Völva
Völva, Cermen paganizminde gelecekte yaşanacak olayları önceden görme ve büyü yapma yeteneğine sahip olduklarına inanılan kadınlardır.[1][2] Bu kadınlar, "kâhin", "bilge kadın" ve "büyücü" gibi[3] pek çok farklı isimle de anılırlar, ayrıca hem eski kaynaklarda hem de modern akademik çalışmalarda sıklıkla cadı ve "şeytanî kişiler" olarak tanımlanırlar.[4][5] Völva ismi İskandinav mitolojisinde (völva veya vala) geçmektedir.
Völva, Avrupa’nın Hristiyanlık öncesi şamanizm geleneklerinin bir parçasıydı[6] ve Cermen toplumunda otoriter bir konuma sahiptiler. Cermen völvalarına ait en eski anlatılar Roma dönemine kadar uzanır. Örneğin, bu dönemlerde bazı durumlarda Roma yönetimine karşı silahlı direnişe önderlik ettikleri ve elçilik yaptıkları bilinir. İskandinav anlatılarında, völva kadınlarının asa kullandıkları ve ayinler sırasında yüksek yerlerde oturdukları anlatılır.
Antik Roma ve Yunan edebiyatında Albruna, Veleda, Ganna ve arkeolojik bir buluntu sayesinde Waluburg gibi birçok Cermen völva ismi kayıt altına alınmıştır. İskandinav mitolojisi de aralarında Heimlaug völva, Þorbjörg lítilvölva, Þordís spákona ve Þuríðr Sundafyllir gibi isimlerin bulunduğu birçok völva'dan bahsedilir. Kuzey Cermen inanışında, tanrıça Freyja'nın völva'lar ile özel bir bağlantısı vardır ve Viking prensesi ve Rus azizesi Olga'nın, Hristiyan olmadan önce Kiev Knezliği topraklarında bazı kesimler arasında "Freyja rahibesi" olarak hizmet ettiğine dair inanışlar bulunur.
Arkeologlar, İskandinav völva'larına ait olduğu düşünülen birkaç mezar bulmuştur.[7][8] Bu mezarlarda, asalar, halüsinojenik ve afrodizyak özelliklere sahip tohumlar ve çeşitli eşyalar bulunmuştur.[8]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dipnot
- ^ de Vries 1970, s. 322f.
- ^ Dowden 2000, s. 253.
- ^ Orel 2003, s. 155f.
- ^ Cleasby & Vigfússon 1874, s. 164.
- ^ Price 2019, s. 76f.
- ^ Sundqvist 2020, s. 774.
- ^ Danimarka Millî Müzesi resmi sitesi. Undated. "A seeress from Fyrkat?". Çevrimiçi 26 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
- ^ a b "The magic wands of Viking seeresses?". Danimarka Millî Müzesi. 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
- Genel
- de Vries, Jan (1970). Altgermanische Religionsgeschichte [Ancient Germanic religious history] (Almanca). I. Berlin: De Gruyter. doi:10.1515/9783110865486. ISBN 978-3-11-002678-8.
- de Vries, Jan (1962). Altnordisches Etymologisches Wörterbuch [Old Norse Etymological Dictionary]. 2000 (Almanca). Brill. ISBN 90 04 05436 7.
- Dowden, Ken (2000). European Paganism. The realities of cult from antiquity to the Middle Ages. Routledge, London and New York. ISBN 0-415-12034-9.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Näsström, B. M. (1994). Freyja ― the Great Goddess of the North. Lund Studies in History of Religion. 5. Department of History of Religions, Lund.
- Pohl, Walter (2018). "Narratives of Origin and Migration in Early Medieval Europe: Problems of Interpretation". The Medieval History Journal. 21 (2). ss. 192-221. doi:10.1177/0971945818775460.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Völva ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.