Confuciusornis
| Confuciusornis | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Uzun kanat ve kuyruk tüylerini koruyan C. sanctus fosili, Doğa Tarihi Müzesi, Viyana | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||||
| †Confuciusornis sanctus Hou vd., 1995 | |||||||||||||||||
| Diğer türler | |||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||
Cins sinonimleri
Tür sinonimleri (C. sanctus)
| |||||||||||||||||
Confuciusornis, Çin'in Yixian ve Jiufotang Oluşumlarının Erken Kretase Dönemi'nden 125 ila 120 milyon yıl öncesine tarihlenen, ilkel, karga büyüklüğünde bir avialan cinsidir. Modern kuşlar gibi, Confuciusornis'in dişsiz bir gagası vardı, ancak Hesperornis ve Ichthyornis gibi modern kuşların yakın akrabaları dişliydi, bu da Confuciusornis ve canlı kuşlarda diş kaybının yakınsak bir şekilde meydana geldiğini gösteriyor. Gagası olduğu bilinen en eski kuştur.[1] Adını Çinli ahlak filozofu Konfüçyüs'ten (MÖ 551-479) almıştır. Confuciusornis, Yixian Formasyonu'nda bulunan en bol omurgalılardan biridir ve birkaç yüz tam, eklemli örnek bulunmuştur.[2]
_1.jpg)
Açıklama
[değiştir | kaynağı değiştir]Boy
[değiştir | kaynağı değiştir]
Confuciusornis, toplam uzunluğu 50 santimetre (1,6 fit) ve kanat açıklığı 70 cm'ye (2,3 fit) kadar olan modern bir güvercin büyüklüğündeydi. Vücut ağırlığının 1,5 kilogram (3,3 lb) kadar veya 0,2 kg (0,44 lb) kadar az olduğu tahmin edilmektedir. C. feducciai, ortalama C. sanctus örneklerinden yaklaşık üçte bir daha uzundu.[3][4][5][6]
Ayırt edici özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Confuciusornis, bazal ve türetilmiş özelliklerin bir karışımını gösterir. Bir pygostyle (bir dizi kısa, kaynaşmış kuyruk omurundan oluşan bir kemik) ve kemikli bir göğüs kemiğine (göğüs kemiği) sahip kısa bir kuyruğu bulundurmadı bakımından Archaeopteryx'ten daha "gelişmiş" veya türetilmiştir, ancak ön ayaklarda büyük pençeleri tutması, kapalı bir göz yuvası olan ilkel bir kafatasına ve nispeten küçük bir göğüs kemiğine sahip olmasından dolayı modern kuşlardan daha bazal veya "ilkel"dir. İlk başta bazal özelliklerin sayısı abartılmıştı: Hou, 1995'te uzun bir kuyruğun var olduğunu varsaydı ve çene kemiklerindeki oyukları küçük dejenere dişler zannetti.[7]
Tüyler ve yumuşak doku
[değiştir | kaynağı değiştir]
Confuciusornis'in kanat tüyleri görünüşte uzun ve moderndi. 0,5 kilogramlık bir bireyin birincil kanat tüyleri 20.7 santimetre uzunluğa ulaştı. En uzun beş birincil tüy (remiges primarii) elin 3½ katından daha uzundu ve herhangi bir canlı kuşunkinden nispeten daha uzundu, buna karşılık alt kolun ikincil tüyleri ise oldukça kısaydı.[4] En dıştaki birincil, en dıştaki ikinci birincilden çok daha kısaydı ve nispeten yuvarlak, geniş bir kanat oluşturuyordu. Kanat şekli, yaşayan kuşlar arasında bulunan herhangi bir özel şekle uymaz.[8] Birincil tüyler, değişen derecelerde asimetrikti ve özellikle en dıştaki birincillerde böyleydi.[9] Üst kolun üçüncülleri taşıyıp taşımadığı belli değil. Bazı örneklerde kanat tüylerinin üst kısmını örten örtü tüyleri, bazı örneklerde ise vücudun kontur tüylerini korumuştur.[9]
Sınıflandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]
Confuciusornis'in filogenetik pozisyonunun mevcut standart yorumu bu kladogramda gösterilebilir:
| Aves |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yakın bir akraba olan confuciusornithid Changchengornis hengdaoziensis de Yixian Formasyonu'nda yaşıyordu. Changchengornis ayrıca birkaç daha gelişmiş enantiornithine kuşunda olduğu gibi çift, uzun kuyruk tüylerine sahipti. Doğru, hareketli kuyruk fanları yalnızca ornithuromorf kuşlarda ve muhtemelen enantiornithine Shanweiniao'da ortaya çıktı.[10][11]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ivanov, M., Hrdlickova, S. & Gregorova, R. (2001) The Complete Encyclopedia of Fossils. Rebo Publishers, Netherlands. pp. 312
- ^ Xu (2006). "Non-Avian dinosaur fossils from the Lower Cretaceous Jehol Group of western Liaoning, China". Geological Journal. 41 (3–4): 419-437. doi:10.1002/gj.1044.
- ^ Dinosaurs: the most complete, up-to-date encyclopedia for dinosaur lovers of all ages. New York: Random House. 2007. ISBN 978-0-375-82419-7.
- ^ a b Nudds (2010). "Narrow primary feather rachises in Confuciusornis and Archaeopteryx suggest poor flight ability". Science. 328 (5980): 887-9. doi:10.1126/science.1188895. PMID 20466930. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "nudds&dyke2010" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Paul (2010). "Comment on 'Narrow Primary Feather Rachises in Confuciusornis and Archaeopteryx Suggest Poor Flight Ability.'". Science. 330 (6002): 320. doi:10.1126/science.1192963. PMID 20947747.
- ^ Zhang (2009). "Diversification in an Early Cretaceous avian genus: evidence from a new species of Confuciusornis from China". Journal of Ornithology. 150 (4): 783-790. doi:10.1007/s10336-009-0399-x.
- ^ Martin (1998). "Confuciusornis sanctus compared to Archaeopteryx lithographica". Naturwissenschaften. 85 (6): 286-289. doi:10.1007/s001140050501.
- ^ Falk (2016). "Laser Fluorescence Illuminates the Soft Tissue and Life Habits of the Early Cretaceous Bird Confuciusornis". PLOS ONE. 11 (12): e0167284. doi:10.1371/journal.pone.0167284. PMC 5156344
. PMID 27973609.
- ^ a b Chiappe, Luis M., Shu-An, Ji, Qiang, Ji, Norell, Mark A. (1999) "Anatomy and systematics of the Confuciusornithidae (Theropoda:Aves) from the Late Mesozoic of northeastern China" "Bulletin of the American museum of Natural History no.242 89pp.
- ^ Clarke (2006). "Insight into the evolution of avian flight from a new clade of Early Cretaceous ornithurines from China and the morphology of Yixianornis grabaui". Journal of Anatomy. 208 (3): 287-308. doi:10.1111/j.1469-7580.2006.00534.x. PMC 2100246 . PMID 16533313.
- ^ O'Connor (2009). "Phylogenetic support for a specialized clade of Cretaceous enantiornithine birds with information from a new species". Journal of Vertebrate Paleontology. 29 (1): 188-204. doi:10.1080/02724634.2009.10010371.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Jiufotang Formasyonu'ndan Confuciusornis'e atfedilen iyi korunmuş fosil
 | Kuşlar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |