Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 688 sayılı kararı
| BM Güvenlik Konseyinin 688 sayılı kararı | ||
|---|---|---|
 Irak'taki uçuşa yasak bölgeleri gösteren harita | ||
| Tarih | 5 Nisan 1991 | |
| Oturum no. | 2,982 | |
| Kod | S/RES/688 (Doküman) | |
| Konu | Irak | |
Oylama |
| |
| Sonuç | Kabul edildi | |
| Güvenlik Konseyi üyeleri | ||
Daimi üyeler | ||
Geçici üyeler | ||
| ||
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 688 sayılı kararı, BMGK tarafından 5 Nisan 1993 tarihinde kabul edilen karar.
Körfez Savaşı'nın sona ermesinden sonra Irak içinde, mevcut Irak yönetimi aleyhine silahlı muhalefet eylemleri başgösterdi. Ülkenin güneyinde, büyük ölçüde Şii gruplar; ülkenin kuzeyinde, büyük ölçüde Kürt gruplarınca gerçekleştirilen isyanlara karşı hükûmet kuvvetlerinin şiddetle karşılık vermesi sonucunda, özellikle kuzeyde, çoğunluğu sivil halkın oluşturduğu yüzbinlerce Irak vatandaşı İran ve Türkiye'ye sığındılar ya da bu ülkelere girmek üzere, sınır bölgeleri çevresinde yayılarak yığılmalara neden oldular.
Gelişmeler üzerine Türkiye, İran ve Fransa'nın girişimlerini dikkate alan BM Güvenlik Konseyi, 5 Nisan 1991 tarihinde, 688 no'lu kararı kabul etti.
Kararın işlem paragraflarında; bu gelişmelerin bölgedeki uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden sonuçlar doğurduğu; Irak'ın ayaklanmaları bastırma faaliyetine son verip derhal konuya ilişkin açık görüşmelere başlaması ve tüm vatandaşlarının insan haklarını ve siyasal haklarını tanıması; uluslararası insani yardım kuruluşlarının; ülkenin her tarafında yardımı gereksinimi bulunan kişilere yardımda bulunmak için ülkeye girmelerine Irak'ın izin vermesi; BM Genel Sekreteri'nin insani çabaları ve sonuçları bildirmesi, mülteci ya da yerinden edilmiş Irak nüfusunun acil gereksinimlerini karşılamak için Genel Sekreter'in, ilgili BM kuruluşları da dahil olmak üzere, elindeki tüm kaynakları kullanması; tüm üye devletlerin ve insani yardım kuruluşlarının bu insani yardım çabalarına katkıda bulunmaları ve Irak'ın, bu sonuçların elde edilmesi için Genel Sekreter ile işbirliği içinde bulunması öngörülüyordu.[1]
Karar, 3 red (Küba, Yemen ve Zimbabve) oyuna karşılık 10 oyla kabul edildi. Çin ve Hindistan oylamada çekimser kaldılar.
ABD, Britanya ve Fransa hükûmetleri, 688 sayılı kararı, kararda uçuşa yasak bölgeye dair hiçbir ibare yer almamasına karşın Irak'ta ilan ettikleri uçuşa yasak bölgelere dayanak göstermişlerdi.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tarhanlı, Turgut. "Güvenlik Konseyi'nin 688 Sayılı Kararı Çerçevesinde Bazı Uluslararası Hukuk Sorunları". Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni. 10 (1-2). s. 175. Birden fazla
|sayfalar=ve|sayfa=kullanıldı (yardım) - ^ Byers, Michael (2005). War Law: Understanding International Law and Armed Conflict. Douglas & McIntyre. s. 41. ISBN 978-1-55365-151-2.
