Çınarlı Cami
Çınarlı Camii dışarıdan görünümü, 2009 | |
![]() | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Ayvalık, Balıkesir |
| Koordinatlar | 39°19′04″K 26°41′44″D / 39.31778°K 26.69556°D |
| İnanç | İslam |
| Mezhep | Sünni |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Emmanuel Kounas |
| Mimari tür | Bizans mimarisi, Barok mimari |
| Tamamlanma | 1880 |
Çınarlı Cami veya eski adıyla Agia Iorgi Kilisesi, Balıkesir'in Ayvalık ilçesinde bulunan ve 1880 yılında inşa edilen tarihi bir camiidir. Orijinal olarak Rum Ortodoks kilisesi olarak yapılan cami, mübadele sonrası 1923 yılında camiye dönüştürülmüştür.[1]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı Dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çınarlı Cami, 1880 yılında Ayvalıklı mimar Emmanuel Kounas tarafından tasarlanıp inşa edilmiştir. Yapı, Ayvalık'ın 19. yüzyılda Rum Ortodoks cemaatının zenginleşip büyüyen nüfusunun taleplerini karşılamak amacıyla inşa edilmiştir. Orijinal adı Agia Iorgi Kilisesi (Aziz George Kilisesi) olan yapı, Rum Ortodoks cemaati tarafından kullanılmıştır.[2]
Cumhuriyet Dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi sonrasında 1923 yılında yapı camiye dönüştürülmüştür. Bu dönüşüm sırasında yapıya mihrap eklenmiş ve bema-naos ayrımını gösteren ikonostasis yapısı muhafaza edilmiştir. Kiliseden camiye çevirilen yapının temel mimarisi değiştirilmemiştir. Yapıya camiye dönüştürülürken iki şerefeli bir minare eklenmiştir. Yapının yapılı çevresinde bulunan asırlık çınar ağaçları sebebiyle, halk tarafından zamanla yapıya "Çınarlı Cami" adı verilmiştir.[3]
Mimari
[değiştir | kaynağı değiştir]
Çınarlı Cami, kubbeli haç planı ile inşa edilmiştir. Yapı moloz ve kesme taş malzeme kullanılarak yapılmış, dış cephesi sarımsak taşı ile kaplanmıştır. Cephede ikiz pencereler ve Korint başlıklı zarif sütunlar dikkat çekmektedir. İç mekânında Barok tarzı etkileri görülmektedir. Yapıyı "U" şeklinde dolaşan galeri katı Korint başlıklı sütunlarla desteklenmiştir. Tonozların içerisinde bitkisel alçı süslemeler yer almaktadır. Bema ve naosu ayıran ikonostasis, yapıdaki en zengin süslemelerin yer aldığı bölümdür. İkonostasis'te akant yaprakları, bitkisel kıvrım dalları ve kuğu figürleri bulunmaktadır. Camiye dönüştürülürken eklenen mihrap, son dönem Osmanlı mimarisi etkileri taşımaktadır ve bitkisel girift süslemeler ile dekorasyon yapılmıştır.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Çınarlı Cami". Kültür Portalı. 18 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2025.
- ^ "15.-19.yy Dönemi – Ayvalık Alan Başkanlığı". 16 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2025.
- ^ a b "Tarihi Mekanlar Kişisel Ansiklopedi". Türkiye'nin Tarihi Eserleri. Erol Şaşmaz. Erişim tarihi: 22 Kasım 2025.
