Zirkon
 | Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın.
|
 Pakistan'ın Gilgit bölgesinden, kalsit matris üzerine yerleştirilmiş parlak bir zirkon kristali. | |
| Genel | |
|---|---|
| Kategori | Nesosilikatlar |
| Formül (tekrarlayan birim) | Zirkonyum silikat (ZrSiO 4) |
| IMA sembolü | Zrn[1] |
| Strunz sınıflandırması | 9.AD.30 |
| Kristal sistemi | Tetragonal |
| Kristal sınıfı | Ditetragonal dipiramidal (4/mmm) H-M sembolü: (4/m 2/m 2/m) |
| Kristal ikizlenme | I41/amd (No. 141) |
| Kristal yapı | a = 6,607(1), c = 5,982(1) [Å]; Z = 4 |
| Kimyasal Özellikler | |
| Renk | Kırmızımsı kahverengi, sarı, yeşil, mavi, gri, renksiz; ince kesitte renksiz ila soluk kahverengi |
| Kristal biçimi | Tabular ila prizmatik kristaller, düzensiz taneler, masif |
| İkizlenme | {101}'de. Meteor çarpmasıyla şok olan kristaller {112}'de polisentetik ikizler gösterir. |
| Dilinim | {110} ve {111} |
| Kırık | Konkoidal ila düzensiz |
| Özgül dayanım | Kırılgan |
| Mohs sertliği | 7,5 |
| Luster | Camsı ila adamantin; metamikt olduğunda yağlı. |
| Çizgi rengi | Beyaz |
| Saydamlık | Şeffaf ila opak |
| Bağıl yoğunluk | 4,6–4,7 |
| Optik özellikler | Tek eksenli (+) |
| Kırılma indisi | nω = 1,925–1,961 nε = 1,980–2,015, metamikt olduğunda 1,75 |
| Çift kırılma | δ = 0,047–0,055 |
| Pleokroizma | Zayıf |
| Kaynaşabilirlik | 2.550 °C'ye yakın, Hf, Th, U, H vb. konsantrasyonlarına bağlıdır. |
| Çözünürlük | Çözünmez |
| Diğer | Floresan ve  radyoaktif,Pleokroik halolar oluşturabilir, Rafinaj: yüksek |
| Kaynakça | [2][3][4][5][6] |
Zirkon, Zirkonyum'un doğal durumunda bulunan en önemli birleşiği (ZrSiO4); renksiz, sarı, yeşil, kahverengi türleri olan doğal ve saydam, değerli taştır.
Sinterleme sonucu mono kristal fazdan polikristalin kübik forma dönüşen, kübik zirkonya (CZ), kuyumculukta terminoloji hatası olarak zirkon tabiri yerleşmiştir. Hâlbuki zirkonyum oksit yani zirkonya (ZrO2) türevidir.
Nezosilikat grubuna ait bir mineraldir. Felsik karakterdeki magmada bolca bulunur. Bünyesinde Hafniyum izotopunun yanı sıra radyoaktif uranyum ve radyojenik kurşun izotoplarını da bulundurur. Bu sebeple mineral, radyometrik yaşlandırma yöntemlerinde kullanılır. Batı Avustralya'da bulunan Narryer Gnays bölgesinden alınan örneklerden çıkan zirkon minerallerinden ölçülen U-Pb izotop oranıyla Dünya'nın yaşı 4.404 milyar yıl olarak belirlenmiştir. Bu bölgeden elde edilen zirkonlar, Dünya'nın en yaşlı zirkonları olarak yorumlanmıştır. Bu yorum iz element ölçümleriyle de desteklenmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Warr, L.N. (2021). "IMA–CNMNC approved mineral symbols". Mineralogical Magazine. 85 (3): 291-320. Bibcode:2021MinM...85..291W. doi:10.1180/mgm.2021.43
.
- ^ Anthony, John W.; Bideaux, Richard A.; Bladh, Kenneth W.; Nichols, Monte C., (Ed.) (1995). "Zircon" (PDF). Handbook of Mineralogy. II (Silica, Silicates). Chantilly, VA, US: Mineralogical Society of America. ISBN 978-0962209710.
- ^ "Zircon: Mineral information, data and localities". Mindat.org. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2021.
- ^ "Zircon Mineral Data". Webmineral. 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2021.
- ^ Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis (1985). Manual of Mineralogy (20th bas.). Wiley. ISBN 0-471-80580-7.
- ^ Erickson, Timmons M.; Cavosie, Aaron J.; Moser, Desmond E.; Barker, Ivan R.; Radovan, Henri A. (2013). Abstract. "Correlating planar microstructures in shocked zircon from the Vredefort Dome at multiple scales: Crystallographic modeling, external and internal imaging, and EBSD structural analysis" (PDF). American Mineralogist. 98 (1): 53-65. Bibcode:2013AmMin..98...53E. doi:10.2138/am.2013.4165. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)16 Eylül 2025.
