Turing testi

Turing testi, ilk olarak 1950 yılında Mind adlı felsefe dergisinde ünlü İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Turing'in Computing Machinery and Intelligence başlıklı ünlü makalesinde sözü edilen kavram.

İşleyiş

Turing testinin amacı, bir makinenin düşünebildiğini söyleyebilmenin mantıksal olarak mümkün olup olmadığıdır. Turing testine göre makine, gönüllü bir insanla birlikte, sorgulayıcının görüş alanının dışında bir yere saklanır. Sorgulayıcı yalnız soru sormak suretiyle hangisinin insan hangisinin bilgisayar olduğunu saptamaya çalışır. Sorgulayıcının soruları ve daha önemlisi aldığı yanıtlar, tamamen ses gizlenerek, yani ya bir klavye sisteminde yazılarak veya bir ekranda gösterilerek verilir. Sorgulayıcıya bu soru-cevap oturumunda elde edilen bilgiler dışında her iki taraf hakkında hiçbir bilgi verilmez. Dizi halinde tekrarlanan testler sonucunda sorgulayıcı, tutarlı bir şekilde insanı saptayamadığı takdirde makine Turing testini geçmiş sayılır. Bilgisayar genel doğal dil konuşmasında bir insandan ayırt edilemiyorsa, o zaman insan seviyesinde zekaya ulaşmış olması gerektiği ileri sürülmektedir.

Örneğin yukarıdaki resimde, duvarın arkasında A ve B bulunmaktadır. Bunlardan, B aslında gerçek bir insan ve A aslında bir bilgisayar üzerinde çalışan yazılımdır. Duvarın arkasındaki C kişisi, A ve B'yi görmeden sadece klavye ve monitör marifeti ile A ve B'ye istediği soruları sorabilir. B kişisi normal cevaplar vermelidir, buna karşılık A bilgisayarının amacı insan gibi davranıp C kişisini kandırmaktır.

Bu test, yapısı itibarıyla bilgisayar bilimlerindeki pek çok yapay zeka probleminin çatısını teşkil etmektedir. Örneğin, girilen yazıların anlaşılması ve cevapların üretilmesi için doğal düşünme yöntemlerinden faydalanmak gerekir.

Bu problem, aynı zamanda soru cevaplama yarışmalarına da esin kaynağı olmuştur.

Dış bağlantılar

• Turing, Alan (Ekim 1950), "Computing Machinery and Intelligence" [Hesaplama Makineleri ve Zeka] (PDF), Mind, LIX (236), ss. 433-460, doi:10.1093/mind/LIX.236.433, 16 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi9 Mart 2020 
• The Turing Test - an Opera by Julian Wagstaff
• The Turing Test13 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.- How accurate could the turing test really be?
• Stanford Encyclopedia of Philosophy27 Aralık 1996 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. entry on the Turing test27 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by G. Oppy and D. Dowe12 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• The Turing Test Page lists recent articles, links, and other info on the test.
• Turing Test: 50 Years Later
• New York Times essays on machine intelligence part 1 and part 2
• Today’s Bewildering Conversation with a Three-Year-Old13 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Jeopardy winner Ken Jennings blogs about a humorous Turing-challenged conversation with his toddler son.
• "Turing testi, on season 4 , episode 3". simple (İngilizce). PBS. 1993–1994. 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• Simulate the results of human thinking