Zhuangzi
| Makale serilerinden |
| Taoizm |
|---|
 |
| Taoizm Portalı |
Zhuāngzǐ (Çince: 莊子, Zhuāngzǐ pinyin, Chuang Tzu (Wade-Giles), Chuang Tsu ya da Chuang Tse) MÖ 4. yüzyılda Çin'in Savaşan Eyaletler Döneminde yaşamış önemli bir bilgedir. Asıl adı Zhuang Zhou dur. Kendi adıyla anılan özgün eserinde insan ve doğası, doğanın işleyişi, insanın doğayla uyumlu yaşamasının yollarını anlatmıştır. Bu eser,
Laozi'nin Dao De Jing başta olmak üzere Dao Öğretisi'nin temel kaynaklarından sayılır.
En çok bilinen hikâyelerinden biri Kelebek Rüyası diye bilinen "Şeylerin aynılığı" öyküsüdür: "Zhuang Zhou kır bir alandayken uykuya dalar. Dalar dalmaz kendini çiçekler arasında ordan oraya dilediği gibi uçarak gezen mutlu bir kelebek olarak görür. O artık kelebek olmuştur, Zhuang Zhou olduğunu bilmez bile. Birden bire uyanınca etiyle kemiğiyle Zhuang Zhou olduğunu anlar. Ama kafası karışır, kendisinin bir kelebek olduğunu gören Zhuang Zhou mu, yoksa, rüyasında Zhuang Zhou olduğunu gören bir kelebek mi olduğunu bilemez. Bunu ayırtedebilecek bir kural olmalı. İşte buna Şeylerin Dönüşümü denir." Bu öyküde ortaya koyduğu Şeylerin Dönüşümü (物化, Transformation of Things) Zhuangzi kavramları arasında önemli bir yer tutar.
Hundun'un kayboluşu adlı hikâyesinde ise "şeylerin özgün doğasına karışmak onları yok eder" vurgusu yapar. Zhuangzi'nin olaylara, varlığa, işleyişe bakış açısındaki son derece özgün yaklaşımlar kendi dönemi içinde bile şaşkınlıkla karşılanmıştır. Zhuangzi adlı eseri 62 bölümden oluşmaktadır. Dahili, harici ve karma bölümler olarak derlenmiş eserin Dahili Bölümler kısmının kesin olarak Zhuangzi'ye ait olduğu, diğer kısımların ise takipçileri tarafından eklendiği genel kanısı hakimdir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Antik Çin tarihçisi Sima Qian, Büyük Tarihçilerin Kayıtları adlı eserinin 63. bölümünde kısaca Zhuangzi'den söz etmiştir. Sima Qian'ın aktardıklarından onun Meng (güümüz Anhui) şehrinde yaşadığı, Laozi'nin görüşlerini benimsediği ve onun takipçileri arasında yer aldığı anlatılır. Sima Qian, Zhuangzi'nin, Hui Liang ve Xuan Qi'nin hüküm sürdüğü dönemde (MÖ 370 ila 301) yaşadığını iletir.
