna Vilayeti Valiliği. Libra Yayınları. ss. 1-150.
^ A ́goston, Ga ́bor; Masters, Bruce Alan (21 Mayıs 2010). Encyclopedia of the Ottoman Empire (İngilizce). Infobase Publishing. ISBN 978-1-4381-1025-7.

[1] Balkanlarda Tanzimat: Midhat Paşa'nın Tuna Vilayeti Valiliği. Libra Yayınları. ss. 1-150.

[2] A ́goston, Ga ́bor; Masters, Bruce Alan (21 Mayıs 2010). Encyclopedia of the Ottoman Empire (İngilizce). Infobase Publishing. ISBN 978-1-4381-1025-7.

[1]

[2]