Akakios bölünmesi

Akakios bölünmesi, Doğu ve Batı Hristiyan Kiliseleri arasındaki 484'ten 519'a kadar 35 yıl sürmüştür.^[1]^[2]^[3]^[4] Doğu Hristiyanlığı liderlerinin Miafizitizme doğru kayması ve İmparator Zeno'nun tarafları Henotikon ile uzlaştırma çabalarının başarısızlığa uğraması sonucu ortaya çıkmıştır.^[5]^[6]^[7] Olaylar Collectio Avellana'daki mektuplarda anlatılmaktadır.

Bölünmeye yol açan olaylar sırasında Papa III. Felix, biri İmparator Zeno'ya, diğeri Konstantinopolis Patriği Akakios'a olmak üzere iki mektup yazarak, daha önce yaptıkları gibi inançlarını tavizsiz bir şekilde savunmaları gerektiğini hatırlatmıştır. İskenderiye'den sürgün edilen eski patrik John Talaia Roma'ya gelip Doğu'da olup bitenleri rapor ettiğinde, Felix iki mektup daha yazarak Akakios'u davranışlarını açıklaması için Roma'ya çağırdı. Bu mektupları Konstantinopolis'e getiren elçiler, karaya çıktıktan hemen sonra hapse atılmış ve diptiklerde adı geçen Petrus Mongus ve diğer Miafizitlerin de yer aldığı bir ayin kapsamında Akakios'tan komünyon almaya zorlanmışlardır. Felix, Konstantinopolis'teki Acoemetae rahiplerinden bu durumu duyduktan sonra 484 yılında bir sinod topladı ve elçilerini kınadı, Akakios 'u görevden aldı ve aforoz etti.

Akakios bu harekete karşılık Felix'in adını diptiklerinden silerek karşılık verdi. Sadece Konstantinopolis'teki Acoemeti halkı Roma'ya sadık kaldı ve Akakios onların başrahibi Kiril'i hapse attı. 489 yılında Akakios ölünce yerine geçen Flavitas Roma ile uzlaşmaya çalıştı ancak Miafizitler ile olan bağını koparmayı ve diptiklerinde Akakios'un adını çıkarmayı reddetti. Felix'in halefi I. Gelasius da Kalkedon Konsili'ne ihanet olarak herhangi bir uzlaşmayı reddetti.^[8]

Zeno 491 yılında öldü; halefi I. Anastasius, Miafizit olmasına rağmen Henotikon politikasını sürdürerek işe başladı. Anastasius'un ölümünden sonra halefi I. Justinus Roma ile olan ayrılığı derhal sona erdirmeye çalıştı; bu amaç, yeni Konstantinopolis Patriği Kapadokyalı John'un da paylaştığı bir amaçtı. Capua'lı Germanus başkanlığında bir papalık elçiliği Konstantinopolis'e gönderildi. Yeniden bir araya gelme töreni 24 Mart 519 Paskalya'da gerçekleşmiştir.

Kaynakça

Özel

^ Meyendorff 1989, ss. 194–202.
^ Blaudeau, Philippe (2012). Le siège de Rome et l'Orient 448-536 : étude géo-ecclésiologique. ss. 138-153. ISBN 978-2-7283-0939-9. OCLC 830032984.
^ Kötter, Jan-Markus (2013). Zwischen Kaisern und Aposteln : das Akakianische Schisma (484-519) als kirchlicher Ordnungskonflikt der Spätantike. F. Steiner. ss. 275-294. ISBN 978-3-515-10389-3. OCLC 875432205.
^ Cohen, Samuel (17 Nisan 2018). "Papal Schism". Brill Encyclopedia of Early Christianity Online (İngilizce). doi:10.1163/2589-7993_eeco_sim_036439. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Ocak 2025.
^ Bark, William (April 1944). "Theodoric vs. Boethius: Vindication and Apology". The American Historical Review. 49 (3). ss. 410-426. doi:10.2307/1841026. ISSN 0002-8762. JSTOR 1841026.
^ Dvornik, Francis (1951). "Emperors, Popes, and General Councils". Dumbarton Oaks Papers. Cilt 6. ss. 1-23. doi:10.2307/1291081. ISSN 0070-7546. JSTOR 1291081.
^ McKim, Donald K. (November 1996). Westminster Dictionary of Theological Terms. 1. Westminster John Knox Press. s. 2. ISBN 0-664-25511-6.
^ Cohen, Samuel (2019). ""You have made common cause with their Persecutors": Gelasius, the Language of Persecution, and the Acacian Schism". É. Fournier; W. Mayer (Ed.). Heirs of Roman Persecution: Studies on a Christian and para-Christian Discourse in Late Antiquity. Routledge. ss. 164-183. ISBN 9781351240697.

Genel

Meyendorff, John (1989). Imperial unity and Christian divisions: The Church 450–680 A.D. The Church in history. 2. Crestwood, NY: St. Vladimir's Seminary Press. ISBN 978-0-88-141056-3.
Oden, Thomas C. (30 Ocak 2008). How Africa Shaped the Christian Mind: Rediscovering the African Seedbed of Western Christianity. IVP Books. s. 204. ISBN 978-0-8308-2875-3.
Cristini, Marco (2020). In ecclesiae redintegranda unitate: re Teoderico e la fine dello Scisma Acaciano, in: Rivista di Storia della Chiesa in Italia 73 (2019), pp. 367–386.
Dietmar W. Winkler: Acacius of Constantinople, in: David G. Hunter, Paul J.J. van Geest, Bert Jan Lietaert Peerbolte (eds.): Brill Encyclopedia of Early Christianity Online
Bu madde şu anda kamu malı olan yayından metin içerir: Herbermann, Charles, (Ed.) (1913). "Schism". Katolik Ansiklopedi (İngilizce). New York: Robert Appleton Company.

[FOOTNOTEMeyendorff1989194–202-1] Meyendorff 1989, ss. 194–202.

[2] Blaudeau, Philippe (2012). Le siège de Rome et l'Orient 448-536 : étude géo-ecclésiologique. ss. 138-153. ISBN 978-2-7283-0939-9. OCLC 830032984.

[3] Kötter, Jan-Markus (2013). Zwischen Kaisern und Aposteln : das Akakianische Schisma (484-519) als kirchlicher Ordnungskonflikt der Spätantike. F. Steiner. ss. 275-294. ISBN 978-3-515-10389-3. OCLC 875432205.

[4] Cohen, Samuel (17 Nisan 2018). "Papal Schism". Brill Encyclopedia of Early Christianity Online (İngilizce). doi:10.1163/2589-7993_eeco_sim_036439. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Ocak 2025.

[5] Bark, William (April 1944). "Theodoric vs. Boethius: Vindication and Apology". The American Historical Review. 49 (3). ss. 410-426. doi:10.2307/1841026. ISSN 0002-8762. JSTOR 1841026.

[6] Dvornik, Francis (1951). "Emperors, Popes, and General Councils". Dumbarton Oaks Papers. Cilt 6. ss. 1-23. doi:10.2307/1291081. ISSN 0070-7546. JSTOR 1291081.

[7] McKim, Donald K. (November 1996). Westminster Dictionary of Theological Terms. 1. Westminster John Knox Press. s. 2. ISBN 0-664-25511-6.

[8] Cohen, Samuel (2019). ""You have made common cause with their Persecutors": Gelasius, the Language of Persecution, and the Acacian Schism". É. Fournier; W. Mayer (Ed.). Heirs of Roman Persecution: Studies on a Christian and para-Christian Discourse in Late Antiquity. Routledge. ss. 164-183. ISBN 9781351240697.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]