Samuel Tyszelman
Samuel "Titi" Tyszelman (1 Ocak 1921 - 19 Ağustos 1941) Polonya asıllı Yahudi Fransız direnişçi. Fransız Komünist Partisi üyesiydi. Fransa Muharebesi sonrasında Nazi Almanyası'nın işgaline uğrayan Paris'te açıktan ilk Nazi karşıtı gösteriyi düzenleyenlerdendi. Tutuklandı ve Châtenay-Malabry'de kurşuna dizildi.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ailesi o üç yaşındayken Fransa'ya göçen Polonya Yahudilerindendi. Eğitimine ara vererek şapka imalatçısı olarak çalışan babasının yanında çalışmaya başladı. Fransız Komünist Partisi militanlarındandı ve komünist gençliğiyle beraber hareket ediyordu. 1941 yılı Ağustos ayıyla beraber işgal altındaki ülkede direniş şekillenmeye başlıyordu. Bu kapsamda Fransız Komünist Partisi önderliğinde Paris'deki ilk açık işgal karşıtı eylem gerçekleştirildi. 13 Ağustos 1941 günü Paris metrosunun 4, 8 ve 9 numaralı hatların kesişiminde bulunan Strasbourg–Saint-Denis İstasyonundan çıkan yaklaşık 100 genç komünist ellerinde salladıkları Fransız bayrağıyla eylem yapmış, Fransız ulusal marşı La Marseillaise'i okumuş, Nazi ve işgal karşıtı sloganlar atmıştır.[1] İşbirlikçi Fransız polisi ve Nazi askerleri gösteriye silahlı müdahale etmiştir. Ayağından vurularak yaralanan Tszelman kaçmaya çalışsa da yakalanmıştır. Ertesi gün Almanlar Fransız Komünist Partisi'nin faaliyetlerinin yasaklandığını ilan etmiş ve bu partinin eylemlerine katılanların vatan hainliği suçu işleyeceği belirtilmiştir. Yakalanan arkadaşlarıyla beraber yargılanan Tyszelman ölüm cezasına çarptırılmış ve 19 Ağustos 1941 tarihinde kurşuna dizilerek öldürülmüştür. Mezarı Cimetière parisien d'Ivry Mezarlığındadır.
Sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Nazilerin yaptığı katliama karşılık olarak Albay Fabien olarak da bilinen Pierre Georges önderliğindeki direnişçiler Barbès Metro İstasyonu saldırısıyla cevap vermiştir. Paris metrosunun 2 ve 4 numaralı hatlarının kesişiminde olan Barbès - Rochechouart İstasyonunda Alfons Moser adlı Nazi işgalci asker vurularak öldürülmüştür.
Anısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Direnişçinin anısı bugün Paris'te yaşadığı yerdeki plaketle yaşatılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ İlgili L'Humanité dergisi haberi 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca) 25 Kasım 2022 tarihinde erişilmiştir
Malraux • Gatti • de Gaulle • Michelet • Guingouin • d'Orves • Moulin • Doornik • Barlier • Pétain • Laval • Belleval • Titi • Fabien • Magadur Fransız İç Kuvvetleri • Fransız Komünist Partisi • Maquis • Maquis (Limousin) • Özgür Fransa • Vichy Fransası Fransa Muharebesi • Ateşkes • Anton Harekâtı • 31000'lerin konvoyu • Tulle katliamı • Oradour katliamı • Nazilerden arındırma • 1945 Seçimleri | .svg){kind=small} | |