André Malraux
| André Malraux | |
|---|---|
| Doğum | Georges André Malraux 3 Kasım 1901 Paris, Fransa |
| Ölüm | 23 Kasım 1976 (75 yaşında) Créteil, Fransa |
| Takma adlar | Maurice Sainte-Rose, Colonel Berger |
| Meslek | romancı, sanat tarihçisi ve devlet adamı |
| Milliyet | Fransız |
| Dönem | 1920 - 2007 |
| Önemli ödülleri | Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü (1933) |
André Malraux (d. 3 Kasım 1901, Paris - ö. 23 Kasım 1976, Créteil), Fransız romancı, sanat tarihçi, direnişçi ve devlet adamı.[1] General Charles de Gaulle'ün aktif bir destekçisi oldu ve de Gaulle'ün 1958'de cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından Fransa'nın kültürel işlerden sorumlu bakanı olarak 10 yıl görev yaptı. Başlıca eserleri arasında, La Condition humaine (1933; İnsanlık Durumu), Les Voix du silence (1951; Sessizliğin Sesleri) adlı dünya sanatı üzerine bir tarih ve felsefe kitabı ile Le Musée imaginaire de la sculpture mondiale (1952–54) yer alır.[2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1922'de bir Khmer tapınağını görmek amacıyla Kamboçya'ya gitti.Tapınağın kabartmalarını sökmek suçundan bir süre hapis yattı. Burası, Malraux'nun sömürge karşıtı düşüncelerinin geliştiği yer oldu. Güneydoğu Asya'da L'lndochine Enchainee adlı gazeteyi kurdu. Daha sonra Çin'e geçerek Devrimci eylemlerde bulundu.[3]
1929'da Afganistan ve İran'da, 1934'te Arabistan Yarımadası'nda incelemelerde bulundu. İspanya iç savaşına pilot olarak katılıp, cumhuriyetçi cephede savaştı. 1945'te Roman yazmayı bırakarak Sanat Tarihine yöneldi. Çağın felsefi ve ideolojik yapısını sorgulayan Malraux'nun yapıtlarında, burjuva toplumuyla ve bu toplumda yaşayan bireylerin varoluşsal sorunlarıyla bir hesaplaşmasını görürüz.[4]
En önemli eseri Dünya klasikleri arasında bulunan (La Condition Humaine) İnsanlık Durumu (1933), (L'Espoir) Umut (1937), (Les Noyers de l'Altenburg) Altenburg'un Ceviz Ağaçları (1947).
Ülkesinin Nazi işgali altında olduğu dönemde Fransız Direnişi içinde bulunmuştur. 1945-1946 yıllarında Enformasyon Bakanı, 1958 yılında kısa bir süre Basından sorumlu Bakan, 1959-1969 arasında Fransa'da Kültür Bakanı olarak görev yaptı. 1974 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerinde eski başbakan Jacques Chaban-Delmas'ı destekledi.[5]
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lunes en Papier, 1923 (Paper Moons, 2005)
- La Tentation de l'Occident, 1926 (Batı'nın İğvası, Hilmi Uçan çev.)
- Royaume-Farfelu, 1928 (The Kingdom of Farfelu, 2005)
- (reprint University of Chicago Press, 1992, ISBN 978-0-226-50290-8)
- La Voie royale, 1930 (The Royal Way or The Way of the Kings, 1930)
- La Condition humaine, 1933 (İnsanlık Durumu)
- Le Temps du mépris, 1935 (Days of Wrath, 1935)
- L'Espoir, 1937 (Umut, Attilâ İlhan çev.)
- (reprint University of Chicago Press, 1992, ISBN 978-0-226-50289-2)
- La Psychologie de l'Art, 1947–1949 (The Psychology of Art)
- Le Musée imaginaire de la sculpture mondiale (1952–54) (Düşsel Müze, Bahadır Gülmez çev.)
- Les Voix du silence, 1951 (The Voices of Silence, 1953)
- La Métamorphose des dieux (English translation: The Metamorphosis of the Gods, by Stuart Gilbert, London: Secker and Warburg, 1960- .):
- Vol 1. Le Surnaturel, 1957
- Vol 2. L'Irréel, 1974
- Vol 3. L'Intemporel, 1976
- Antimémoires, 1967 (Karşı Anılar, Ömer Laçiner çev.)
- Les Chênes qu'on abat, 1971 (Felled Oaks or The Fallen Oaks)
- Lazare, 1974 (Lazarus, 1977)
- L'Homme précaire et la littérature, 1977
- Saturne: Le destin, l'art et Goya, (Paris: Gallimard, 1978) (Translation of an earlier edition published in 1957: Malraux, André.
- Saturn: An Essay on Goya. Translated by C.W. Chilton. London: Phaidon Press, 1957.)
- Lettres choisies, 1920–1976. Paris, Gallimard, 2012.
Daha tam bir bibliyografya için bkz. littéraire André Malraux.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Biographie détaillée" 5 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., André Malraux Websitesi, Erişim tarihi; 3 Eylül 2010
- ^ "André Malraux". www.britannica.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-07-08.
- ^ Katherine Knorr (31 Mayıs 2001). "Andre Malraux, the Great Pretender". The New York Times. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2020.
- ^ Biographie détaillée 5 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Malraux.org. Erişim tarihi; 1 Ağustos 2014.
- ^ Scott, Janny (11 Eylül 2011). "In Oral History, Jacqueline Kennedy Speaks Candidly After the Assassination". The New York Times. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2020.
- ^ "Bibliographie d'AM". malraux.org. 25 January 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 December 2011.
- 1901 doğumlular
- 1976'da ölenler
- Fransa kültür bakanları
- Fransa devlet bakanları
- Fransa enformasyon bakanları
- 20. yüzyıl Fransız roman yazarları
- İspanya İç Savaşı'nda Fransızlar
- Tourette sendromu olan kişiler
- Panthéon'na defnedilenler
- Paris doğumlu yazarlar
- Créteil'de ölenler
- Paris doğumlu siyasetçiler
- Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Enstitüsü (Paris)'de öğrenim görenler