Çeçe Sultan
Çeçe Sultan | |
|---|---|
| Doğum | Bilinmiyor Bilinmiyor |
| Ölüm | Bilinmiyor Yenikent, Gerze[1] |
| Milliyet | Bilinmiyor |
| Diğer ad(lar)ı | Seyyid Muhammed |
| Din | İslam |
Çeçe Sultan, ya da gerçek adıyla Seyyid Muhammed, yaşadığı dönemi kesin olarak bilinmeyen, Sinop ilinin Gerze ilçesine bağlı Yenikent köyünde türbesi bulunan bir evliya ve halk inançlarında önemli bir şahsiyettir. Bazı kaynaklarda soyunun Musa el-Kâzım aracılığıyla Muhammed’e dayandığı ve bu nedenle seyyid olduğu ifade edilmektedir.[1][2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeçe Sultan’ın hayatı hakkında yazılı kaynaklar sınırlıdır. Rivayetlere göre Horasan bölgesinden Anadolu’ya göç etmiş, ardından Sinop yöresine yerleşmiştir. Bölge halkı arasında bir evliya ve alperen olarak kabul edilir.[2]
Bazı çalışmalarda, Fatih Sultan Mehmet döneminde yaşadığı ve İstanbul'un Fethi'ne katıldığı ileri sürülmektedir. Ancak bu görüşü doğrulayan kesin bir yazılı kaynak bulunmamaktadır.[2]
Halk Anlatıları
[değiştir | kaynağı değiştir]Buğday Yığını Anlatısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir rivayete göre, Çeçe Sultan ve yanındaki dervişler bölgeye geldiklerinde aralarındaki lideri belirlemek için bir yarışma düzenlerler. Yarışmanın kuralı, buğday yığını üzerinde gömülmeden namaz kılabilmektir. Çeçe Sultan, tek bir buğday tanesini bile oynatmadan namazını tamamlar ve lider seçilir.[2]
Malazgirt Savaşı Anlatısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir diğer efsaneye göre, Malazgirt Meydan Muharebesi’nden sonra Çeçe Sultan ve arkadaşları günümüzde türbesinin bulunduğu bölgeye gelirler. Bir harman yerinde konaklanır. Çeçe Sultan, akşam namazında buğday yığını üzerinde imamlık yapar. Buğdaylar yerinden kıpırdamayınca, arkadaşları bu bölgenin ona ait olması gerektiğine kanaat getirir.[2]
Münazara Anlatısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı anlatımlarda, Çeçe Sultan ile bölgedeki alimler arasında ilmi bir münazara gerçekleştiği aktarılır. Sonuç alınamayınca maneviyatın ölçüt olması gerektiği söylenir. Kim buğday yığını üzerinde batmadan yürürse, üstün taraf odur. Alimlerin hepsi yığına batarken, Çeçe Sultan yürürken batmaz ve yığın üzerinde ezan okur. "Çeçe" lakabının, yörede buğday harmanına verilen "çeç" kelimesinden türediği düşünülmektedir.[2]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bu anlatımlar, kaynakçada belirtilen akademik bildirilerde yer almakta olup, bölge halkının sözlü kültürüne dayanmaktadır.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Tosun, Hikmet (2013). Sinop Tarihi ve Kültür Envanteri. Sinop İl Özel İdaresi.
- ^ a b c d e f g Mustafa Payzın, Hümeyra Eskici, Seda Gırgın (21-24 Ekim 2021). "Sinop Kültür ve Turizm Sempozyumu Bildiriler Kitabı Cilt-II" (PDF). Sinop Üniversitesi. 13 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2025.