Allium schoenoprasum - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Botanik
  • 2 Mutfak
  • 3 Resimler
  • 4 Kaynakça
  • 5 Dış bağlantılar

Allium schoenoprasum

  • Afrikaans
  • አማርኛ
  • Ænglisc
  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Беларуская
  • Български
  • བོད་ཡིག
  • Bosanski
  • Català
  • Cebuano
  • Corsu
  • Čeština
  • Kaszëbsczi
  • Dansk
  • Deutsch
  • Dolnoserbski
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Gaeilge
  • Galego
  • Gaelg
  • עברית
  • Hrvatski
  • Hornjoserbsce
  • Kreyòl ayisyen
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • Jawa
  • Қазақша
  • 한국어
  • Lëtzebuergesch
  • Limburgs
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Malagasy
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Nedersaksies
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Kapampangan
  • Picard
  • Polski
  • Piemontèis
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Scots
  • Simple English
  • Slovenščina
  • Српски / srpski
  • Sunda
  • Svenska
  • Ślůnski
  • தமிழ்
  • Українська
  • اردو
  • Vèneto
  • Tiếng Việt
  • Walon
  • Winaray
  • 吴语
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikitür
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek madde içeriğinin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir.
Kaynak ara: "Allium schoenoprasum" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR
(Mayıs 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)
Allium schoenoprasum
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Tracheophyta
Sınıf: Liliopsida
Takım: Asparagales
Familya: Amaryllidaceae
Cins: Allium
Tür: A. schoenoprasum
İkili adlandırma
Allium schoenoprasum
L., Sp. Pl.: 301 (1753).

Allium schoenoprasum (Yaprak soğanı, Frenk soğanı) soğangiller (Alliaceae) familyasının Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'ya özgü en küçük türüdür.

Yaprak soğanı, Allium cinsinden çok yıllık bir bitkidir, 30–50 cm kadar büyüyebilirler. A ve C vitaminleri bakımından zengindirler ve iz miktarda kükürt ve demir içerirler. Genellikle böceklere itici gelmesine rağmen, bulundurdukları kükürt bileşikleri yüzünden çiçekleri, arıları çekmektedir.

Mutfakta yaprakları (çubuk) ince ince kıyılarak balık, patates ve çorbalarda tat ve koku verici olarak kullanılır. Bu nedenle özellikle batıda çok yaygın bir baharattır ve dükkânlarda ve bahçelerde sıkça rastlanır. Böcekleri kovucu özelliği olduğundan bahçecilikte haşeratı kontrol etmek için kullanılır.

Botanik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yaprak soğanı Allium türlerinin içinde hem Eski Dünya hem de Yeni Dünya'da bulunan tek bitkidir. Bazen Kuzey Amerika'da bulunan bazı bitkiler A. schoenoprasum var olsa da ''sibiricum olarak sınıflandırılması bu konu tartışmalıdır.

Mutfak

[değiştir | kaynağı değiştir]

Genellikle tat ve aroma verici olarak kullanılan yaprakları için yetiştirilir. Tadı diğer Allium türlerine göre çok daha az baskındır. Fransız mutfağı ve İsveç mutfağına ait geleneksel yemeklerin vazgeçilmez parçasıdır.

1806 yılında yayınlanan kitabında Retzius yaprak soğanının, kreplerde, çorba, balık ve sandviçlerde kullanıldığını kaydeder.

Yaprak soğanı Fransız mutfağının "fines herbes" adı verilen aromatik bitkilerden biridir. Diğerleri maydanoz, tarhun ve frenk maydanozudur. Pazarlarda tüm sene boyunca taze olarak bulunabilir. Tadına fazla zarar vermeden kurutulabilir veya dondurulabilir.

Türk mutfağında ise daha çok Van otlu peyniri yapımında kullanılır.

Resimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Yaprak soğanı kümesi
    Yaprak soğanı kümesi
  • Bir yaprak soğanı çiçeğinin yakından çekilen fotoğrafı
    Bir yaprak soğanı çiçeğinin yakından çekilen fotoğrafı
  • Tohumlar-Kapsüller
    Tohumlar-Kapsüller

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Vikitür'de Allium schoenoprasum ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
  • Wikimedia Commons'ta Yaprak soğanı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q51148
  • APNI: 82097
  • BioLib: 41997
  • BOLD: 288572
  • Ecocrop: 810
  • EoL: 1084938
  • EPPO: ALLSC
  • EUNIS: 189221
  • FNA: 200027528
  • FoC: 200027528
  • GBIF: 2855860
  • GRIN: 2369
  • iNaturalist: 59254
  • IPNI: 528823-1
  • IRMNG: 11210188
  • ITIS: 42636
  • IUCN: 172256
  • MichiganFlora: 42
  • MoBotPF: 282062
  • NBN: NBNSYS0000002199
  • NCBI: 74900
  • NZOR: 4ae9d9f5-cf01-4a07-8788-19d42f348985
  • NZPCN: 4387
  • Panartic Flora: 290102
  • PfaF: schoenoprasum Allium schoenoprasum
  • Plantarium: 2169
  • Plant List: kew-296525
  • PLANTS: ALSC
  • POWO: urn:lsid:ipni.org:names:528823-1
  • RHS: 859
  • Tropicos: 18401721
  • VASCAN: 2488
  • WCSP: 296525
  • WisFlora: 2480
  • WFO: wfo-0000757278
  • Plantarium: 2169
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Allium_schoenoprasum&oldid=32711964" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Asgari endişe altındaki türler
  • Allium
  • 1753'te tanımlanan bitkiler
  • Erzurum florası
  • Gümüşhane florası
  • Hakkari florası
  • Kars florası
  • Mersin florası
  • Rize florası
  • Tunceli florası
  • Van florası
  • Avrupa'daki şifalı bitkiler
  • Asya'daki şifalı bitkiler
  • Kuzey Amerika'daki şifalı bitkiler
Gizli kategoriler:
  • Kaynakları olmayan maddeler Mayıs 2020
  • Commons kategori bağlantısı Vikiveri'de tanımlı olan sayfalar
  • 20'den fazla ID'ye sahip taksonçubukları
  • 25'den fazla ID'ye sahip taksonçubukları
  • Sayfa en son 14.45, 8 Mayıs 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Allium schoenoprasum
Konu ekle