Deinotherium
| Deinotherium[1] | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Heinrich Harder tarafından çizilen Dinotherium tasviri
| ||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
|
Deinotherium (Korkunç yaratık) Proboscidea (hortumlular) takımına ait olan Orta Miyosen ile Çibanyen devirleri arasında Afrika, Asya ve Avrupa'da yaşayan memeli cinsi.[1][3]
Fiziksel görünüm
[değiştir | kaynağı değiştir]Deinotherium dünya üzerinde yaşayan en büyük memeli cinslerinden biridir. Farklı türleri bulunan bu cins, deinotheriinae ailesinin en büyük üyelerini bulundurur. D. giganteum'un omuz yüksekliği 4 metreyi bulurken; ağırlığı 13.4 ton olarak hesap edilmektedir. Afrikalı tür olan D. bozasi ise 3.6 metre omuz yüksekliğine ve 9 ton ağırlığa ulaşabilmekteydi. Büyük gövdeleri ve sütun gibi güçlü bacakları diğer hortumlularla paylaştığı ortak özellikleriydi.[4] Modern fillerden çok daha büyük bir vücut yapısına sahipti. Kafatası nedeniyle diğer hortumlulardan keskin olarak ayrılıyordu, zira daha uzun boyunlu, daha kısa hortumlu ve büyük kafataslı olan bu cinsin müdafaa dişleriyse alt çenelerinde aşağı kıvrımlı şekildedir. modern fillere göre daha ilkel bir kafatasları olduğu düşünülmektedir.
Ayrıca Girit'te çok sayıda Deinotherium fosili bulunduğu için özellikle kafatasına bakarak Antik Yunan insanlarının bu fosilleri efsanevi devlere ait kalıntılar sandığı düşünülmektedir.[5]
Habitat, Beslenme ve Evrim
[değiştir | kaynağı değiştir]Deinotherium Eski Dünya'ya yayılmış türlere sahipti. Girit'te özellikle çok fazla Deinotherium türü bulunmuştur ve Fassoulas'a göre bu alandaki türlerin Türkiye ana karasından Girit adası'na geldiği tahmin edilmektedir. Yine Fassoulas'a göre Kuzey ve Doğu Avrupa'da yapılan araştırmalar sonucuna göre bu canlılar ormanlık alanlarda yaşıyor ve müdafaa dişlerini çalı ve dalları tutmak ve seçerek bitkileri, yemişleri yemek için kullanıyorlardı. Bunun yanında müdafaa dişlerini toprağı kazmak, ağaçları soymak ve hatta çapa olarak kullandığı bile söylenmiştir. 19. yy'da birçok bilim insanı bu canlıların suda yaşadığını iddia etmişti. Özellikle William Buckland bu hayvanların sucul yaşama sahip olduğunu söylemişti, dişlerini ise su yüzeyinde hareketsiz kalmak için su kıyısına batırmakta kullandığını ileri sürmüştür. Ayrıca Buckland'ın filler ve tapirler arasında bir evrimsel halka olarak Deinotherium'u düşündüğü de bilinmektedir. Yine Deinotherium keşfedildiği zaman filler ve deniz inekleri arasındaki akrabalık ilişkisi biliniyordu, sucul yaşam hipotezlerine kaynaklık eden durum aslında Deinotherium'un bu iki canlı arasındaki bir ara geçiş formu olduğuydu.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Mindat.org". www.mindat.org. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ "Fossilworks: Deinotherium". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ a b The Editors of Nat Geo, The Editors of Nat Geo. "An extinct "anchor-tusked" proboscidean". www.national eographic.com. national geographic. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ Larramendi, Asier. "Shoulder height, body mass, and shape of proboscideans" (PDF). www.app.pan.pl/home.html. Acta Palaeontologica Polonica. 24 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ Mayell, Hillary. "Cyclops Myth Spurred by 'One-Eyed' Fossils?". www.nationalgeographic.com. National Geographic. 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]https://www.app.pan.pl/home.html 23 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.