19. Piyade Tümeni (Osmanlı)
| 19. Piyade Tümeni | |
|---|---|
| Etkin | 1911 - 1918 |
| Ülke |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Bağlılık | Osmanlı ordusu |
| Tipi | Piyade |
| Savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı |
| Komutanlar | |
| Ünlü komutanları | Albay Mustafa Kemal (20 Ocak 1915 - 8 Ağustos 1915) |
19. Piyade Tümeni, Osmanlı Ordusu'nun tümenlerinden biridir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Tekfurdağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ağustos - Ekim 1914'te Tekfurdağı (Rodosto)'da kuruldu. 1 Ocak 1915'te etkinleştirildi. Önceleri 57, 58 ve 59 alaylardan ibaretti.[1] 20 Ocak 1915'te komutanlığına Yarbay Mustafa Kemal (Atatürk) atandı ve kurmay başkanlığına Binbaşı Mehmet Hulusi (Conk)[2] getirildi. 58. ve 59. alayların 6. Kolordu'ya sevk edildikten sonra 9 Şubat 1915'te 72. ve 77. alaylarıyla takviye edilmesiyle yeniden organize edildi.[1]
Çanakkale
[değiştir | kaynağı değiştir]6 Nisan 1915'te Çanakkale'de 7. Piyade Tümeni ve 9. Piyade Tümeni'dan oluşan Mirliva Esat (Bülkat) komutasındaki 3. Kolordu'ya verildi[3] ve Mareşal Liman von Sanders komutasındaki 5. Ordu'nun ihtiyatı olarak Maydos'ta konuşlandırıldı.
25 Nisan 1915 sabahı ANZAK'ın çıkarmasıyla Arıburnu Cephesi açıldığında ilk olarak fırkaya bağlı Binbaşı Hüseyin Avni komutasındaki 57. Alay gönderildi. 8 Ağustos 1915'te Mustafa Kemal Anafartalar Grubu Komutanlığına atanınca yerine 27. Alay Komutanı Kaymakam Şefik (Aker) getirildi.
Galiçya
[değiştir | kaynağı değiştir]19 Ocak 1916'da Keşan ve Şarköy'e sevk edildikten sonra 20. Fırka ile birlikte Miralay Yakup Şevki (Subaşı) komutasında yeniden oluşturulan 15. Kolordu'ya verildi. (10 Kasım 1916'da 15. Kolordu'nun komutanlığına Cevat getirildi.)
Liman von Sanders'in karşı çıkmasına rağmen Enver Paşa'nın emriyle Cevat (Çobanlı) komutasındaki 15. Kolordu'ya bağlı olarak Galiçya'ya yollandı ve 1916 yılının Temmuz ayı sonlarında cepheye ulaştı. 16 Ekim 1916'da komutanlığına Kaymakam Sedat (Doğruer) getirildi. Çetin çatışmalardan sonra 11 Haziran 1917'de cepheden çekilmeye başladı ve 7 Temmuz 1917'de tamamen çekildi.
Gazze
[değiştir | kaynağı değiştir]Ağustos'ta Sina ve Filistin Cephesi'ne sevk edildi. Yıldırım Ordular Grubu'na bağlı olarak Mirliva Ali Rıza (Sedes) komutasındaki 15. Kolordu'ya verildi. Komutanı Kaymakam Sedat (Doğruer) ve Kurmay Başkanı Binbaşı Ömer Lütfi (Argeşo)[4] olduğu halde Üçüncü Gazze Muharebesi'ne katıldı.
Nablus
[değiştir | kaynağı değiştir]Megiddo Muharebesi (Nablus Hezimeti) sırasında Miralay Sami Sabit komutasında, Miralay Rüştü (Sakarya) komutasındaki 16. Tümen ile birlikte Gustav von Oppen'in Alman Asya Kolordusu'na bağlı olarak savaştı ve imha edildi.
Komutanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kaymakam Mustafa Kemal (Atatürk), 20 Ocak 1915 - 8 Ağustos 1915
- Kaymakam Şefik (Aker), 8 Ağustos 1915 - 16 Ekim 1916
- Kaymakam Sedat (Doğruer), 16 Ekim 1916 -
- Kaymakam Sami Sabit (Karaman)
Formasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Dörder taburdan oluşan üç alaydan ibaretti.
- 57. Piyade Alayı
- 72. Piyade Alayı
- 77. Piyade Alayı
- 2. Makineli Tüfek Müfrezesi
- Süvari bölüğü: 4. Süvari Alayı'nın 5. Bölüğü
- Topçu Alayı (25. Topçu Alayı 2. Taburu ve 9. Topçu Alayı 1. Taburu)
- İstihkam Bölüğü (3. İstihkam Taburu 4. Bölüğü)
- 19. Sıhhiye Bölüğü
- Muhabere Grubu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Edward J. Erickson, Ottoman Army Effectiveness in World War I: A comparative Study, Cass Seriess: Military History and Policy, Routledge, 2007, ISBN 978-0-415-77099-6, pp. 24-26.
- ^ İsmet Görgülü, On Yıllık Harbin kadrosu, 1912-1922, Balkan-Birinci Dünya ve İstiklal Harbi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1993, s. .
- ^ "Esat Paşa kimdir?". Yeni Akit. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022.
- ^ "Ömer Lütfi Yasan Bakan, Milletvekili, Asker, Devlet Adamı, Siyasetçi". Biyografya. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022.
Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Edward J. Erickson, Ordered to die: a history of the Ottoman army in the First World War, Greenwood Publishing Group, 2001, ISBN 0-313-31516-7, 9780313315169.