Ardanuç Kalesi Kilisesi

Ardanuç Kalesi Kilisesi veya Petre-Pavle Kilisesi (Gürcüce: პეტრე-პავლეს ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinde Ardanuç kentindeki Ardanuç Kalesi'nde eski bir Gürcü kilisesidir. Yıkılmış olan kilise, Gürcü kralı I. Aşot tarafından inşa ettirilmiştir.

Tarihçe

Ardanuç Kalesi ile kilisenin bulunduğu Klarceti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan yerlerden biriydi. Gürcistan Krallığı'nın birkaç yüzyıl yönetmiş olan Bagratlı hanedanı, bu bölgede kurulmuştur. Bu hanedanın kurusucusu olan I. Aşot, Arap istilacılara yenilince, Kartli bölgesinden kaçıp Klarceti bölgesine sığınmıştır. Gürcü kralı Vahtang Gorgasali tarafından inşa edildiği kabul edilen Ardanuç Kalesi'ni yenilemiş ve 810-820 tarihleri arasında, kale içinde, birer aziz olan Petre ve Pavle'ye adanmış kiliseyi inşa ettirmiştir. Gürcüce bir kronik olan Kartlis Tshovreba'nın verdiği biligiye göre I. Aşot ayrıca kilisenin içinde kendine bir mezar yaptırmış ve ölünce de buraya defnedilmiştir. Kale 1551 yılında Osmanlıların eline geçmiş, içindeki kilise de işlevini ytirimiş ve zaman içinde yıkılmıştır. Eylül 2021 tarihinde kalede başlatılan arkeolojik kazıların sonucunda kilisenin temelleri ile I. Aşot'un olduğu varsayılan, fakat boş bir mezar ortaya çıkarılmıştır.

Mimari

Ardanuç Kalesi Kilisesi veya Petre-Pavle Kilisesi, iç kalede yer alan tek nefli bir yapıdır. Bu yapının kuzey tarafında bitişik bir yapı yer alır. Doğu tarafında bulunan apsis günümüze ulaşmış haliyle 2-3 metre yüksekliktedir. Kilisenin çatı örtüsünden geriye hiçbir şey kalmamıştır. Kilise, yerel bir kayadan elde edilmiş ve işlenmemiş beyaz taşlarla inşa edilmiştir. Bazı kısımlarda bu taşlar 1x2 metre ebatlarındadır. Kilisenin iç duvarlarının sıvanmış ve duvar resimlerine sahip olduğu bugüne kalan mavi boya izlerinden de anlaşılmaktadır.