Etiyopyalı Yahudiler

Beta Israel / Falaşa
**ביתא ישראל**
Önemli nüfusa sahip bölgeler
İsrail	127.000
Etiyopya	22.000 - 50.000
Diller
	Kayla, Tigrinya, İbranice, Amharca
Din
	Musevilik

Beta Israel (İbranice: ביתא ישראל) bugün birçoğunun İsrail'de yaşadığı Etiyopyalı Yahudiler'in adıdır. Yahudi olmayan Etiyopyalılar tarafından Amharca "Sürgündekiler" ya da "Yabancılar" anlamına gelen aşağılayıcı bir kelime olan Falaşa sıfatının kullanıldığı da görülür.

Beta Israel cemaatinin %85'i 120.000 kişilik nüfusuyla İsrail'de yaşamaktadır. İsrail hükûmetince hayata geçirilen 1984'teki Musa Operasyonu (Operation Moses)^[7] ve 1991'deki Süleyman Operasyonu (Operation Solomon)^[8] ile on binlerce Etiyopyalı Yahudi İsrail'e getirtilerek Etiyopya'daki iç savaş ve kıtlıktan kurtarılmıştır.

Seneler itibarıyla Etiyopyalı Yahudilerin İsrail'e göç rakamları şöyledir:

*Etiyopyalı Yahudi göçlerinin İsrail'e yapılan diğer göçlere oranı*^[9]
Yıl	Etiyopya doğumlular	İsrail'e toplam göç
1948–51	10	687.624
1952–60	59	297.138
1961–71	98	427.828
1972–79	306	267.580
1980–89	16.965	153.833
1990–99	39.651	956.319
2000–04	14.859	181.505
2005	3.573	21.180
2006	3.595	19.269

Buna bağlı olarak Falaşa Mura isimli cemaat Beta Israelden kopmuş ve Hristiyanlığa geçmiştir. Buna rağmen bu cemaatten bazılarının Yahudiliğe geri dönüş yaptığı ve Halaha'ya bağlı kaldıkları görülür.

1975 yılında İsrail hükûmetinde dönemin Başbakanı Menahem Begin, Sefarad hahambaşısı Ovadya Yosef'in hükmüyle Beta Israeli Kayıp On Kabile'nin torunlarından olduğunu resmen kabul etti; böylece Etiyopyalı Yahudiler de İsrail'in Geri Dönüş Yasasından faydalandılar. Beta Israel'in Yahudilikleri konusunda şaibeye yer bırakmamak için cemaat formalite icabı "din değiştirip" Yahudiliğe geçti.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "iaej.co.il". 4 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.
^ "ujc.org". 19 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.
^ Jerusalem Post
^ "ujafedny.org". 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.
^ highbeam.com^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "babaganewz.com". 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.
^ "Operation Moses". 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.
^ "Operation Solomon". 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.
^ Israeli Central Bureau of Statistics, Immigrants, by Period of Immigration, Country of Birth and Last Country of Residence 24 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Etiyopya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Yahudilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "iaej.co.il". 4 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.

[2] "ujc.org". 19 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.

[3] Jerusalem Post

[4] "ujafedny.org". 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.

[5] .com^{[ölü/kırık bağlantı]}

[6] "babaganewz.com". 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.

[7] "Operation Moses". 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.

[8] "Operation Solomon". 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009.

[9] Israeli Central Bureau of Statistics, Immigrants, by Period of Immigration, Country of Birth and Last Country of Residence 24 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

g t d Afrika'daki Yahudilerin tarihi
Egemen devletler	Angola Benin Botsvana Burkina Faso Burundi Cezayir Cibuti Çad Ekvator Ginesi Eritre Esvatini Etiyopya Fas Fildişi Sahili Gabon Gambiya Gana Gine Gine Bissau Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Sudan Kamerun Kenya Komorlar Kongo Cumhuriyeti Kongo Demokratik Cumhuriyeti Lesotho Liberya Libya Madagaskar Malavi Mali Mauritius Mısır Moritanya Mozambik Namibya Nijer Nijerya Orta Afrika Cumhuriyeti Ruanda São Tomé ve Príncipe Senegal Seyşeller Sierra Leone Somali Sudan Tanzanya Togo Tunus Uganda Yeşil Burun Adaları Zambiya Zimbabve
Sınırlı tanınmış olan devletler	Puntland Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti Somaliland
Bağımlı ve diğer bölgeler	Ascension Chafarinas Adaları Hint Okyanusu'ndaki Dağınık Adalar Kanarya Adaları Madeira Mayotte Melilla Pantelleria Peñón de Alhucemas Peñón de Vélez Perejil Adası Réunion Saint Helena Sepre Sokotra Tristan da Cunha