Çantular
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Moğolistan | |
| Diller | |
Moğolca, Oyratça | |
| Din | |
Şamanizm, Tibet Budizmi, Ateizm | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Türk halkları, Uygurlar, Özbekler |
Çantu veya Çantuu (Moğolca: Чантуу) — Moğolistan güneybatısında Kobdu aymağında yaşayan bir Türk halkıdır. Özbek soyundan[1][2] geldikleri veya Uygur[3] soyundan geldikleri savunulmaktadır.
Etnonim
[değiştir | kaynağı değiştir]Çinliler tarafından Kaşgar Özbekleri ve Doğu Türkistan Uygurlarına "Çantu" adlandırması verilmekteydi ki manası da "sarıklı baş", dülbent, türban anlamlarına gelmektedir.[4] Kaşgar Türkleri genellikle başları sarıklı olup bu sarığın adına da Türk dilinde "çalma" derlerdi.[5][6] Çantu etnik adı Çantou şeklinde de bilinir. Kalmıklar da "Çantu" etnik adına "Hoton" adını vermişlerdir.[7][8]
19.yy.da Doğu Türkistan haritasını düzenleyen Rus seyyah Mihail Pevtsov ise Bügür nahiyesi, Korol,Kara şahr dolayında yaşayan Dolan Türklerini bu şekilde tabir eder.[5] Dahası Uygurların bir etnik kolu olarak anlatır.[9][10] Böylece Moğolistan'a Doğu Türkistan'dan gelen göçmenlerin bazıları "Çantu" adlandırılmıştır.[11][12]
Toplum
[değiştir | kaynağı değiştir]Moğolistan'da "Çantuu, Çantu, Özbek, Uygar" soyadlı sülaleler bulunmaktadır. Bu soyadları taşıyanların büyük bölümü Kobdu aymağında yaşamaktadırlar. Ayrıca Uygur, Aygurçin, Uygarçin soyadları da vardır.[13][14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Перцовский Ю. И. Встреча с заоблачной Монголией. — Москва, Берлин: Директ-Медиа, 2014. — 105 с. — ISBN 978-5-4475-2566-8.
- ^ Андраш Рона-Тас. Монголия. Следами номадов. — Москва, Берлин: Директ-Медиа, 2014. — 430 с. — ISBN 978-5-4458-6504-9.
- ^ Alan J. K. Sanders. Historical Dictionary of Mongolia. — Scarecrow Press, 2010. — 968 с. — ISBN 978-0810861916. — ISBN 0810861917.
- ^ Новый мир (Rusça). Известия Советы депутатов Трудящихся СССР. 1966.
- ^ a b Чвырь Л. А. Уйгуры Восточного Туркестана и соседние народы в конце XIX — начале XX в.. — "Nauka," Glav. red. vostochnoĭ lit-ry, 1990. — 303 с.
- ^ Чвырь, Людмила Анатольевна (1990). Уйгуры Восточного Туркестана и соседние народы в конце XIX-начале XX в: очерки историко-культурных связей (Rusça). "Наука, " Глав. ред. восточной лит-ры.
- ^ Валиханов Ч. Ч. Избранные произведения. — Изд-во "Наука," Глав. ред. восточной лит-ры, 1986. — 413 с.
- ^ Валиханов, Чокан Чингисович (1986). Избранные произведения (Rusça). Izd-vo "Nauka," Glav. red. vostochnoĭ lit-ry.
- ^ Решетов А. М. Доланы в Синьцзяне (историко-этнографический очерк) // Кюнеровский сборник: материалы восточноазиатских и юго-восточноазиатских исследований: этнография, фольклор, искусство, история, археология, музееведение. — 2008.
- ^ "Wayback Machine" (PDF). 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ Андрас Рона-Тас. По следам кочевников: Монголия глазами этнографа. — Prograss, 1964. — С. 185. — 305 с.
- ^ Róna-Tas, András (1964). По следам кочевников: Монголия глазами этнографа (Rusça). Програсс.
- ^ Үндэсний Статистикийн Хороо. Үндэсний Статистикийн Хороо. Дата обращения: 3 марта 2019
- ^ "Үндэсний статистикийн хороо". 12 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.