1380'ler
| Binyıllar: | 2. binyıl |
|---|---|
| Yüzyıllar: | |
| Onyıllar: | |
| Yıllar: |
1380'ler, 1 Ocak 1380 günü başlayıp 31 Aralık 1389 günü sona eren Jülyen Takvimi'nin on yılıdır.
Olaylar
1380
- Karakoyunlu Devleti kuruldu (dağılışı 1469).
- Dubrovnik Muharebesi gerçekleşti (veya 1381).
1381
- Dubrovnik Muharebesi gerçekleşti (veya 1380).
- Eretna Devleti yıkıldı (kuruluşu 1335).
- Kadı Burhâneddin Devleti kuruldu (dağılışı 1398).
- Serbedârîler Devleti yıkıldı (kuruluşu 1337).
- İngiltere'de Wat Tyler Ayaklanması başladı.
1382
- Osmanlı Devleti, Sofya'yı Bulgarlardan aldı.
- Altın Orda Hanı Toktamış, Moskova'yı ele geçirdi.
- Memlüklerde beş yıllık ayaklanma sonrası Berkuk, II. Hacı'yı tahttan indirerek Bahri Memlüklerine son verdi. Bu tarihten sonra Mısır'a Burcî Memlûkler hakim oldu.
1383
1384
- Timur, Celayirliler'in İran topraklarını ele geçirdi.
1385
- 18 Eylül - Savra Muharebesi gerçekleşti.
- Altın Orda hanı Toktamış'ın Celayirliler üzerine sefer yapması, Timur Devleti ile arasını açtı.
- Arvanid Sancağı kuruldu.
1386
- Ploşnik Muharebesi gerçekleşti (bazı kaynaklara göre 1387'de).
- Heidelberg Üniversitesi kuruldu.
1387
- Selanik, Osmanlı Devleti tarafından Çandarlı Hayreddin Paşa ve Gazi Evrenos kumandasındaki birlikler tarafından uzun süren bir abluka neticesinde ele geçirildi.
- Timur, İran'daki Muzafferî devletini aldı.
- Altın Orda Hanı Toktamış, Timurlular topraklarını işgal eder, ancak yoğun kar yağışı nedeniyle kısa süre sonra geri çekilmek zorunda kalır.
1388
- 27 Ağustos - Bileća Muharebesi gerçekleşti.
1389
- 28 Haziran
- Sultan I. Murat önderliğinde Osmanlı Ordusu ile Sırp kumandanı Lazar önderliğindeki bir Balkan ordusu I. Kosova Muharebesi'nde karşılaştı.
- Murat Hüdavendigar, Sırp güçlerine karşı I. Kosova Muharebesi'ni kazandı; zaferden sonra savaş alanını dolaşırken, yaralı Sırp Miloş Obiliç'in hançer darbesiyle öldü.
- I. Murat'ın saltanatı bitti, Yıldırım Bayezid'ın saltanatı başladı.
Önemli insanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğumlar
1380
- Celaleddin Han, Altın Orda Hanı Toktamış Han'ın oğlu (ö. 1412)
- Gıyaseddin Cemşid, hekim, matematikçi ve gök bilimci (ö. 1429)
- İnal, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1461)
- İsa Çelebi, Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid ile Devlet Şah Hatun'un oğlu (ö. 1406)
- Konstantin Kosteneçki ya da Filozof Konstantin, Orta Çağ'da yaşamış Bulgar yazar ve tarihçi (ö. 1431 sonrası)
- Thomas Kempis, Rönesans dönemi katolik keşiş ve yazar (ö. 1471)
1381
- 9 Mayıs - Johannes Schiltberger, Alman gezgin ve yazar (ö. y. 1440)
1382
- IV. Aleksios, Trabzon İmparatorluğu imparatoru (ö. 1429)
1383
- 4 Eylül - VIII. Amadeus, Savoy Dükü (ö. 1451)
- tarihi bilinmeyen
- IV. Eugenius, papa (ö. 1447)
1384
- Halil Sultan, Timur'un büyük oğlu Miranşah'ın oğlu (ö. 1411)
1385
- Niccolò de' Conti, Venedikli tüccar ve gezgin (ö. 1469)
- Sabuncuoğlu Şerefeddin, Osmanlı döneminde tıp alanında önemli eserler vermiş Türk hekim ve cerrah, ilk Türkçe cerrahi eserin sahibi (ö. 1468)
1386
- 16 Eylül - V. Henry, İngiltere kralı (ö. 1422)
- tarihi bilinmeyen
- I. Aleksandre, Gürcü kralı (ö. 1445 / 1446)
- Donatello, Floransalı Rönesans öncüsü heykeltıraş, sanat tarihinin en önemli sanatçılarından birisi (ö. 1466)
1387
- Abraham Cresques, Yahudi bilgin, kartograf (d. 1325)
1388
- Musa Çelebi, Edirne'de Sultan olarak Osmanlı Rumeli toprakları üzerinde saltanat süren bir Osmanlı şehzadesi (ö. 1413)
- Şükrullah, Behcetü't Tevârîh adlı tarih kitabının yazarı olarak ün yapmış Osmanlı tarihçisi (ö. 1488)
1389
- 27 Eylül - Cosimo de' Medici, Medici Bankası'nın ikinci kurucusu olarak da bilinen Floransa'da yaşamış bankacı ve siyasetçi (ö. 1464)
- tarihi bilinmeyen
- I. Mehmed veya Çelebi Mehmed, 5. Osmanlı Padişahı (ö. 1421)
- Akşemseddin veya Mehmed Şemseddin, Fatih Sultan Mehmet'in hocası, alim (ö. 1459)
- Nasır Ferec, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1412)
- İbn Arabşah, Arap din ve tarih bilgini (ö. 1451)
- İbni Arapşah, Arap bilgin ve şair (ö. 1450)
Ölümler
1380
- Şubat - VI. Haakon, Norveç Kralı, Magnus VII Eriksson'un oğlu ve halefi (d. 1340)
- 10 Nisan - Manuil Kantakuzinos, Mora Despotluğu valisi (d. y. 1326)
- 26 Temmuz - İmparator Kōmyō, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ikinci Kuzey Talibi (d. 1322)
- 16 Eylül - V. Charles, Fransa Kralı (d. 1338)
- tarihi bilinmeyen
- Bayram Hoca, Karakoyunlu Devleti'nin kurucusu
1381
- 15 Haziran - Wat Tyler, İngiliz devrimci lider (d. 1341)
- 2 Aralık - Ruusbroeck, Felemenk asıllı bir katolik rahip ve mistik bir yazar (d. 1293/1294 )
1382
- 11 Temmuz - Nicole Oresme, filozof, iktisatçı, matematikçi, fizikçi, gök bilimci, tanrı bilimci, Lisieux'unun piskoposu ve çevirmen (d. 1323)
- 10 Eylül - I. Louis, Macaristan ve Hırvatistan kralı (d. 1326)
- tarihi bilinmeyen
- Huşeng, Şirvanşahlar Devleti'nin 32. hükümdarı ve Şirvanşah Hanedanı'nın Kesrani kolunun son üyesi
1383
- 15 Haziran - VI. İoannis Kantakuzenos veya Cantacuzene, Bizans İmparatoru (d. y. 1292)
- tarihi bilinmeyen
- Nilüfer Hatun, Yarhisar Tekfuru'nun kızı, Orhan Gazi'nin eşi ve I. Murad'ın annesi (d. 1285)
1384
- 20 Ağustos - Geert Groote, Hollandalı vaiz ve Brethren Ortak Yaşam Topluluğu'nun kurucusu (d. 1340)
- 23 Aralık - Thomas Preljubović, Yanya'da Epir Despotluğu hükümdarı
- 31 Aralık - John Wycliffe, İngiliz skolastik filozofu, ilahiyatçı, Kutsal Kitap tercümanı, reformcu (d. y. 1328)
1385
- 28 Haziran - IV. Andronikos, Bizans İmparatoru (d. 1348)
- tarihi bilinmeyen
- Haydar Amuli, İran kökenli Şii sufi, filozof ve mistik (d. 1319)
1386
1387
- 5 Ocak - IV. Pedro, Aragon Kralı (d. 1319)
- 22 Ocak - Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa, Osmanlı Devleti'nin kuruluş doneminde büyük katkıları olmuş bir Osmanlı devlet adamı, Osmanlı veziri
- tarihi bilinmeyen
- Marie de Bourbon, Fransız soylu kadın, Konstantinopolis imparatoriçesi, Ahaya prensesi ve Aigio baronesi (d. y. 1315)
1388
- Ekim - Firuz Şah Tuğluk, Delhi Sultanlığı'nın yöneten Tuğluklu hükümdarı (d. 1309)
- tarihi bilinmeyen
- Karl Thopia, Arnavut prensi (d. 1331)
- Şâtıbî, Endülüslü Malikî fıkıhçısı, dil bilgini (d. 1320)
1389
- 19 Mayıs - Dmitriy Donskoy, Moskova Büyük Prensi (d. 1350)
- 22 Haziran - Giovanni de Dondi, Astrarium adındaki dünyanın ilk astronomik saatini geliştiren İtalyan bilim insanı (d. 1318)
- 28 Haziran
- I. Murad veya Murad-ı Hüdavendigâr, 3. Osmanlı padişahı (d. 1326)
- Lazar Hrebeljanović, Sırp prensi (d. 1329)
- 29 Haziran - Miloš Obilić, I. Kosova Muharebesi sırasında veya sonrasında Osmanlı padişahı I. Murat'ı hançerleyerek öldüren Karadağ soylusu
- 15 Ekim - VI. Urbanus, papa (d. y. 1318)
- 31 Aralık - U, Goryeo Krallığı'nın 34. hükümdarı (d. 1365)
- tarihi bilinmeyen
- Kara Mehmed, Karakoyunlu Devleti hükümdarı
- Muhammed Bahâeddîn, Nakşibendi tarîkatının isim babası, mutasavvıf evliya (d. 1317)
- Müstasım, Abbasi hanedanına mensup İslam halifesi
- Hayam Wuruk, Majapahit Devleti hükümdarı (d. 1334)
