Vâkidî
Ebu Abdullah Muhammed bin Ömer bin Vâkid el-Eslemî (Arapça:' أبو عبد الله محمد بن عمر بن واقد ) (yak. Hicrî 130 - 207; MS 748 - 822; Medine); erken dönem İslam tarihçisi. Gençliğinde buğday tüccarlığı, ilerleyen yıllarda kadılık yaptı. Özellikle tarih ve siyer (Muhammed'in hayatı) konusunda eserler vermiştir. Bunun haricinde Kur'an, fıkıh, hadis, sahabelerin (ashab) hayatı, kültür ve coğrafya ile ilgili eserleri de mevcuttur.
Vâkidî kitap ve belge toplamayı seven, zengin bir kütüphaneye sahip bir alimdi. Satın alamadığı kitapları katiplerine yazdırıyordu. Bunlardan en meşhuru Muhammed bin Sa'd'dır.[1] Geride pek çok -bazı efsanelere göre 600[2]- eser bırakmasına rağmen bunlardan bir kısmının Vâkidî'ye ait olduğu konusu tartışmalıdır. Benzer şekilde -özellikle ömrünün son dönemlerinde aktardığı- bazı hadisler de bazı İslam alimleri tarafından "doğruluğu şüpheli" kabul edilir. Bunda Vâkidî'nin tartışmalı Abbasî halifesi Memun ile yakın ilişkisinin etkili olduğu düşünülür.
Soyu
[değiştir | kaynağı değiştir]748 yılı civarında Medine'de mevâli (Arap olmayan Müslüman) bir ailede dünyaya geldi. Kendisine dedesi Vâkid'e binaen el-Vâkidî, kabilesine binaen el-Eslemî lakapları verildi.
Eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Vâkidî'nin hocaları içinde en meşhuru İbn İshak'tır. Malik bin Enes'den hadis dersleri aldı. Süfyan-ı Sevrî, İbn Cureyc ve Ma’mer bin Raşid gibi dönemin önde gelen âlimlerinden dersler aldı.[3] Meğazi (gaza anlatımı) ve siyer derslerini başlıca Ebu Ma’şer es-Sindî'den aldı.
Bazı önemli eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kitab et-Tarih ve'l-Meb'as ve'l-Meğazî
- Ahbâru Mekke
- Kitab et-Tabakât
- Fütûh eş-Şam
- Fütûh el-Irak
- Fütûh el-Cezîre
- Kitap el-Cemel
- Maktel el-Hüseyn
- es-Sîre
- Ezvâc en-Nebî
- Kitab er-Ridde ve'd-Dâr
- Harb el-Evs ve'l-Hazrec
- Kitabü Sıffin
- Vefât en-Nebî
- Emr el-Habeşe ve'l-Fil
- Kitab es-Sakîfe ve Bey'ati Ebi Bekr
