UDBA
Управа државне безбедности Uprava Državne Bezbjednosti | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Kuruluş tarihi | 13 Mart 1946 |
| Önceki kurum | |
| Kapanış tarihi | 1991 |
| Türü | İstihbarat teşkilatı Gizli polis |
| Adres | Belgrad, Yugoslavya |
UDBA (Sırp-Hırvatça: Управа државне безбедности Uprava Državne Bezbjednosti; "Devlet Güvenlik İdaresi"), Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin gizli servisiydi. 1946 yılında OZNA adıyla kurulmuş olup daha sonra başkent Belgrad'daki federal karargah tarafından koordine edilen altı federal cumhuriyetinin her biri için bir tane olmak üzere altı yarı bağımsız teşkilattan oluşmaktaydı.
UDBA, diğer Doğu Bloku gizli polis teşkilatlarından daha merhametli olmasına karşın yine de ülkedeki muhalefete karşı korkulan bir baskı aracıydı. UDBA'nın Yugoslavya ve uluslararası alanda tahminen yaklaşık 200 suikast ve kaçırma operasyonu düzenleyerek devletin düzinelerce düşmanının ortadan kaldırılmasından sorumlu olduğu iddia edilmektedir. Bu operasyonlar, II. Dünya Savaşı Ustaşa liderleri Ante Pavelić ve Vjekoslav Luburić'ten Hırvat göçmen yazar Bruno Bušić ve Sırp göçmen yazar Dragiša Kašiković'e kadar değişmekteydi.[1] Dünyada hedefli çocuk cinayetleri gerçekleştiren tek gizli servistir - örneğin 24 Ağustos 1972 tarihinde Venedik yakınlarında Hırvat göçmenler Stepan ve Tatiana Ševo ve dokuz yaşındaki kızları Rosemary öldürüldü ve 1977 yılında Chicago Sırp göçmeni Dragisha Kasikoviç ve iki yaşındaki kızı Ivanka Miloseviç ile birlikte öldürüldüler.[2]
1991'de Yugoslavya'nın dağılmasıyla ayrılan cumhuriyetler kendi istihbarat teşkilatlarını kurarken, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin Devlet Güvenlik Servisi UDBA kısaltmasını korudu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Schindler, John (4 Şubat 2010), Doctor of Espionage: The Victims of UDBA, Saraybosna: Slobodna Bosna, ss. 35-38
- ^ "Кървавите ръце на добрия войник Тито". 30 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2024.
