Atatürk Müzesi (İstanbul)
| Atatürk Müzesi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Açılış | 1942 |
| Konum | Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°03′23″K 28°59′14″D / 41.05639°K 28.98722°D |
| Tür | Biyografi |
| Yönetici | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
Atatürk Müzesi veya diğer adıyla İnkılâp Müzesi, İstanbul'un Şişli ilçesinde, Halâskârgazi Caddesi üzerinde yer alan ve 1942'de İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nce müzeye dönüştürülmüş Mustafa Kemal Atatürk'ün oturduğu ev. Atatürk'ün kişisel eşyaları, Atatürk ve Kurtuluş Savaşı ile ilgili çeşitli materyaller ve farklı ressamlara ait tablolar sergilenmektedir.
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Mustafa Kemal, I. Dünya Savaşı'nın sona ermesi üzerine Suriye cephesinden ayrılarak 13 Kasım 1918 günü İstanbul'a geldi. Bir süre Pera Palas'ta kaldıktan sonra dostu Salih Fansa'nın Beyoğlu'ndaki evinde misafir oldu. Bu arada Şişli'de, bugünkü Halâskârgazi Caddesi'nde Osep Kasabyan'ın 1908 yapımı üç katlı evini kiraladı.
Mustafa Kemal, Akaretler'de oturan annesi Zübeyde Hanım ve kız kardeşi Makbule'yi de yanına alarak üst kata yerleşti. Kendisi orta katta, yaveri ise alt katta oturuyordu. İstanbul'un işgal altında bulunduğu günlerde Mustafa Kemal arkadaşlarıyla bu evde sık sık toplandı. Samsun'a hareket ettiği gün, 16 Mayıs 1919'a kadar bu evde oturdu.
Mustafa Kemal Ankara'ya yerleşince annesini ve kardeşini yanına aldı. Şişli'deki ev 1924'te eski valilerden Erzurum milletvekili Hasan Tahsin Uzer tarafından satın alındı. Bu tarihte Atatürk'ün 1919'da bu binada oturduğunu gösteren tabela kondu. İstanbul Belediyesi binayı 1927'de Tahsin Uzer'den satın aldı ve Atatürk'le ilgili eşya, tarihi belge ve hatıraları bu binada toplamaya başladı. Bina 1942'de Vali ve Belediye Başkanı Lütfi Kırdar döneminde müzeye dönüştürüldü ve Atatürk İnkılabı Müzesi olarak 15 Haziran 1942'de ziyarete açıldı.[1]
1960 askeri yönetimi sırasında Belediye Başkanı Refik Tulga'nın girişimiyle binada onarım yapıldı.9 Ocak 1962'de kısmi bir yangın geçiren müze Atatürk'ün 100. doğum yıldönümü (1981) yaklaşırken yeniden büyük çaplı bir onarım gördü. Türkiye İş Bankası'nın mali desteği ile yapılan onarımın, dekorasyon ve düzenleme işleri de Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunca üstlenildi. Bina kapı tokmaklarından camlara kadar 1910'lu yılların üslubuna uygun olarak onarıldı. 19 Mayıs 1981'de Atatürk Müzesi olarak yeniden açıldı.
Son olarak 2014'te restorasyona uğrayan müze, 10 Kasım 2015'te tekrar hizmete girdi.[2][3]
Müze
[değiştir | kaynağı değiştir]
Müzede Atatürk'ün doğumundan ölümüne kadar geçen yaşamı ile ilgili fotoğraflar, giysileri, kullandığı eşyalar, Atatürk ve inkılaplarla ilgili belgeler, Kurtuluş Savaşı ve Atatürk tabloları sergilenmektedir. Ayrıca Atatürk ve devrimlerle ilgili belgeler, Milli Mücadeleyi yansıtan, Atatürk ile ilgili tablolar da onları tamamlamıştır. Ressam İbrahim Çallı'nın Nikolaos Trikupis'in kılıcını teslim edişini gösteren tablo ve Zeki Kocamemi'nin yaptığı tablo da müzedeki önemli eserler arasındadır.
Müzenin giriş katında Atatürk'ün doğumu, öğrenim yılları, ilk subaylık yılları, Trablusgarp, Balkan Savaşları (1911–1913), Heykeltıraş Hüseyin Gezer'in yaptığı Atatürk büstü, Çanakkale Savaşları, Mondros Mütarekesi ve Osmanlı devletinin durumunu (30 Ekim 1918) Milli Mücadele hazırlıkları ile ilgili belgeler ve bilgiler bulunmaktadır.
Müzenin birinci katında Atatürk'ün Samsun'a çıkışı, Amasya Genelgesi, Erzurum Kongresi (23 Temmuz–7 Ağustos 1919), Sivas Kongresi'nde giydiği jaketatay, yeleği, 1918 yılında Karlsbad'da satın aldığı ceket, Anadolu'da çıkan iç isyanlar, Sevr Antlaşması, I. ve II. İnönü muharebeleri, Kütahya-Eskişehir Muharebeleri, Atatürk'ün 1920'li yıllarda giydiği Skoç takım elbisesi, kalpağı, potinleri, termosu, mareşal üniforması, astragan kalpağı, rugan çizmesi, çamaşırları, mecliste saltanatın kaldırılışı sırasında kullanılan kalemler, not defteri, kalemtıraş ve maktaı, Nutuk'un ilk baskısı (1927), Gazi Mustafa Kemal Paşa adına Ankara'da hazırlanmış nüfus kâğıdı, Amerika devlet başkanı Franklin D. Roosevelt'in Atatürk'e hediye ettiği müzik dolabı ile Büyük Taarruz ile ilgili bilgiler bulunmaktadır.
Müzenin ikinci katında; Vittorio Pisani'nin Yunanların İzmir'e çıkışı ile ilgili, Kurtuluş Savaşı'nda yaralılara bakan kadınlar, göçlerle ilgili tabloları, Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin maketi, altın kaplama sigara tabakası, Lozan etiketli smokini, frakı, son yıllarında giydiği süveter, yazlık giysileri, K. A markalı ipek gömleği, madalyaları, plaketler, kahve fincanı, kartvizitleri, Cumhuriyetin ilanından sonra İstanbul'a ilk gelişinde belediyede imzaladığı defter (9 Temmuz 1927), İbrahim Çallı'nın Atatürk portresi (1937), İbrahim Ferit'in, Ressam Emin'in Atatürk portreleri, Zeki Kocamemi'nin Atatürk'ün cenaze merasimi ile ilgili tablosu (1939) bulunmaktadır.[4]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Müzenin eski bir fotoğrafı -
Müze girişi -
Müzeden bir görünüm -
Müze girişinin içerden görünümü -
Müzede sergilenen Atatürk kıyafetlerinden bir kısmı -
Evin o zamanki yerleşim planı -
Merdivenlerin görünümü
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "müzeler.org - İstanbul Atatürk Müzesi". muzeler.org. 20 Ocak 2023. 20 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023.
- ^ "Şişli'deki Atatürk Müzesi yeniden hizmete açıldı". Hürriyet. 10 Kasım 2015. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015.
- ^ "Şişli'deki Atatürk Müzesi restore edildi". Atlas Tarih, 37. 2015-2016. s. 8. ISSN 1309-7342.
- ^ "ATATÜRK MÜZESİ | Kültür Portalı". web.archive.org. 4 Nisan 2023. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
OpenStreetMap'te Atatürk Müzesi (İstanbul) ile ilgili coğrafi veriler
- istanbul.net.tr Atatürk Müzesi 14 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.