Union Française

Union Française (Fransız Birliği), İstanbul'da yaşayan Fransızlar tarafından 1894 yılında kurulan dernek ve bu derneğin Tepebaşı'ndaki binasının adı.

Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'daki Fransızlar için bir buluşma noktası ve bir dayanışma ortamı sağlamayı, işsiz Fransızlara iş bulmayı, Fransızların Osmanlı topraklarındaki nüfuzlarını artımayı amaçlayan bir örgütlenme idi. Fransa hükûmetinin ve Fransız Dışişleri Bakanlığı'nın himayesinde olan birlik, 1896'dan sonra mimar Alexandre Vallaury' in inşa ettiği binaya taşınmış ve düzenlediği etkinliklerle Pera semtinin sosyal yaşamınını zenginleştirmiştir.

Birlik

Fransa'nın eski askerî ataşesi Léon Berger tarafından kurulan derneğin kuruluşunda başkanlığını Fransa Büyükelçisi Paul Cambon üstlenmiştir. Berger, kurulan birliğe katılmaları için İstanbul'da ikamet eden Fransızlara bir davet mektubu yazmış, 9 Şubat 1894 tarihli mektubunda şehirdeki diğer yabancı toplulukların toplanma mekanlarının olduğunu, gerekli kaynaklar toplanabilirse Fransızlar için bir yeni binanın inşasına başlanacağını bildirmişti.

Dernek, Misk Sokak No:1 adresinde kuruldu.1896'dan sonra Tepebaşı'nda mimar Alexandre Vallaury'nin inşa ettiği binaya taşındı. Aynı yıl Sultan'ın imparatorluk iradesiyle Union Française'in kurulduğu yapının mülkiyeti birliğe geçti. Kurum, 1901'de Fransız hükûmeti tarafından “kamu yararı” statüsü kazandı. Union Française'in işleyişi ve bünyesinde düzenlenen sosyal etkinliklerin bağlı olduğu kurallar iç tüzükle belirlendi. Union Française salonlarında konserler, düğünler ve diğer sosyal etkinliklerin yanı sıra çeşitli Fransız okullarının ödül törenleri düzenlenmiş, fakirlere yemek dağıtımı yapılmış; okuma salonu ve kütüphanesi üyeleri tarafından kullanılmıştır. Salı Kahvaltıları Dostluk Cemiyeti adlı topluluk her hafta Salı günü gerçekleşen buluşmalarını Union Française'de yapardı.

Birlik binası

Meşrutiyet Caddesi üzerinde bulunan Union Française adlı yapı, yüksek bir bodrum kat üzerine üç katlı, kagir bir yapıdır. Meşrutiyet Caddesi cephesi neoklasik üslup özellikleri gösterir. Bina üzerindeki madalyonlardan birinin üzerinde Fransızca ‘Industrie’ (sanayi) diğerinde ise ‘Commerce’ (ticaret) yazmaktadır. Bina, 2018-2023 arasında geçici olarak İstanbul Modern sergilerine ev sahipliği yapmıştır.