İtil (şehir)
İtil (İdil ya da Etil); Hazar Kağanlığı'na 8. yüzyılın ortalarından, 10. yüzyılın sonlarına kadar başkentlik yapan şehir. Hazarların çağdaşı olan Arap seyyah ve coğrafyacı İbn Havkal ve İstahrî, Hazar ismini; ne bir milletin, ne de bir halkın ismi olduğunu belirtip sadece başkenti İtil olan ülkeye verilen isim olarak nitelemişlerdir.[1][2] Volga deltasında ve Hazar Denizi'nin kuzeybatısında yer alır. Bu nedenle ekonomik açıdan gelişebilecek bir noktada bulnumaktaydı.[3]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Kentin doğu kesimine Sarıgşin (Sarı Şehir) deniyordu. Kağanın ve askerlerinin oturduğu batı kesimi ise, Han-Balık (Han Kenti) olarak anılmaktaydı. Her iki kesim de surlarla çevriliydi. Kozmopolit bir ticari merkez olarak gelişen şehirde bağımsız yargı kurumları bulunmaktaydı.[3]
250 yıla yakın Hazarların elinde kalan kalan şehir, 965'te Şarkel'i ele geçiren Kiev knezi I. Svyatoslav komutasındaki Rus ordularınca yakıldı ve yok edildi. Yerine daha sonra günümüzdeki Astrahan Oblastı'na bağlı olan Astrahan şehri kuruldu.[3]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ İbn Havkal, "The Book of Roads and Kingdoms-Collection of Materials Relating to Places and Peoples of the Caucasus", sayı:38, Tiflis, 1906, sf. 107
- ^ El İstahrî, "The Book of Climates-Collection of Materials Relating to Places and Peoples of the Caucasus", sayı:29, Tiflis, 1901, sf. 41
- ^ a b c Mihail İllaryonoviç Artamonov. "Hazar Tarihi" (çev. A. Batur), İstanbul, 2004. sf. 395-396
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Russian archaeologists find long-lost Jewish capital 9 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
| Hazar kağanları |  | |
|---|---|---|
| Diğer kişiler | Alp Ilteber • Alp Tarkan • Balgatzin • Barcık • Hazer Tarkhan • Oleg • Gotialı John • IV. Leon • Papatzys • Pesakh • Ras Tarkan • Serach • Sfengus • Svyatoslav • Theodora • Çiçek • Yitzhak ha-Sangari | |
| Coğrafi yerler | Altın Tepeler • Azak • Belencer • Chersonesos • Dinyeper • Dağıstan • Gözleve • İtil • Kefe • Kafkaslar • Kazarki • Kerç • Kırım • Hamlic • Hazaran • Humar • Levedia • Saltovo-Mayaki • Samandar • Sambalut • Sambat • Samiran • Samosdelka • Sakşın (Saray Batu) • Sarkel • Semikarakorsk • Sudak • Taman • Tmutarakan | |
| Bağlantılılar | Abazalar • Alanlar • Arsiya • Belencerler • Karaçaylar • Başkurtlar • Burtalar • Kırım Gotları • Doğu Slavları • Kuzey Kafkasya Hunları • Juhuri • Kabarlar • Çerkesler • Lazlar • Lezgiler • Macarlar • Mordvinler • Oğuzlar • Onogurlar • Peçenekler • Sabirler • Serir • İdil Bulgarları | |
| Araştırmacılar | ||
| Kalanlar | ||