Peñón de Vélez
Peñón de Vélez ya da Peñón de Vélez de la Gomera, Fas'ın Kuzey Afrika sahil şeridi üzerinde, ana karadan küçük bir kanal ile ayrılan İspanya'ya bağlı bir adadır. Sadece küçük bir askerî birlikten ibaret olan nüfusun yaşadığı ada, aynı kıyı şeridi üzerinde İspanya'ya bağlı bir diğer nokta olan Melilla'dan yönetilmektedir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Önceleri ada olan ama Akdeniz'den gelen okyanus dalgaları ve en çok da 1930'daki deprem ile 1934'teki büyük fırtınanın etkisiyle tombolo ile Afrika'ya karadan bağlanmış ve bir yarım adaya dönüşüp, Fas ile kara sınır oluşturmuştur. Çizgisel olarak Melilla Şehri'nin 126 Km batısında ve yine İspanya'ya ait Ceuta Şehri'nin 117 Km doğusunda yer almaktadır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İspanya ve Portekiz 1496'da bir anlaşmayla Kuzey Afrika'daki nüfuz alanlarını belirlediler. Bu anlaşmaya göre İspanya sadece Peñón de Vélez'in doğusundaki toprakları işgal edebilecekti. Bu anlaşma 1578 Vadisseyl Muharebesi'ne kadar geçerli kaldı. Bu tarihten sonra İspanya, Laranche işgali gibi Fas'a doğrudan müdahaleye başladı. 1508'de İspanya adayı mesken tutan ve Güney İspanya'da yağma yapan korsanlara karşı savaşmak üzere sefer düzenledi ve adayı aldı. 1522'de İspanya adayı, Fas'tan gelen bir Berberi saldırısı sonucu kaybetti. 1554'te Osmanlıların yardımıyla Tlemcen ve Fez Şehirlerini güneydeki düşmanları Saadlilerden alan ve tahta geçen Ali Abu Hassun, adayı Osmanlılara verdi.[1]
1563'teki başarısız bir girişimden sonra 1564'te Villafranca’nın 4. Marki’si García Álvarez de Toledo kumandasındaki İspanyollar, garnizonda bulunan 150 kişilik Osmanlı Birliği'nin tamamını öldürerek adayı ele geçirdi ve günümüze kadar da 1680, 1701, 1755, 1781 ile 1790'daki kuşatılmalara rağmen ada İspanya kontrolünde kaldı. 1871'de İspanya Meclisi adayı, askeri önemini yitirmesi sebebiyle terk etmeyi tartışmaya açtı ama nihayetinde teklif düştü. 29 Ağustos 2012 sabahı Ceuta ve Melilla'nın Özgürlüğü Komitesi'nden 7 kişilik eylemci grubun yarımadaya girmesi ve Fas Bayrakları asmaları olayı 4'ünün adadaki İspanyol Askerleri tarafından tutuklanmasıyla son buldu. Eylemciler arasında Fas'ın bir şehri olan Beni Ansar'ın belediye başkanı Yahya Yahya da vardı. Sonrasında Faslılar kaçmayı başardılar.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kissling, Hans Joachim; Spuler, Bertold (29 Ekim 1996). The Last Great Muslim Empires: History of the Muslim World. Bagley, F. R. C. tarafından çevrildi. Princeton, New Jersey: Markus Wiener Publishers. s. 103. ISBN 978-1-55876-112-4. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2018 – Google Books vasıtasıyla.
| Özerk topluluklar |  | |
|---|---|---|
| Özerk şehirler | ||
| Plazas de soberanía | ||
