554 Anadolu depremi
| UTC zamanı | ?? |
|---|---|
| Yerel tarih | 554 Ağustos 15 |
| Yerel saat | |
| Büyüklük | 6,2 Me (sismik şiddet verilerinden hesaplanan eşdeğer büyüklük)[1] |
| Merkez üs | 36°49′59″N 27°10′01″E / 36.833°K 27.167°D |
| Maks. şiddet | IX (Çok yıkıcı)–X (Yoğun) |
| Tsunami | Büyük |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | Kos Adası, Güneybatı Anadolu |
554 Anadolu depremi, 15 Ağustos 554'te Anadolu'nun güneybatı kıyılarında meydana geldi. Güllük Körfezi'ni (Mandalya Körfezi) ve Kos adasını etkiledi.[2]
Depremle ilgili ayrıntılar öncelikle tarihçiler John Malalas (6. yüzyıl), Agathias (6. yüzyıl), Theophanes Confessor (9. yüzyıl) ve George Kedrenos'tan (11. yüzyıl) gelmektedir.[2]
Deprem, Tralles (günümüz Aydın) şehrine, Kos adasına ve Kalymnos adasına ciddi hasar verdi. 8,5 km2'lik bir alan Kalymnos adasının ana kısmından ayrılarak günümüzde Telendos olarak bilinen adayı oluşturdu. Nikomedia (günümüz İzmit) ve Antakya şehirlerinde daha az hasar bildirildi. Depremin İstanbul'a ve Orta Doğu'nun bazı bölgelerine kadar hissedildiği bildirildi.[2]
Deprem, güney Anadolu'daki birçok kıyı bölgesini sular altında bırakan sismik bir deniz dalgasına (tsunami) neden oldu. Sular 1,6 km'den fazla iç kesimlere doğru ilerledi ve beraberinde gemileri ve deniz canlılarını da taşıdı.[2] Tarihçi Ağatiyas, depremden kısa bir süre sonra Kos adasını ziyaret etti. Tsunaminin, depremden sonra adanın ana şehrinde ayakta kalan tüm binaları yerle bir ettiğini bildirdi.[2]
Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae (1828–1897), 554 yılı için birkaç başka depremden daha bahseder. Depremler Anadolu'yu, Arap Yarımadası'nı, Mezopotamya'yı ve Filistin'i sarsmıştır. İskenderiye, Beyrut ve Konstantinopolis şehirlerinin bu depremlerden zarar gördüğü bildirilmektedir. Etkilenen geniş alan, nispeten kısa bir süre içinde birden fazla depremin meydana geldiğini düşündürmektedir.[2]
Ana depremin tarihi 554 olarak belirlenmiş olsa da, tarihçi Carolus Sigonius (16. yüzyıl) olayın 555 veya 556 yıllarında meydana geldiğini tahmin etmektedir.[2]
Referanslar
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Antonopoulos, J. (1980), Data from investigation of seismic Sea waves events in the Eastern Mediterranean from 500 to 1000 A.D., Annals of Geophysics