Aslandere
| Aslandere | |
|---|---|
 | |
 Rize'nin konumu | |
  Aslandere Aslandere'nin Rize'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Rize |
| İlçe | Fındıklı |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 355 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 266 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0464 |
| İl plaka kodu | 53 |
| Posta kodu | 53740 |
Aslandere Rize ilinin Fındıklı ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Aslandere köyünün eski adı Çukuliti’dir.[4][5] Nitekim 16-17. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında bu şekilde geçer. Bununla birlikte geç dönemde köyün adı Ab-i Hemşin (اب همشن) olarak geçer.[6]
Çukuliti veya Ab-i Hemşin köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, antik çağda Kolheti Krallığı'nın bir parçasıydı. Osmanlılar bu bölgeyi, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461 yılında ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında bu bölgeyi de tamamen ele geçirmiştir.[7] Nitekim köyün adı 16-17. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında “Çukulit” adıyla geçer.[8]
Rus ordusunda general olan Giorgi Kazbegi, 1874 yılındaki seyahat notlarında “Çikuliti” (Чикулитъ) köyünde Laz yerleşim şeridinin son bulduğunu, daha yukarıda tek konaklama yerinin Çamlık yaylası olduğunu, ancak kendilerinin bu yaylaya varamadıkları için Gürcü Düzü denilen yerde konakladıklarını yazmıştır.[9]
Çukuliti veya Ab-i Hemşin köyü, 1876 tarihli Trabzon vilayeti göre, Trabzon Vilayeti'nin Lazistan sancağı’nın Arhavi nahiyesine bağlıydı. Köyün nüfusu, 80 hanede yaşayan 270 kişiden oluşuyordu. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 460 keçi ve koyun, 305 inek ve 6 öküz kaydedilmiştir.[10]
Nikolay Marr, 1910 yılında Lazistan’da gerçekleştirdiği araştırma gezisi notlarında Çukuliti (ჩუქულითი) şeklinde not ettiği köyün, Vitze kasabasının yukarı kesimindeki üç Hemşin köyünden biri (diğerleri Tzupe ve Pai) olduğunu belirtmiştir.[4] Bu yerleşim, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus idaresi sınırları içinde kalmıştır. Marr’dan yedi yıl sonra 1917 yılında Lazistan bölgesinde araştırma gezisi yapmış olan Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, üç Hemşinli köyünün adını “Abu Hemşilnyuk” (აბუ ხემშილნჲუკ), “Tzupe Hemşilnyuk” (წუფე ხემშილნჲუკ) ve “Çukuliti Pay Hemşilnyuk” (ჩუკულითი ფაჲ ხემშილნჲუკ) şeklinde yazmış ve üç köyde toplam 132 hanenin yaşadığını belirtmiştir.[11]
Çukuliti veya Ab-i Hemşin köyü, 1935 genel nüfus sayımında “Abuhemşin” şeklinde kaydedilmiştir. Bu tarihte köy, Artvin ve Rize vilayetlerinin birleştirilmesiyle kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Hopa kazasının Viçe nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 763 kişiden oluşuyordu.[12] Köyün adı önce Peynirciler olarak değiştirilmiş, daha sonra Çukulit olarak kaydedilmiştir. Nitekim 1950 genel nüfus sayımında Peynirciler, 1955 genel nüfus sayımında Çukulit olarak geçer. 1965 genel nüfus sayımında, yeni adı “Aslandere” ve eski adı “Çukulit” şeklinde yazılmış olan köyün nüfusu 416 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 180 kişi okuma yazma biliyordu.[13]
Aslandere Köprüsü bu köyde konumlanmıştır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Rize iline 70 km, Fındıklı ilçesine 10 km uzaklıktadır.[14] Köyde Meurzena, Oçamreti ve Şirğori mahalleleri bulunmaktadır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 266[2] |
| 2019 | 231[2] |
| 2018 | 208[2] |
| 2017 | 293[2] |
| 2016 | 287[2] |
| 2015 | 297[2] |
| 2014 | 241[2] |
| 2013 | 313[2] |
| 2012 | 260[2] |
| 2011 | 373[2] |
| 2010 | 375[2] |
| 2009 | 386[2] |
| 2008 | 384[2] |
| 2007 | 366[2] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Aslandere, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Fındıklı Aslandere Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 77, ISBN 9786055753634.
- ^ İrfan Aleksiva - İsmail Bucaklişi, Svacoxo - Laz Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2009, s. 164, ISBN 978-605-89094-0-3
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 368, ISBN 9789157871117.
- ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. 19 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 99940-61-43-7
- ^ "Kenan Aydın, "Arhavi Kazasında İskân ve Nüfus (1583-1681/1682)" - Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2021 Bahar (34)". 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2025.
- ^ "Georgiy Nikolayeviç Kazbek, Три месяца в Турецкой Грузии : Из дневника путешественника, Tiflis, 1875, s. 112-113". 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2025.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 371, ISBN 9789157871117.
- ^ "İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis, 1937, s. 156". 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2025.
- ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 2.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 525" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2025.
- ^ "Aslandere Köyü". YerelNet.org.tr. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.